Bu yazımla YÖK Başkanı Sn. Prof. Dr. Erola ÖZVAR’a ve YÖK Kurul Üyeleri’ne sesleniyor ve “Türk Müzik Tarihine” bir not düşmek ve son defa hatırlatmak istiyorum.
Bize yıllardır öğretilen; devlet yanlış bir iş yaparsa, mutlaka yeni gelenler onları düzeltir. Yani, devlet kimseyi -bile bile- mağdur etmez. Hak ihlallerine imkan vermez, ülkemiz bir Hukuk Devletidir.
Oysa vereceğimiz örnek, tam tersi?
Ve, mağduriyet 39 yıldır sürüyor. Konunun muhatabı elbette YÖK ve ÜAK… Ama, yıllardır, çok fazla YÖK Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri geldi geçti, her defasında başvurduk, anlattık. Ama mağduriyetimiz bir türlü çözülemedi?
Devlet Konservatuvarları’nın üniversiteye intibak işlemlerini sağlamak amacıyla çıkan yasa: 1983 yılında çıkan 2809 sy.kan. geçici 10 md. 2. Fıkrasında; Y.Doç.lik için 4 yıl, Doçentlik için 8 yıl, Profesörlük için 15 yıl ve üniversite mezunu olmak şartı vardı...
(Resmi Gazete Tarihi: 02.02.1985 Resmi Gazete Sayısı: 18654)
Konuyu son defa anlatalım.
Konservatuarlarda çalışan sanatçılara, üniversiteye uyum amacıyla unvan hakkı verilmişti. (Aralık 1983) Rahmetli Prof.Dr.Ayhan Songar Başkanlığında, 5 kişilik bir alt komisyon kuruldu.(Prof.Dr.Ayhan Songar, Prof.Dr.Altan Günalp, Prof.Dr.Efruz Edgü, Doç.Dr. Güner Yavuz, Doç.Dr Yavuz Aksoy)
1984 yılı ortasında Milliyet gazetesi (A.Güçlü), "Havadan Prof. luk", "Kavalcı Prof. lar geliyor" başlığı ile eline geçirdiği taslak listeyi yayımladı ve Türk müziği mensupları hakkında olumsuz bir kampanya yaptı...
Bunun üzerine, YÖK yaptığı/yayınladığı yönetmeliğin, kurduğu komisyonun arkasında durmadı ve "böyle bir çalışma yok" diyerek, listeleri geri çekti. Sonra açıklandığında ise, aynı yıla sahip oldukları halde Türk Müziği mensuplarının bir alt unvana indirildiği, buna karşın Çok Sesli Müzik mensuplarının çoğunlukla Prof. yapıldığı görüldü.
Listelerdeki Tenakuzlar…
İlk listede “uygun görülmeyen” olarak adı geçen; Şenol Aksu daha sonra (Y.Doç.), Ruhi Ayangil daha sonra (Y.Doç./bugün Prof.), Yalçın Tura daha sonra (Doç./bugün Prof.) olarak atandı. Bu ne ciddi çalışma, karar değil mi?
Diğerleri zaten İlkokul, Lise ya da İstanbul Belediye Konservatuarı mezunu oldukları için -üniversite mezunu olmadıklarından- unvan alamadılar.
İkinci listede ise Prof. olarak adları geçenlerden; Necati Giray (Doç./emekli),Burhan Tarlabaşı(Y.Doç./emekli),Ayhan Turan (Doç. sonra Prof. oldu/rahmetli),Tulin Yakarçelik (lise mezunu olduğu için alamadı/rahmetli),M. Cahit Atasoy(Doç./rahmetli),İhsan Özgen (Y.Doç./emekli/rahmetli), Serdar Öztürk (Doç./emekli/rahmetli), Şenel Önaldı (Doç., yıllar sonra başka bir üniversiteden Prof. oldu/emekli),Ercümend Berker (Doç./sonra Prof. oldu/rahmetli),Can Etili Ökten(Doç./sonra Prof. oldu/emekli), G.B.Çeliker (lise mezunu olduğu için alamadı),Halil Aksoy (Doç./rahmetli),Tülin Korman (lise mezunu olduğu için alamadı/rahmetli), Alaeddin Yavaşça (Doç. açıklanınca istifa etti, Prof. yapıldı, geri döndü/emekli/rahmetli),Y.Fırat Kutluğ (Doç./rahmetli), Erol Deran (Doç./bir süre sonra Prof. oldu),Selahaddin İçli (Doç./bir süre sonra Prof. oldu/rahmetli),
Doç.ve Y.Doç.lerden (7100 sy. Yasa ile Dr.Öğr.Üy. oldular) ise;
Süleyman Erguner (Dr.Öğr.Üy. Dr. yaptı/ geçen aylarda Doç.oldu, şimdi 5 sene bekleyecek, yazık değil mi?),Cengiz Ünal (Dr.Öğr.Üy.), Afşin F. Emiralioğlu (Dr.Öğr.Üy. /emekli), Göktan AY ( Dr.Öğr.Üyesi/ Dr. yaptı), Çetin Körükçüoğlu (Dr.Öğr.Üy. /korodan emekli), Mutlu Torun (Doç./bir süre sonra Prof. oldu), Fikret Değerli (Y.Doç.Dr. /6 ay sonra Doç. /bir süre sonra Prof. oldu/emekli), Şerife Yılmaz (Dr.Öğr.Üy./emekli), Nurlu İdemen (Y.Doç./emekli)
