TBMM (AA) - TBMM Anayasa Komisyonunda, hakkında dosya bulunan milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin Anayasa değişikliği teklifinin görüşmeleri sürüyor.
Komisyon Başkanvekili ve Burdur Milletvekili Reşat Petek, teklifin hukuku ve yasal olduğunu belirtti. HDP'li milletvekillerinin '17-25 Aralık'ta dokunulmazlıkları niye kaldırmadınız?' sorusuna Petek, 'Haddinizi bilin, sizden talimat alacak değilim. Söz almadan konuşma nezaketsizliğinde bulunmayın.' diye tepki gösterdi.
HDP Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım'ın, 'Had bildirmeyi, nezaketi dünkü arkadaşlarınıza öğretin. Nezaketi sizden öğrenecek değiliz. Önce nezaketi siz öğrenin. Dünkü gibi bir nezaket mi?' sözleri üzerine Petek, 'Söz almadan konuşmayı nezaket sanıyor zavallı.' dedi.
Petek, hukukun üstünlüğü için gayret gösterdiklerini belirterek, 'Bu gayretimizi aziz milletimiz takdirle karşılıyor ki 24 milyon oy vererek demokratik olgunluğu gösteriyor ve bize destek veriyor.' görüşünü savundu.
Kamuoyundaki beklenti ve toplumun istekleri dikkate alınarak hem parlamenter dokunulmazlığı koruyarak hem de hiçbir siyasi parti ayrımı yapılmadan geçici düzenlemeyle hukuk önünde eşitlik ve adalet ilkeleriyle demokratik düzenleme yapılmasının hedeflendiğini anlatan Petek, her görüşe saygılı olduklarını, ancak konunun sükunetle tartışılmasını istediklerini dile getirdi.
Bu sırada HDP Şırnak Milletvekili Ferhat Encu, Petek'in haksız ithamlarda bulunduğunu belirterek söz istedi. Komisyon Başkanı Mustafa Şentop, milletvekillerine sırayla söz vereceğini belirterek, 'Bekleyin sabredin, söz vereceğim.' dedi.
- '(CHP dokunulmazlığa hayır oyu verdi) dedirtmeyeceğiz'
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, dokunulmazlıkların uzun süreden beri Türkiye'de tartışıldığına işaret ederek, Meclis gündeminde kalpazanlıktan resmi evrakta sahteciliğe kadar dosyalar bulunmasına rağmen dokunulmazlıkların kaldırılmadığını ve bugünlere gelindiğini, bilinçli olarak dosyaların biriktirildiğini söyledi.
CHP olarak başından beri dokunulmazlıklar konusunda aynı duruşu koruduklarını anlatan Tezcan, 'Milletvekili dokunulmazlığı suç işleme değil, milletvekilliği yapma hakkının güvencesidir. Yeni bir kurum ihdas ederek sorunu çözmek zorundayız. Milletvekili faaliyeti sadece Parlamentodaki faaliyet mi dışarıda da konuşursunuz. Kürsü dokunulmazlığı, milletvekilinin Meclis içinde veya dışındaki konuşmaların ömür boyu sorumsuzluk kapsamına alınması lazım. Bu gerçek anlamda siyaset yapma güvencesidir. Konu, konjonktürel veya şantaj olarak ele alınamaz. İki yıl önce yine konu gündeme getirildi. Dokunulmazlık, iktidar çoğunluğunun milletvekili üzerinde malzeme olarak kullanacağı bir konu değil.' diye konuştu.
Anayasaya geçici madde eklenmesi ile kalıcı maddesinin yasalaşmasının süre açısından farklılık taşımadığına işaret eden Tezcan, sorunu kalıcı olarak çözmenin tercih edilmesi gerektiğini, aksi durumun şantaj aracı olarak kullanılma amacını gösterdiğini söyledi. Düzenlemeyle 15 gün içinde dosyaların gönderileceğini ancak milletvekiline söz hakkı tanınmayacağını anlatan Tezcan, milletvekilinin Anayasa Mahkemesine (AYM) bireysel başvuru hakkının tartışılacağını, iktidar milletvekillerini teklifin gerekçesine bunu koyduğunu söyledi.
