Raziye Gök Aktaş


ÇALIŞMA HAYATINDA KADIN

İstihdamda yer alan kadınların oranı hala yüzde 50'nin çok altında.


İstihdamda yer alan kadınların oranı hala yüzde 50’nin çok altında.

Ülke nüfusunun yarısını kadınlar oluştursa da, Şubat 2024 sgk verilerine göre, istihdamda yer alan kayıtlı toplam sigortalı sayısının (4c) %39 ‘u kadın , (4b) %25 i kadın , (4a) %35 ‘i kadın .

Çalışma hayatında kadınların yaşadığı zorluklar bu oranın yükselmesine engel!!!

Dünyada bazı şirketlerin yaptığı karşılaştırmalı araştırmalar neticesinde, 

          2022 ye göre 2023 de iyileşmiş olsa da,  iş hayatındaki kadınların, 

Tükenmişlik hissinden ve zihin sağlığından oldukça endişe ettikleri,   kadınların %35 inin zihin sağlığından endişe ettikleri 

          Âdet ve menopoz söz konusu olduğunda birçok kadının sessiz sedasız acı çektiğini, Kadınların yalnız %20'si bu imkânı sağlayan bir işyerinde çalışıyor olduğunu, 

          işyeri dışında kadınları etkileyen faktörleri nazarında en çok kadın hakları konusunda endişe duydukları (%59'u en büyük endişelerinin bu olduğunu söylüyor).          Bunun ardından mali güvence (%58), zihinsel ve fiziksel sağlık (ikisi de %56) ve kişisel güvenlik (%54) geliyor.) 

          Ev işleriyle ilgili görev sorumluluğu büyük ölçüde kadınların omuzlarında ve kadınlar genellikle partnerlerinin kariyerine öncelik vermeleri gerektiğini hissetiklerini söylüyor: Kadınların %46 sının ev işlerinin kendilerinin üstlendiğini, kadınların üçe birinin (%37 ) partnerlerinin kariyerini önceliklediklerini, bunun sebebinin ise evdeki sorumlulukları ve partnerlerinin kadınlardan daha fazla kazandıklarını belirttikleri,

          Kadınlar işte daha fazla esneklik istiyor, ama gerçek pek çok kadın için farklı ve bu kadınların kariyer seçimlerini etkileniyor, 

          Hibrit çalışma deneyimleri iyileşiyor ama zorlukları bitmiyor  .Kadınların büyük bir çoğunluğu (%74) hibrit çalışma düzenlemesi isterken %21'i sürekli olarak uzaktan çalışabileceği bir işi tercih ediyor.  Hibrit çalışmanın kariyerlerine ulaşmalarını uzaklaştırdığını,

          Kadınlar hâlâ dışlayıcı davranışlarla karşılaşıyor ve çoğu hâlâ bunları işverenine bildirmedikleri, Yeterince temsil edilmeyen gruplardaki kadınlar işyerinde hâlâ daha fazla zorlukla karşılaştıkları , 

          Cinsiyet Eşitliği Liderlerinin sayısı çok az;Kadınların çok büyük bir çoğunluğu (%92) işvereninin cinsiyet eşitliğiyle ilgili taahhütlerini yerine getirmek için somut adımlar attığına inanmıyor ve hemen hemen yarısı (%48) işverenlerinin kadınlara verdiği destekte son bir yıl içinde hiçbir artış olmadığını düşünüyor.

Oldukları sonucuna varıldığı yayımlanmış.

 

Kadınların çalışma hayatında yaşadıkları zorlukları; 

İşveren olarak çalışan,  kendi adına çalışan ve kamu – özel sektör çalışan kadınların yaşadığı zorluklar!!   şeklinde farklılıklar gösterir.

Çalışan kadınların  çalışma hayatı içerisinde algıladıkları sorunların, yaş, bölgesel, ırk, çalışma yılına,  bilinç ve cinsiyet  medeni durumlarına…vb  göre farklılık gösterdiği de atlanmamalıdır.

