BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) TBMM Darbe Komisyonu?na Bank Asya ile ilgili gönderdiği raporunda bankanın mali bünyesindeki bozulmayı tek tek sıraladı. Raporda, yurtdışındaki vakıf, dernek benzeri isimlerle kurulu genel mahiyeti eğitim kuruluşu olan yapılara bankacılık ilke ve teamüllerine uygun olmayacak şekilde kredi verildiği, söz konusu kuruluşlara kullandırılan kredilerin normal bir bankacılık işlemi olmadığı, gelecekteki bağış tutarlarını defaten (topluca) bankadan kredi adı altında temin etmeye, alınan kredinin de gelen bağış tutarları ile bankaya geri ödenmesini sağlamaya dönük bir finansman şekli oluşturulduğu tespitlerine yer verildi.
MALİ GÜÇLERİ YOK
Söz konusu kuruluşların faaliyetlerinin yurtdışında bulunduğu, mali durumlarını gösterir belgelerin ibraz edilmediği, alınan kredileri ödeyebilecek mali güce sahip olmadıkları dikkate alındığında bu kuruluşların banka dışında başka kredi kuruluşlarında fon temin etmesinin olası görülmediği anlatıldı. Raporda, dolayısıyla söz konusu kuruluşlardan mevzuat gereği alınması gereken belgelerin alınmamasının ve kredi kullandırım süreçlerindeki aksaklıkların söz konusu kuruluşların FETÖ/PDY olarak adlandırılan yasa dışı organizasyon ile organik bağ olabileceği, bu işlemleri normal bir bankacılık faaliyeti olarak değerlendirmenin mümkün görünmediği tespitine yer verildi.
DENGESİ BOZULDU
BDDK?nın raporunda tespitler şöyle sıralandı:
-Banka kaynak yapısı ve likiditesinin sürdürülebilir bir yapı arz etmediği, banka varlık kalitesinin bozulduğu ve bozulma trendinin artarak devam ettiği,
-Bankanın mali yapısı ve likiditesinin kırılgan bir yapı arz etmesi, kâr üretememesi, zarar rakamının yüksek tutarlara ulaşması, ortaklık yapısındaki şeffaf olmayan hususların netliğe kavuşmamış olması ve uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody?s tarafından bankanın kredi notunun aşağı yönlü revize edilmesi gibi sebeplerden dolayı iç ve dış kaynaklar kullanılarak sermaye artırma imkanının bulunmadığı,
-Bankanın gelir-gider dengesinin bozulduğu, bankada karlılık düzeyi ve yönetimi ile karın kalitesinin yetersiz düzeyde olduğu, yüksek montanlara ulaşan banka zararının artış trendinde olduğu ve yapısallığa dönüşme eğilimi taşıdığı,
TALİMATLARA AYKIRI
-Bankacılık ilke ve teamülleri ile bankacılık mevzuatı hükümlerine aykırı çok sayıda kredilendirme işleminin gerçekleştirildiği, bu uygulamaların Banka?nın donuk alacak portföyünün sektörden keskin bir şekilde negatif ayrışmasında etkili olduğu,
-Katılım bankacılığı prensiplerine aykırı olarak çok sayıda mudiye başlangıçta anlaşılan katılma payı oranlarını aşacak şekilde kâr payı ödendiği,
-Bankanın yasal likidite rasyolarının muvazaalı işlemler ile karşılanmış gibi BDDK?ya yanıltıcı raporlamalar yapıldığı, dolayısıyla Kamu Otoritesinin ilgili dönemde Banka hakkında alması muhtemel ilave tedbirlerin alınmasına engel olunduğu,
-Bankanın yoğun mevduat çıkışının yaşandığı yine aynı dönemde çıkan mevduatları karşılamak amacıyla TCMB nezdinde eksik zorunlu karşılık tesis ederek TCMB?ye olan yükümlülüklerini ilgili dönemde karşılayamadığı,
-Banka risk grubuna kullandırılan kredilerin tutarının bankacılık mevzuatında belirtilen yasal sınırı aşmasına rağmen yasal rasyonun altında BDDK?ya raporlandığı
-BDDK?nın Kanun?un 70?inci maddesi kapsamında verdiği talimatlara aykırı uygulamaların olduğu tespit edildi.
KARARLAR İSTİKRARI DESTEKLEDİ
MERKEZ Bankası?nın Darbe Komisyonu?na gönderdiği yazıda ise 15 Temmuz darbe girişimi sürecinde yapılanlar anlatıldıktan sonra, ?Alınan tedbirler ve atılan adımların finansal koşulları ve istikrarı destekleyici yönde etki ettiği değerlendiril-mektedir? denildi. Raporda, 15 Temmuz darbe girişiminin yurtiçi piyasaların kapalı olması nedeniyle ilk etkilerinin döviz piyasasında yaşandığı belirtilerek, ?Darbe girişimi sonrasında finansal piyasalarda kısa süreli oynaklıklar gözlenmiştir? denildi. Finansal piyasaların etkin işleyişinin sürdürülmesi amacıyla alınan tedbirlerin 17 Temmuz 2016 tarihinde kamuoyuna açıklandığının hatırlatıldığı raporda, darbe girişimi sonrası yurtdışı piyasalarda ve yabancı yatırımcılar nezdinde bilgilendirme yapıldığı anlatıldı.