Tezcan'ın, '600 dosyayı paketliyoruz. Milletvekilinin kendisiyle ilgili tasarrufu kapatma telaşı var. Buna olur oyu vereceğim, geçtiğinde de AYM'ye gitmeyeceğim.' sözleri üzerine HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in 'Konuşmana gerek kalmadı' dedi. Tezcan, 'Ona ben karar veririm' karşılığını verdi.
Tezcan, hakkında yolsuzluk iddiasıyla soruşturma komisyonu kurulan 4 eski bakanın milletvekili olmadığını hatırlatarak, 'Yolsuzluk iddiaları bulunan bakanlar milletvekili olmadıkları halde mahkemeye gitmiyorlar çünkü onların dokunulmazlığı devam ediyor. Meclis karar vermedikçe, yaşam boyu yargılanmayacaklar. Oysa konuyla ilgili soruşturmaları takip eden eski milletvekili arkadaşımız Ali Özgündüz yargılanıyor. Padişah, paşa çocuğu mu bakanlar? Savcılar, iktidar milletvekilleri için fezleke düzenlemekten korkuyor. Onlar ne olacak? Ya da bir sene sonra ortaya çıkacak olan suç ne olacak, onunla ilgili dokunulmazlık devam edecek. Bu düzenleme eşitlik ilkesine aykırı.' dedi.
HDP'lilerin 'Ama evet diyorsun' sözlerine Tezcan, 'Herkes kendi çizgisinde yürüsün. 'CHP dokunulmazlığa hayır oyu verdi' dedirtmeyeceğiz.' karşılığını verdi.
Bazı HDP'li milletvekilleri, konuşmasını bitiren Tezcan'ı 'Vallahi bravo' diyerek alkışladı.
- '600 fezlekede 3 bakan ile ilgili de fezleke var'
Komisyon Başkanı Şentop, 600 fezleke içinde 3 bakan ile ilgili de fezleke bulunduğunu belirterek, Meclisin 4 eski bakan ile ilgili karar verdiğini söyledi. 'Siz beğenmiyorsunuz ama Meclis bir karar aldı' diyen Şentop, doğrudan soruşturulanların eski bakanlar olmadığını belirterek, esas soruşturulan kişilerle ilgili de İstanbul'da takipsizlik kararı verildiğini kaydetti. 4 eski bakanın milletvekili olmadığını belirten Şentop, onlarla ilgili soruşturmanın önünün açık olduğunu vurguladı.
CHP'li Tezcan, Şentop'a, 'Anayasa profesörüsünüz. Yarın başka bir parlamento aritmetiği çıkar, Meclis soruşturması başlatır ve açar. Israrlı şekilde bakanlar konusunda soruşturma yapılmaması kararlılığı içindesiniz. Gönderelim bunlarla ilgili de versin. 100. maddeyi kapsam içine aldığımızda sadece 4 eski bakan değil, başkaları da varsa onların da dokunulmazlığının olmayacağı açıktır. Milletvekilini gönderelim, bakanları tutalım anlayışı; suçlu olma ihtimali daha fazla olanı tutmadır.' dedi.
Şentop, ihtimal üzerinden değil fezleke üzerinden gidildiğini belirterek, Mecliste halen bir soruşturma olmadığını, 100. maddenin uygulanacağı bir durum bulunmadığını söyledi. Şentop, 'Milletvekilleriyle ilgili gelecekte işleyeceği suçlarla ilgili kaldırmıyoruz, somut ve belirli bir şey için kaldırıyoruz.' diye konuştu.
- 'Paralele mi gitmek istiyorsunuz'
HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, söz alarak, küçük bir bilgiyi aktarmak istediğini söyledi.
'Hükümete yakın bir internet haber sitesinde' yer aldığını belirttiği bir haberi okuyan Önder, haberde, 'Paralel yapıya yakın bazı savcı ve hakimlerin keyfi tutuklama kararı verebileceği endişesi taşıyan hükümet B planını devreye sokuyor. Kılıçdaroğlu ve Bahçeli'ye yönelik keyfi tutuklama kararı verebileceği konuşulmaya başlandı. Bu iddiaların yoğunlaşması üzerine dokunulmazlık dosyasının gönderileceği 150'nin üzerinde savcılıkla alakalı bir çalışma yapıldı. Keyfi tutuklama kararı verebilecek paralel yapıyla bağı olan savcı ve hakimler tespit edildi. Bunlar görevlerinden alınarak yerlerine yeni atamalar olacak.' iddialarına yer verildiğini söyledi.
