Her ne kadar takipçilerim, yazılarımdan bazı görüşlerimi biliyorlar olsa da bazı Müzik alanı akademisyenleri bu yazımla yeni öğrenmiş olacak.
Belirteyim ki, bu görüşlerim 4 yıl TMDK öğrenciliğim ve 42 yıl İTÜ TMDK Hocalığım zamanından çıkardığım sonuçlardır. Güzel Sanatlar ve Müzik Terminolojisine çok önem veriyor, bu alanlar akademide yer alacaksa mutlaka “Terminolojinin oluşturulması” gerektiğini söylemek istiyorum.
Konservatuar (53), Müzik Eğitimi Bölümü (25), GSF Müzik Bölümü (15) açılmaktadır. Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri sayımız, sanki yeterli ekipman ve donanım sağlanmış gibi 105 olmuştur. Tartışmaya gerek yoktur. Konservatuarlar; iyi bir planlama yapılması şartıyla, ‘sanatkâr (ses, çalgı, oyuncu, dansçı v.b.) yetiştirmeye’ odaklanmalıdır… Ayrıca; konservatuar mezunları, konservatuarlarda yönetici olmalıdır ki, anlayış ve eğitim kesintiye uğramasın. Müzik alanı yapılanması okul öncesi eğitimi, sınıf öğretmenliği, 4+4+4 sistemi, lisans, Y.lisans, doktora şeklinde bir bütün olarak ele alınıp programlanmalıdır.
Bazı Müzik Kurumlarımızda maalesef devam ettirilen, Çok Sesli Müzik-Türk Müziği savaşının da 2025’de sona erdirilmesi şarttır. Hiç kimse; gençlerin istediği alanda müzik eğitimi almasına, istediği çalgıyı çalmasına engel olmamalıdır. Eğitim, kişinin hakkıdır. Müzik eğitimi kısıtlanmamalıdır. Müzik Eğitimi ABD’da; ‘müfredatlar/içerikler değişerek, çok sesli müzik yanında, Türk müziği eğitimi ve çalgıları eğitime açılarak, Blok Flüt eğitimden çıkarılarak’ yapılacak bir çalışma ile ülke müzik eğitimi rahat bir nefes alacaktır.
ÜAK Sanat Dalları Eğitim Konseyi “Yapılanma ve Akredite Çalıştayı” nda tartışılan başlıklarla ilgili görüşlerimi paylaşmak istiyorum.
1/ Türk (Sanat) Müziği, (Türk) Halk Oyunları, Türk Halk Müziği, Çok Sesli Müzik, üniversite Konservatuvarları ve Müzik Bölümlerinde (ASD) Ana Sanat Dalıdır. “Batı Müziği” söylemi yanlıştır.
2/ Müzikoloji, (ABD) Ana Bilim Dalıdır. “Müzik Bilimleri Bölümü” ismi kaldırılmalıdır.
3/ “Müzik Teorisi” Müzikolojinin alt birimidir. “Müzik Teorisi” ayrı bölüm olmamalı, Müzikoloji içinde (ABD) Ana Bilim Dalı olarak yer almalıdır.
4/ Güzel Sanatlar ‘ın bağlı olduğu birlikteliklerde ki Müzik Bölümleri, Türk Halk Oyunları Bölümleri ve Müzikoloji Bölümleri kapatılmalıdır.
5/ Konservatuvarlarda ki (Vakıf Üniversiteleri Konservatuvarları dahil), “Devlet” kelimesi kaldırılmalıdır. Konservatuvarlar “Türk Müziği Konservatuvarı” ve “Çok Sesli Müzik Konservatuarı ya da sadece “Konservatuvar” olarak adlandırılmalıdır. Devlet İşletme Fak., Devlet Kimya Fak. vb. olamaz, çünkü hepsi devlete aittir.
6/ “Temel Bilimler Bölümleri”, Türk Musıkisi Temel Bilimler” programı kapatılmalıdır. Türk (Sanat) Müziği Bölümü ismi altında Temel Bilimler ASD olamaz. Bu programlar kaldırılmalıdır.
Temel Bilimler Bölümleri, Müzik Teorisi Bölümü’ne değil, Temel Müzik Eğitimi Bölümü’ne çevrilebilir. Konservatuvar “Havuz dersleri” bu bölümde verilebilir.
7/ “Türk Musıkisi, Halk Musıkisi, Tasavvuf Musıkisi” terimleri artık kaldırılmalı, “Türk (Sanat) Müziği, Türk Halk Müziği, Tasavvuf Müziği, Çok Sesli Müzik” vb. kullanılmalıdır.
8/ Türk Müziği Bölümü ismi altında Türk Müziği (ASD) ve Türk Halk Müziği (ASD) Ana Sanat Dalı olmalıdır.
9/ Çalgı Eğitim Bölümleri’nde oluşturulan Vurmalı Çalgılar, Üflemeli Çalgılar, Mızraplı Çalgılar, Tuşlu Çalgılar, Yaylı Çalgılar (ASD) Ana Sanat Dalları olarak yapılandırılır.