İlk alt komisyon, o kadar çok etki altında kalarak çalışmıştı ki (Önce yüksekokul şartı yoktu, sonra getirildi, önce ücretli sanatçılar yoktu, rahmetli Özal'ın akrabası M.Berk dışarıda kaldı diye o da getirildi, önce konservatuarlardı, sonra bir kaç kurum daha katıldı);
1/ Üniversite mezunu olmayan bazı sanatçıları bile unvan listesine koymuş, bazılarını koymamıştı,
2/ 15 yılı dolduran sanatçılar arasında bile farklılıklar yapmıştı. Fikret Değerli, Burhan Tarlabaşı ve İhsan Özgen'in Y.Doç.liği gibi... Süleyman Erguner ve şahsımın Y.Doç.liği gibi…
Bir süre sonra, “başvuruları olmadığı” halde YÖK (1985); Nevzad Atlığ, A.Adnan Saygun’u ve bir tiyatro sanatçısını (hatırlayamadım) Prof. olarak atayarak, onlardan bir üst komisyon kurdu. N.Atlığ o günleri şöyle anlatmıştı:
"..Bir gün gazetelerde, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı’ndan bazı kişilerin doçentliğe ve profesörlüğe terfi ettirileceklerine dair haberler, adları geçenlerin fotoğraflarıyla birlikte yayınlandı. İçlerinden, konuyla ilgili beyanatlar verenler de vardı. Birkaç gün sonra, Mimar Sinan Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gündüz Gökçe, mahrem kalması ricası ile gazetelere yansıyan terfi listesinin bir alt komisyonun hazırladığı liste olduğunu, Üniversitelerarası Kurul’un bu listeyi kabul etmediğini, Kurul’da Ahmet Adnan Saygun ile benim profesörlüğe yükseltilmemin bahis konusu edildiğini, hazırlıklı olmamı da ilâve ederek açıklamıştı. Bu görüşmeden birkaç gün sonra, Alt Komisyon’un üyesi olduğunu sonradan öğrendiğim Prof. Dr. Ayhan Songar telefonla arayıp Prof. Doğramacı’nın benimle görüşmek istediğini ve aynı akşam birlikte evine davetli olduğumuzu söyledi. Gittiğimizde, Sayın Doğramacı, Adnan Saygun, Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müdürü Prof. Dr. Lütfü Zeren ve YÖK’ten birkaç üye ile birlikteydi. Batı müziğinden Adnan Saygun’un, Türk Müziği’nden ise benim profesörlüğe getirilmemin düşünüldüğü ifade edildi. Adnan Saygun ve ben, öğretim üyeliği hakkında bir talebimizin olmadığını ifade ettikten sonra, konservatuarlarda ders verebileceğimizi, kabul edilecek 10 senelik bir süre zarfında konservatuar mezunlarının doktora ve doçentlik gibi akademik aşamalardan sonra profesörlüğe yükseltilmelerinin uygun olacağını ileriye sürdük. Doğramacı, teklifimizi kabul etmedi ve “Ben bu arkadaşların terfi ve sınavları için Avrupa’dan öğretim üyesi mi ithal edeceğim?” diyerek konuyu kapattı. Birkaç gün sonra Ankara’ya çağrıldık. Saygun’dan ve benden talepname istendi. Biz talepkâr olmadığımız için talepname vermeyi kabul etmedik. Bir ‘ara formül’ olarak, profesörlüğe seçildikten sonra en az üç yıl görev yapacağımıza dair taahhütname imzaladık. Nihayet Üniversitelerarası Kurul’un onayı ile değişik sahalardan altı kişinin profesörlüğe yükseltilmesi, 27 Şubat 1985 tarihinde kesinleşti." (M.Güntekin, Nevzad Atlığ'ın Tanıklığında,SF.92-93)
Yaşanmış gerçekler…
Örnek 1: Rahmetli Ayhan Songar ile odasında bir tören öncesi sohbetimizde, kendisine; "hocam, unvanlardan kimse memnun değil, sizine hiç görüşmemişler" dediğimde; "Göktan hocam, bana söyletme, bunların hepsini anılarımda yazıyorum…Sizdeki gazeteye çıkan o sarışın kadın var ya (Can Etili), şu koltuğun dili olsa da konuşsa, buradan çıkmazdı" dedi.