AK Parti Malatya Milletvekili Nurettin Yaşar, 'Paralele mi gitmek istiyorsunuz?' diye Önder'e laf attı.
Önder, 'Bizim için cehennemde ateş beğenme lüksümüz yok. Alın birinizi vurun ötekinize.11 bin siyasetçimiz paralel eliyle yargılandı. Garabete bakar mısınız? Hükümet, dokunulmazlık dosyası çıktıktan sona akıbetimi belirleyebiliyor. İkincisi, hükümetin kontrolü dışında yargı ve başka güçler bir operasyon yapabilecek durumda. Bunlardan biri gerçek. Bunun gerçek olması, bütün bu çalışmanın yalan olması anlamına gelir. Kasabın bıçağına boynumuzu uzatacağız ve bunlardan sadece HDP'liler zarar görecek. Belki paralel, Bahçeli ile Kılıçdaroğlu'nu tutuklayıp, ülkede karışıklık çıkarma ihtimaline sahip. Ona karşı da o hakim ve savcılar görevden alınacak. Ya kripto cemaatçiyse, ne olacak? Bu tarafta da var kripto cemaatçi. Onu da söyleyeyim.' diye konuştu.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın, 'Kocaman bir yalanın Komisyonca milletvekili tarafından tekrarından ibarettir. Yalanın daniskasını yazmış. Bu bir iftiradır. O sitedekilerin de AK Parti ile bir alakası yok. Ben hiç takip etmedim.' sözlerine Önder, 'Sayın Cumhurbaşkanı'nın akrabası var o sitede. Aman ha başın derde girer.' dedi.
Bozdağ, gazete, televizyon ve internet sitelerinde yayın yapan kişlerin kendilerine göre birtakım değerlendirmeler yapabileceğine işaret ederek, şöyle konuştu:
'Böyle bir şey yoktur. Olması söz konusu değildir. Yargının içinde farklı düşüncelere sahip olan insanlar var. Biz her zaman söylüyoruz; yargı görevi yapan hakimler, görevlerinde bağımsızdır, görevini yaparken Anayasa'ya, yasaya ve hukuka bağlı vicdani kanaatle hareket etmeleri ve karar vermeleri esastır. Yargının içinde bu ana ilke dışında hareket eden biri varsa onlarla ilgili de anayasal yetkili kurullar var. HSYK'ya eğer böyle bir hakim ve savcı varsa, herhangi biri gerekçe ve delillerin göstermek suretiyle şikayet etme hakkına sahiptir. Onlar inceler, soruşturur, doğruluk payı varsa işlem yaparlar. Ama bir itham, töhmet içinde hareket etmemesi lazım. Şimdiden bakıyorum senaryolar çiziliyor. Ama bunların hepsi yalan üzerine bina edilen senaryolardır.'
Önder, 'Sayın Bakan senaryodan beni kast etmediğini söylesin de... Ben AK Parti'nin 1 ve 2 numaralı yöneticilerinin akrabalarının kontrolünde olan bir siteden referans yapıyorum. Senaryo varsa, ilgili haber sitesine aykırıdır. Başbakan da onlara 'Bana basın yoluyla nizamat veremezsiniz' diye...' dedi.
- 'Dokunulmazlığı kalıcı olarak kaldırmaktan en çok korkan AKP'dir'
HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, teklifin Anayasa'yı ihlalden daha ağır sonuç doğurduğunu ileri sürerek, Anayasa ve TBMM İçtüzüğü'nün bazı maddelerinin askıya alındığını söyledi. Dokunulmazlığın iktidarların muhalefeti ve muhalefetin temsil ettiği halk kitlelerini keyfi şekilde engellemenin önüne kapatmak için çok yönlü mücadelelerle kazanılmış tarihi ve güncel bir hak olduğunu anlatan Sancar, Cumhuriyet tarihi boyunca dokunulmazlığı kaldırılan milletvekillerinin 25'inin muhalefet milletvekili olduğunu hatırlattı. Biri iktidar olmak üzere 19 milletvekilinin siyasi suçlamalarla düzenlenen fezlekelerin ardından dokunulmazlığının kaldırıldığını kaydeden Sancar, adi suçlar açısından da tablonun benzer olduğunu savundu.