Kadınların çalışma hayatında yaşadıkların zorlukların önlenmesi için; sosyal güvenlik teşvikleri, vergi teşvikleri, yatırım /girişimcilik teşvikleri, bazı politikalar …. vb devlet tarafından sunulsa da kadının çalışma hayatındaki yerinin nerde olduğuna ve nerde oluması gerektiğine bakınca mevcuttaki  yasal düzenlemelerin uygulanan politikaların yetersiz kaldığı anlaşılıyor. 

İş hayatında yaşanan zorluklardan işe alımda ayrımcılık/ Cinsiyet ayrımcılığı /fırsat eşitliği, Çalışma ile aile hayatı dengesi / iş-aile çatışması ,kariyer engelleri ,ciddiyetealınmama/ duygusallıkbahanesi, Sosyal güvenlik sorunu ve enformel-ev eksenli çalışma çözüm bekleyen zorluklar olarak yerini koruyor.

DÜNYA,       kadınların çalışma hayatındaki varlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve kız çocukların güçlendirilmesinin öneminde hem fikir olan (193)dünya liderleri bir araya geldi ve toplam da 17 maddeden oluşan sürdürülebilir kalkınma hedeflerini belirledi ve 2015 de 2030 yılına kadar yoksulluğu sona erdırmek, eşıtsızlık ve adaletsızlıkle mücadele etmek ve ıklım değışıklığının üstesınden gelmek ıçın söz verdı!

Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde     Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın ve kız çocuklarının güçlendirilmesi SKH’ler içerisinde hem başlı başına bir hedefte (Hedef 5) hem de diğer 16 hedeften 10’unun alt hedeflerinde doğrudan ele alınıyor.

TÜRKİYE; Hükümet 12. Kalkınma Planında,  “Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2024-2028)”  Politikalar-tedbirler ve hedefler belirlemiş. SKH 5 hedefleri baz alınmıştır.

Çalışma hayatında yer alan kadınların durumu, ekonomik, sosyal, biyolojik, kültürel birçok faktörle ilişkili olarak incelenmesi gereken çok boyutlu bir halk sağlığı konusudur.

Kadınlar tarih boyunca üretimin her aşamasında çalışmasına rağmen, hala dezavantajlı bireyler olarak değerlendirilmektedir.

Kadınların çalışma hayatında yaşadıkların sorunlara çözüm ; sosyal güvenlik teşvikleri, vergi teşvikleri,  yatırım /girişimcilik teşvikleri, bazı politikalar (farkındaklık eğitimleri hayat boyu öğrenme, haklarında mali hukuki bilinç…. Vb) sunulsa da kadının çalışma hayatındaki yerinin nerde olduğuna ve nerde olunması gerektiğine  bakınca mevcuttaki  yasal düzenlemelerin uygulanan yetersiz kaldığı anlaşılmakla politikaların geliştirilmesi gerektiği anlaşılıyor. 

Ayrıca, Kadınların rahatsızlık duymayacakları çalışma ortamları, sürekli mesleksel eğitimlerle destek, her konuda bilinçlenme, kendilerini geliştirme olanakları, Şirketlerin iş-yaşam dengesini kurabilecek aksiyon almaları, Digital dönüşümün hızla ilerlediği durumla, kadınların teknolojiye uyum sağlayabilmeleri için yeni yetkinliklerin kazandırılması sağlanmalı ve Digital dönüşümün hızla ilerlediği durumla ,   kadınların geleceğin mesleği olan STEM (fen-teknoloji-mühendislik-matematik / 4 disiplinli eğitim felsefesi)  alanlarından kız çocuklarından   kadınların bilim, teknoloji matematik ve fen alanlarına yönlendirilmesi kadınların olduğu alanların dönüştürülmesinin de noktasında oldukça önemli olduğu anlaşılıyor. 31/05/2024