EDİRNE (AA) - HAKAN ŞAHİN/CİHAN DEMİRCİ - TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, 'Türkiye için yeni anayasa bir tercih değil, zarurettir. 'Yeni anayasa yapalım mı, yapmayalım mı, yaparsak mı daha iyi olur?' gibi bir mülahaza aslında söz konusu değil, geçti bu artık.' dedi.
Şentop, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin tam anlamıyla demokratik, hukukun üstünlüğüne dayanan, temel hakları hürriyetleri garanti altına alan, hızlı ve iyi yönetilebilir iktidar tasarlayan yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğunu belirtti.
Türkiye için yeni anayasanın bir mecburiyet olduğunu ifade eden Şentop, 'Türkiye için yeni anayasa bir tercih değil, zarurettir. 'Yeni anayasa yapalım mı, yapmayalım mı, yaparsak mı daha iyi olur?' gibi bir mülahaza aslında söz konusu değil, geçti bu artık.' diye konuştu.
- Millet adına anayasa yapma fırsatı
Türkiye'deki anayasaları devlet adına bürokratların yaptığını, devlet millet ilişkilerini de onların belirlediğini vurgulayan Şentop, ilk defa millet adına anayasa yapma fırsatı bulduklarını anlattı.
Yeni yapılacak anayasanın 'Devletin milleti' anlayışıyla değil, 'Milletin devleti' anlayışıyla hazırlanacağını, eski anayasa ile yeni yapılacak anayasa arasında en büyük farkın da bu olduğunu aktaran Şentop, sözlerine şöyle devam etti:
'2002'den bu yana AK Parti iktidarıyla beraber, Türkiye'de yeniden millet adına egemenlik yetkisi kullanmanın tek yolunun seçimler olduğu, millet iradesi olduğu ortaya çıktı. AK Parti bunu Türkiye'de fiilen yerleştirdi. Gerçek manada demokratik bir iktidar anlayışını yerleştirdi. Artık bu darbeci, seçimsiz iktidar alanları oluşturan, bu anayasanın da bu anlamda Türkiye'de bir yeri, bir zemini, üzerine oturacağı bir siyasi anlayış, paradigma kalmadı. Ülkenin bu bakımdan süratle, gerçek manada, tam anlamıyla demokratik, hukukun üstünlüğüne dayanan, temel hakları, hürriyetleri garanti altına alan, hızlı ve iyi yönetilebilir iktidar tasarlayan bir anayasaya ihtiyacı var. Bu bakımdan Türkiye'de bir zarurettir, anayasa. Biz bu gözle bakıyoruz.''
- Başkanlık sistemi
Yeni anayasada en önemli konulardan birinin de başkanlık sistemi olduğuna dikkati çeken Mustafa Şentop, siyasi ve ekonomik istikrarın devamı için başkanlık sisteminin önemine değindi.
1983 yılından 2016'ya kadar, Türkiye'de 20 hükümet kurulduğunu anımsatan Şentop, şu değerlendirmelerde bulundu:
'Başkanlık sistemiyle kastettiğimiz şey, Türkiye'de nasıl meclisi, yasama organını millet seçiyorsa, Türkiye'yi yönetecek olan hükümeti de millet seçsin, meselemiz bu. Yani iki sandık olur, birisinde parlamento, meclis seçilir, birisinde de hükümet, yani başkan seçilir. Sonuç itibarıyla seçim akşamı ülkede meclis belli, hükümet belli ve ülke yoluna devam eder. Bunun birçok boyutları var, ekonomik boyutları, istikrarla ilgili boyutu. Bununla ilgili tek bir örnek vereceğim. Türkiye'de 33 yılda 20 hükümet kurulmuş. Başkanlık olsaydı genelde ülkelerdeki uygulaması beş yıldır. Bu 33 yıl içerisinde biz bugün yedinci hükümeti kurmuş olacaktık. Yirmi hükümet nerede, yedi hükümet nerede. Bu siyasi iktidarın ekonomiye, sosyal hayata, uluslararası ilişkilere yansıyacağı çok önemli hususları ve yönleri var.'
Başkanlığın bir sistem meselesi olduğunu belirten Şentop, Türkiye'de 50 yıldır tartışılan sistemi yeni anayasa ile de çözüme kavuşturacaklarını bildirdi.