Sancar, HDP milletvekilleriyle ilgili adi suç iddiasıyla gelen dosya olmadığını söylemesine Şentop'un 'Emin misiniz?' demesi üzerine, 'İki tane dosya ruhsatla ilgili sıkıntıdan olmuş. Bu tartışmanın esasını bir siyasi operasyon oluşturuyor. Teklifin gerekçesinde de hedefin HDP'liler olduğu ifade ediliyor. Sanki haklarında kesinleşmiş yargı kararı varmış gibi milletvekillerini peşinen itham ediyorsunuz. 17-25 Aralık'ta infial, sayısız ve güçlü iddia yok muydu? Partinizi, bakanları kapsayan iddialar ve kamuoyu vicdanını rahatsızlık infial değil mi? Kamuoyunu bu şekilde kandıramazsınız, dosyaları sıfırladınız, hakim ve savcıları değiştirerek takipsizlik kararıyla Meclise intikali önlediniz.' diye konuştu.
Mithat Sancar, CHP'lilere yönelik şu ifadeleri kullandı:
'AKP'nin hedefi belli, sizin ihtiyacınız ne? Neden bu kadar apaçık Anayasa'ya aykırı teklife evet diyorsunuz? Dokunulmazlıklardan korktuğumuz yok. Fiilen kürsü dokunulmazlığımız da yok. Saldırılarla, dünkü gibi linç girişimleri olabiliyor. Dokunulmazlığı kalıcı olarak kaldırmaktan en çok korkan AKP'dir.'
- 'Başbakan ve bakanlar kapsama alınsın'
CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, uzun saatler boyu arasız çalışmanın angaryaya dönüştüğünü belirterek, angaryanın anayasal bir suç olduğunu ve toplantıya ara verilmesi gerektiğini söyledi.
MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak da MHP olarak milletvekili dokunulmazlığın kamu vicdanının kabul edeceği makul esaslara dayandırılması gerektiğini savunduklarını belirterek, dokunulmazlık tartışmasının, 20 Temmuz 2015'ten itibaren Türkiye Cumhuriyeti'nin olması gerektiği gibi terörle mücadele başlatmasının ardından, daha fazla tartışılmaya başlandığını kaydetti.
Dokunulmazlık dosyalarının anayasa değişikliğine gerek olmadan da çözüme kavuşturulacağını savunan Parsak, terör kapsamındaki dosyaların yargıya intikal ettirilmesi gerektiğini, değişiklik teklifinin de zaman ile sınırlandırılmasının doğru olmadığını, teklifin yasalaşmasının bir gün sonrasında işlenen suçların kapsam dışında kalacağını öne sürdü.
Parsak, 'Değişiklik teklifini zaman ve Terörle Mücadele Kanunu'ndaki suçlar kapsamında, terörle bağlantılı başka mevzuattaki hükümler açısından da geleceğe yönelik genişletilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu yönüyle kanun teklifine ek fıkra teklifinde bulunacağız. Bakanlar Kurulu üyeleri ve başbakanın bu teklifin kapsamına alınmamasını da eşitlik ilkesine aykırı görüyoruz.' dedi.
Toplantıya ara verilmesine CHP ve HDP milletvekilleri tepki gösterdi. CHP Çorum Milletvekili Tufan Köse'nin, ayakta kaldığı için sandalye istemesi üzerine Şentop, '5 dakika önce gelmedin mi? Meclisin imkanları bunlar' dedi.
Bu sırada yer yüzünden AK Parti ile HDP milletvekilleri arasında da tartışma çıktı.
Komisyon Başkanı Şentop, başta HDP'li milletvekillerinden gelenler olmak üzere ısrarlı talepler üzerine toplantıya 1,5 saat ara verdi.