(MHA) Sanayi ve tarım kapasitesiyle Ege Bölgesi'nin öne çıkan şehirlerinden Manisa'da ihracat, Kasım ayında belirgin şekilde geriledi. Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, geçen yıl Kasım ayında 473 milyon dolar olan Manisa ihracatı, 2025 yılının aynı döneminde yüzde 17,1 azalarak 393 milyon dolara düştü. Bu düşüş, kentin Ocak–Kasım dönemi performansına da yansıdı. Manisa'nın toplam ihracatı 2024'te 4 milyar 895 milyon dolar seviyesindeyken, 2025'in aynı döneminde yüzde 4,3 gerileyerek 4 milyar 685,6 milyon dolara indi.
Kasım ayında sektör bazında bakıldığında, en yüksek artış çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri sektöründe kaydedildi. Söz konusu sektörün ihracatı geçen yılın aynı ayında 4,5 milyon dolarken, 2025 Kasım'ında yüzde 139,4 artışla 10,8 milyon dolara yükseldi. Yıl genelinde de bu sektörde ihracat yüzde 63,8 artarak 82,5 milyon dolara çıktı. Bu performans, Manisa ihracatında çeşitliliğin önemini bir kez daha ortaya koydu.
Aylık bazda dikkat çeken bir diğer artış süt ürünleri ve mamulleri ile tütün sektöründe görüldü. Süt ürünleri ve mamulleri ihracatı Kasım'da yüzde 95,7 oranında yükselirken, tütün sektörü yüzde 63,9'luk artışla kasım ayını 13 milyon dolarlık ihracatla kapattı. Tütün sektörü yıl genelinde de güçlü seyrini sürdürerek yüzde 40,1 artışla 124,7 milyon dolara ulaştı ve ilk 10 sektör içinde ihracatını her ay istikrarlı biçimde artıran tek sektör olarak öne çıktı.
Manisa ihracatında ilk sırada yer alan elektrik ve elektronik sektörü ise sert düşüşle dikkat çekti. Sektörün Kasım ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemindeki 186 milyon dolardan yüzde 44,9 gerileyerek 102,6 milyon dolara indi. Ocak–Kasım 2024 döneminde 1 milyar 983 milyon dolar olan toplam elektrik–elektronik ihracatı, 2025'in aynı döneminde yüzde 19,9 düşüşle 1 milyar 588,6 milyon dolara geriledi. Bu tablo, Manisa ekonomisi içinde ağırlığı yüksek olan ana sektörlerde yaşanan kırılganlığı ortaya koydu.
İkinci sıradaki iklimlendirme sanayi ise yükselişini sürdürdü. Kasım ayında sektör ihracatı yüzde 37,7 artarak 59 milyon dolardan 79,6 milyon dolara çıktı. Ocak–Kasım döneminde iklimlendirme sanayisinin ihracatı yüzde 28,3 artışla 807 milyon dolara ulaşarak Manisa ekonomisi için önemli bir denge unsuru haline geldi.
Üçüncü sırada yer alan otomotiv endüstrisinde ise gerileme yaşandı. Otomotiv ihracatı Kasım ayında yüzde 11,4 düşüşle 48 milyon dolara gerilerken, Ocak–Kasım toplam ihracatı da yüzde 1,7 azalarak 593 milyon dolara indi. Dördüncü sıradaki kuru meyve ve mamulleri sektöründe de benzer bir tablo söz konusu oldu. Sektörün aylık ihracatı yüzde 19,9 düşüşle 21 milyon dolara, toplam ihracatı ise yüzde 19,1 azalarak 220 milyon dolara geriledi.
Beşinci sıradaki makine ve aksamları sektörü Kasım'da yüzde 20,6 düşüşle 21 milyon dolardan 16,6 milyon dolara indi. Ocak–Kasım döneminde ise nispeten sınırlı bir gerileme yaşanarak toplam ihracat yüzde 1,4 azalışla 214 milyon dolardan 211 milyon dolara düştü. Altıncı sırada yer alan meyve–sebze mamulleri sektörü, Kasım ayında yüzde 12,8'lik gerilemeyle 24 milyon dolardan 21 milyon dolara inse de yıl genelinde yüzde 5,4 artışla 195,5 milyon dolardan 206 milyon dolara yükseldi.
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatı Kasım ayında yüzde 16,2 düşüşle 18 milyon dolardan 15 milyon dolara geriledi. Buna karşın Ocak–Kasım döneminde sektör ihracatı yüzde 11,9 artarak 157,7 milyon dolardan 176,5 milyon dolara çıktı. Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü Kasım'da yüzde 7,2 azalışla 15 milyon dolardan 14 milyon dolara, toplamda ise yüzde 2,4 düşüşle 164 milyon dolardan 160 milyon dolara indi. Çelik sektörü de aylık bazda yüzde 21,9'luk kayıpla 19,7 milyon dolardan 15 milyon dolara, Ocak–Kasım döneminde ise yüzde 7,3 düşüşle 156 milyon dolardan 144,7 milyon dolara geriledi.
Veriler, Manisa ihracatında genel bir yavaşlama yaşandığını gösterirken, iklimlendirme, çimento–cam–seramik, tütün, meyve–sebze mamulleri ile hububat–bakliyat–yağlı tohumlar gibi sektörlerin yılı artışla kapatma eğiliminde olduğu görülüyor. Buna karşın Manisa ihracatının omurgasını oluşturan elektrik–elektronik ve otomotiv gibi ana sektörlerdeki gerileme, önümüzdeki dönem için dikkatle izlenmesi gereken bir başlık olarak öne çıkıyor.