10/ “Çalgı Eğitimi Bölümü” nettir. “Piyano, Gitar, Bağlama vb. Bölümü” olamaz. Çalgılar sadece (ASD) Ana Sanat Dalı olarak yapılandırılır.
11/ Konservatuvarlar, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’ne dönüştürülmemeli ya da kapatılmamalıdır. Bilinen gerekçelerle, ille de “Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi” kurulmak isteniyorsa Konservatuvarlar “ilkokul, ortaokul ve lise seviyesinde” eğitim ile Fakülteye bağlı olarak devam ettirilmelidir.
11/ Türk Müziği alanında Konservatuvarlarda Türk (Sanat) Müziği, Türk Halk Müziği’nin başına “Geleneksel”, “Modal” vb. gereksiz kelimelerin eklenmesi çok yanlıştır, kaldırılmalıdır. Çok Sesli Müzik’te de asırlardır geleneği olan bir müziktir yani geleneksellik içindedir.
12/ Müzik kurumlarında “enstrüman” değil, “çalgı” kelimesi kullanılmalıdır.
13/ Ülkemizde birbirini tekrar eden 208 üniversite vardır ve hala Butik Üniversite projesine geçilememiştir. Konservatuvarlarda da, her bölümün açılmasına imkan verilmemeli, yöre-il-öğretim kadrosu vb. dikkate alınarak “Butik Konservatuvar” haline geçilmelidir.
14/ Notalama da “metronom” yerine “süre” yazılmamalıdır. Süre, metronom karşılığı değildir.
15/ “Müzik Bölümü’nde Piyano-Arp-Gitar, Yaylı Çalgılar, Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar, Bestecilik ve Orkestra Şefliği olmak üzere dört anasanat dalında lisans eğitimi verilmektedir. / MSGSU-İstanbul Devlet Konservatuvarı ve 9 Eylül Ün. Devlet Konservatuvarı”
Çalgıların ASD olarak sınıflandığı kısım “Müzik Bölümü” değil, Çalgı Eğitimi Bölümü’dür. Konservatuvarlar, zaten Müzik, Çalgı, Dans, THO, Müzikoloji, Bestecilik ve Tiyatro eğitimi verilen yerlerdir.
16/ Hacettepe Ün. Ankara Devlet Konservatuvarı’nda görülen Sanat Dalları (Keman Sanat Dalı, Viyola Sanat Dalı, Viyolonsel Sanat Dalı) yapılanması yanlıştır. Ve, 1999’lu yıllarda ÜAK tarafından kaldırılmıştır.
17/ Çok Sesli Müzik eğitimi yapan Konservatuvarlarda olan; “Piyano-Gitar-Arp Bölüm/ASD”, “Üflemeli ve Vurmalı Çalgılar Bölüm/ASD” birlikteliği olamaz. Piyano Tuşlu Çalgı, Gitar ve Arp telli çalgıdır.
18/ “Müzik Bilimleri Bölümü” ismi altında –ki, Müzikoloji Bölümü olmalıdır demiştik- (ASD) Ana Sanat Dalı yapılandırılamaz.
19/ Yükseköğretim Kurulu Başkan ve Üyelerine, Sn. Rektörlere, Üniversite Y.K. ve Senato Üyelerine, kurumlarına bağlı Konservatuvarları; değerlendirilecek "son birim" veya sadece sempozyum/toplantılarda konser verecek birim olarak görmemesi gerektiği, gereken maddi-manevi desteği vermeleri vererek, Konservatuvarları üniversitenin tanıtım gücü olarak kullanmaları için her fırsatta bilgi akışı sağlanması gerekmektedir.
20/ Bazı üniversitelerde Bölüm açılması için zorunlu olan 3 Öğr.Üye. olmadığı için, farklı alanları birleştirerek, yapay birliktelikler yapmaktan vaz geçilmelidir. Bu durum Güzel Sanatlar ve Müzik alanında büyük bir karmaşaya yol açmıştır.
Not: GSF ve Konservatuvar web sayfaları hoş değil. Web sayfaları tanıtma yüzüdür ve orada en doğru, yeni bilgiler olmalıdır. Vizyon ve misyon tanımları %99 yanlış, hala aradaki fark anlaşılamamış. Müdür/Dekan değişmiş hala eskileri duruyor. Müdür/Dekan’ı tıklıyorsunuz, açılmıyor ya da bir mesaj var, ama altında isim ve imza yok. Bölüme tıklıyorsunuz bilgi yok. Her bölümün misyonu ve vizyonu olmaz. Nerden çıktıysa kopyala yapıştır her kurumda var maalesef. Fakülte ve Konservatuvarın misyon-vizyonu ile her bölümü kapsayan bir metin yazılmalıdır. Öğr. Elem. tıklıyorsunuz hiçbir bilgi yok, çoğunda fotoğraf yok. Lütfen!...
Gelecek yazım: “Güzel Sanatlar alanı birliktelikleri yapılanması hakkında ki görüşlerim.”