Örnek 2: Burhan Tarlabaşı'nın son mektubu: “İTÜ TMDK Çalgı Eğitimi Bölümü’nde “Kaval” Öğr.Gör. YÖK’ün Üniversitelerarası Kurulu tarafından, şahsıma layık görülen, ancak bugüne kadar hala tebliğ edilmeyen ve bunca yıl mağduriyetime neden olan Prof. unvanım hakkındaki bu bilgiler, beni seven, hatırlayan, dost, arkadaş, öğrencilerim ve tüm dinleyenlerimedir...Bu kazanılmış haklarımdan hiçbir zaman, asla vaz geçmediğimin bir hatırlatması olarak bilinmesi gerekir ki; 1985’te YÖK (Üniversitelerarası Kurul) tarafından görevlendirilen (merhum) Prof.Dr.Ayhan Songar, Prof.Dr.Altan Günalp, Prof.Dr.Efruz Edgü, Doç.Dr. Güner Yavuz, Doç.Dr Yavuz Aksoy’dan oluşan YÖK Komisyonu , öğretim üyesi olmak için baş vuran sanatçı öğretmenlerin durumlarını incelemiş, bazı sanatçıları Prof. luğa, bazılarını Y.Doç. ve Doç. yükselttiğini, bazı sanatçıların isteklerini ise bilimsel çalışmaları ile öğretim durumları yetersiz olması yüzünden reddettiğini gazetelerin baş sayfalarında haber olarak duyurmuştu...Adı geçen komisyon Burhan Tarlabaşı’nın, Fransızca sınavından sonra, alanındaki bilimsel/sanatsal çalışmalarını değerlendirmiş, 30 Ocak 1985’ de kendisine Prof.luk unvanını uygun görmüştü....Ne var ki, lâyık görülen bu akademik ünvan ne YÖK ve ne de Konservatuar Müdürlüğü tarafından bilinmeyen bir nedenle, bu güne kadar Burhan Tarlabaşı’na hâlâ, bir türlü tebliğ edilmemiş, yıllarca mağdur edilmesine neden olmuş, iş bu ihmal ve haksızlık da bir türlü akıllardan çıkmamıştır...”
Sonra kurulan N.Atlığ başkanlığındaki 3 kişilik komisyonla biraz daha düzene girdi, ancak bir yanlış daha yapıldı.
Kanunla belirlenen süreler 1983 yılı sonuna kadardı. Ancak, son listeler Aralık 1987'de ilan edildi. Ve, bazı Y.Doç. ve Doç. sanatçıların, 4 yılı daha yok edilmiş, hesaplanmamış oldu.
Yani, diyelim ki, şahsımın Y.Doç.liği 1983 yılı sonuna göre doğruydu!...Peki, benim unvanım Aralık 1987 sonunda geldi. 4+4= 8 dolayısı ile Doç. olmam gerekmez miydi?
Gerekirdi elbette...2002'de Prof. olacaktım, ama hala unvanım Y.Doç. (Dr.Öğr.Üy.)
Kaybım ÇOK BÜYÜK….
Biz, Y.Doç.' ler;
1/ Genç ve yeni mezun olduğumuz için dava açmaya çekindik. Dava açanlar hep kazandı, unvanlarını aldılar.
2/ Devletimize ve dolayısıyla YÖK'e, ÜAK’a güvendik. Devlet devamlıdır hakkımızı verir dedik!. Kısaca, bizler büyük bir hata yaptık.
Ve, 1987'den sonra, her başvurumuza, "yapacak bir şey yoktur", "bir defalık verilmiştir" yazısı gönderildi. Oysa, yukarda yazdığım gibi Y.Doç.ler, kısa bir süre sonra Doç., Doç.ler kısa bir süre sonra Prof. oldular.
Devlet adına YÖK ve ÜAK kendi kendisi ile çelişti. Bu, kul hakkına girmiyor mu?
Biz Türk Müziği mensupları, temiz kalpliliğimizin, dürüstlüğümüzün acısını çektik.
Emekliliği yaklaşmış Dr.Öğr.Üyesi sanatçılar olarak, YÖK'ten ve Başkan Sn. Prof. Dr. Erol ÖZVAR’dan (kendisine ve yeni atanan YÖK üyelerine bilgi ve rapor arz edilmiştir.) bir yönetmelikle "hak iademizin" yapılmasını, 2809 sy.kan. geçici 10.mad. 2.fık. göre Y.Doç. yapılarak mağdur edilmiş, bu arada "Dr. sını yapmış Y.Doç. (Dr.Öğr.Üy.) sanatçılara" (ki çok az kaldı) Prof. unvanının verilmesini arz ve talep ediyoruz? Ve, bekliyoruz…
Devletin devamlılığına gölge düşürülmesin?
Hakların iadesi sağlansın….