BDDK'NIN KOMİSYON'A GÖNDERDİĞİ CEVAP TAM METNİ İLE!
Meclis Darbe Araştırma Komisyonu'na;
Kurumumuz denetimince Asya Katılım Bankası A.Ş nezdinde; bankanın aktif kalitesine ,karlılığına, likiditesine, bilanço dışı risklerine,sermaye yeterliliğine ve özkaynağına ilişkin olarak yürütülen denetimler sonucunda, bankanın faaliyetlerine devamının mevduat ve katılım fonu sahiplerinin haklarıyla mali sistemin güven ve istikrarı bakımından tehlike arz ettiğine kanaatine varılarak; banka ,ortakları ve yöneticileri hakkında 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümlerinde yer alan yetkiler kapsamında kurumumuzda çok sayıda talimat verilmiş, tedbir ve müeyyideler uygulanmıştır. Bu kapsamda , Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu?nun 29.05.2015 tarihli ve 6318 sayılı kararı ile kanunun 71. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü gereğince bankanın temettü hariç ortaklık hakları ile yeönetim ve denetiminin TMSF2ye devredilmesine , 22.07.2016 gün ve 6947 sayılı kararı ile de TMSF?nin talebi üzerine kanunun 107. Maddesinin son fıkrası uyarınca bankanın faaliyet izninin kaldırılmasına karar verilmiş olup , bankanın tasfiye süreci TMSF tarafından gerçekleşecektir.
Arıca kurumumuz tarafından banka ve ortakları hakkında uygulanan bir çok işlem halihazırda yargı mercilerine intikal ettirilmiş olup , bu kapsamda kurumumuz tarafından tesis edilen bazı işlemler aleyhine açılan iptal ve tam yargı davalarında (yaklaşık 368 adet) davacılar tarafından da ileri sürülen ve ilgili yazınızda yer alan bir kısım vakıalar ile de benzer nitelikte olduğu görülen iddialara ilişkin cevaplarımız ilgili mahkemelere sunulmuştur. Söz konusu davalar ilgili yazımızda da belirtildiği üzere halihazırda derdesttir.
Öte yandan , ilgi (b) ?de kayıtlı yazımızda ifade edildiği üzere, ilgili Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından FETÖ/PDY örgüt yöneticisi olmak,örgütün finans kaynakları yönünden bankacılık ilke ve teamüllerine aykırı kredi kullandırılması,şüpheli para ve hesap hareketleri , yüklü miktarda fiziki para çıkışları, FETÖ/PDY örgüt üyeleri tarafından başka kişiler adına yapılan bankacılık işlemleri ve terörizmin finansmanı vb. konular kapsamında yürütülen birtakım soruşturmalarda; soruşturma konusuna ilişkin olarak kurumumuzdan talep edilen bilgi ve belgeler çerçevesinde kurumumuz denetim elemanlarınca hazırlanan Rapor ve Mütalaalar ilgili Cumhuriyet Başsavcılıkları ile paylaşılmakta olup halihazırda ilgil iCumuriyet Başsavcılıklarından alınan bir kısım inceleme taleplerine konu hususlara ilişkin olarak yapılan denetimler de devam etmektedir.
Yine ,yazımızda belirtildiği üzere, kurumuzun insan hakları politikası çerçevesinde , 15 Temmuz 2016 tarihli meşum darbe girişimi öncesine olduğu gibi sonrasında da , kurum birimlerinde ve özellikle de yönetici pozisyonunda görevlendirilen personel seçimi büyük bir titizlikle yapılmakta ,atanan personelin gerek FETÖ/PDY örgütü gerekse yasadışı diğer örgüt sempatizani olmaması gibi hususlara azami dikkat gösterilmekte olup, bunun yanı sıra bilgi güvenliği hususunda gereken hassasiyetin gösterilmesi konusunda kurum personeli uyarılmış ve konuya ilişkin gerekli tedbirler alınmış ve alınmaya devam edilmektedir.
Diğer taraftan ,bir dönem kurumumuzda görev yapan bazı personelin 17-25 Aralık sürecinde , bazı tüzel ve gerçek kişilerin sır niteliğindeki bilgilerinin hukuka aykırı olarak ele geçirilerek ifşa edildiği hususunda yazılı ve görsel medyada yer alan bir takım haberlere ilişkin olarak , ilgili bankalar nezdinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde söz konusu personel hakkında gerekli yasal inceleme ve değerlendirmeler neticesinde söz konusu personel hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Ayrıca, yukarıda ifade edilen işlemlerin yapılmasını teminen İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunlmuştur.
Diğer yandan 17-25 Aralık 2013 süreci ile bağlantılı olarak , bazı tüzel ve gerçek kişilerin sır niteliğindeki bilgilerinin hukuka aykırı şekilde ele geçirilerek ifşa edildiği iddialarına ilişkin kurumuzda başkanlık makamının 23.03.2016 tarihli onayı kapsamında oluşturulan denetim ekibince , bankaların bilgi işletim sistemleri üzerinde incelemeler yapılmış olup ,söz konusu incelemeler neticesinde , yapılan sorgulamaların usülsüz ve örgütlü bir şekilde yapılmış olabileceği değerlendirilmiş ve ilgili şahıslar hakkında 22.07.2016 tarihli yazımızla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı?na yazılı başvuruda bulunulmuştu.