DARFUR (AA) - MUHAMMED EL-HATİM - Birinci Dünya Savaşı'nda 35'inci Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad'ın 'cihat çağrısı' üzerine İngilizlerle savaşarak şehit olan Darfur Sultanı Ali Dinar'ın kasrı, tarihin izlerini taşıyor.
Darfur'un kuzeyindeki El-Faşir'de bulunan Sultan Ali Dinar Kasrı, 100 yıldan uzun bir geçmişe sahip. Anadolu'dan gelen mimar Hacı Abdurrazık tarafından 1911-1912'de inşa edilen kasır, Darfur Sultanı Ali Dinar'ın bölgede ekonomik, askeri ve sosyal açıdan yenilikler konusunda çalıştığının kanıtlarından biri olarak gösteriliyor.
Dönemin şartları göz önünde bulundurulduğunda kısıtlı imkanlarla inşa edilen kasır, yıllarca, bir saraydan ziyade resmi işlerin yapıldığı, devletin gücünün ve elde edilen ganimetlerin sergilendiği, yabancı misafirlerin ağırlandığı resmi bir kompleks olarak kullanılmış. Üç bin metrekarelik alana iki kat olarak inşa edilen yapı, yaklaşık bir metre kalınlığındaki duvarlarıyla döneminde sağlamlığıyla da dikkati çekmiş.
Kasrın üst ve alt katlarında sultan için ikişer odanın yanı sıra ayrı bir bölümde eşleri için beş oda bulunuyor. Sultan Ali Dinar'ın misafirlerini karşıladığı odanın kapısında fildişi ile Arapça 'Allah'tan başka ilah yoktur. Muhammed O'nun resulüdür' yazısının yanı sıra 4 halifenin de isimleri yer alıyor.
- 1977'de müzeye dönüştürüldü
Sultanlığın düşmesinin ardından İngilizler tarafından kullanılan kasır, 1956'da Sudan'ın bağımsızlığını elde etmesinin akabinde ulusal bir miras olarak korunmuş.
Eski Sudan Devlet Başkanı Cafer Muhammed en-Numeyri'nin talimatıyla 1977'de bir bölümü müzeye dönüştürülen kasırda, ziyaretçiler Sultan Ali Dinar'a ait özel eşyaları ve savaşta kullandığı silahları görme imkanına sahip.
Müzede ayrıca savaş döneminde çalınan dev davullar, savaş aletleri, Sultanın tahtı, giysileri, kitapları, kendisine hediye edilen eserler ve askerlerin kullandığı mızraklara kadar birçok eşya sergileniyor.
Ayrıca müzede Sultan Ali Dinar önderliğinde Kabe'nin örtüsünü taşıyan kafilenin fotoğrafları da yer alıyor. Tarihçiler söz konusu kafilenin İngilizler tarafından iptal edildiğini kaydediyor.
AA muhabirine konuşan müze görevlisi Ahmed Hennud, tarihten önemli izler taşıyan müzenin her gün çok sayıda ziyaretçi ağırladığını belirtti.
Müzede bulunan tarihi eserleri tanıtmanın kendisi için bir işten çok hobi olduğunu ifade eden Hennud, El-Faşir Üniversitesi öğrencilerinin de kasrı ziyaret etmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
- Sultan Reşad'ın cihat çağrısına uyup İngilizlerle savaştı
Darfur'un son sultanı Ali Dinar, 1898'de Mısır'daki İngiliz destekli yönetim tarafından Sultan olarak tanındı. Sultan Ali Dinar, yönetimi boyunca İstanbul ile yakın ilişkiler kurmak istedi. Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Padişahı Sultan Reşad'ın 1915'te ilan ettiği emperyalist güçlere karşı cihat çağrısına uydu ve İngilizlerle savaştı.
Sultan Ali Dinar, 1916'da İngilizlerle girdiği çatışmada hayatını kaybetti.
