Ak Parti ile MHP arasında ?Cumhurbaşkanı? adıyla formüle edilen başkanlık sistemi eksenli Anayasa değişikliği teklifine ilişkin müzakereler hafta başında başlıyor. Ak Parti Genel Sekreteri Abdulhamit Gül ile MHP afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak?ın oturacağı müzakere masasında taraflar düzenlemelerde nereye kadar esneyeceklerine ilişkin sınırları yoklayacaklar. Müzakere sonrası ortaya çıkacak metin üzerinde nihai kararı Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli görüşerek karar verecekler.
MHP: Umut verici
MHP, anayasa değişikliği teklifine ilişkin çalışmalarını dün tamamladı. Parsak başkanlığındaki hukukçu heyeti yaptıkları çalışmaları dün Bahçeli ile müzakere etti. MHP Genel Başkanı çalışmayı MHP açısından tatmin edici bulurken, Ak Parti ile temas kurularak atılacak adımın belirlenmesi talimatını verdi. Bu çerçevede Parsak, Ak Partili Gül ile temas kurarak çalışmalarını tamamladıklarını ve görüşmeye hazır olduklarını bildirdi. İki parti hafta başında müzakere masasına oturarak teklifi görüşme kararı aldı.
CHP?nin tavrının ne olacağı konusu henüz netlik kazanmazken, yarın Ak Parti ile ana muhalefet arasında bir temas kurulabileceği ifade ediliyor. CHP?nin olumlu bir yaklaşım sergilemesi halinde müzakere masası üçlü olarak kurulacak. Müzakere masasında tarafların düzenlemelerde nereye kadar esneyebileceklerini ilişkin sınırlarını yoklaması bekleniyor.
10 bölüm 100?e yakın maddeden oluşan teklifin özellikle, ?hükümet sistemini? içeren bölümüne odaklanan MHP, ?1982 Anayasası/Mevcut durum?, ?Ak Parti?nin önerisi? ve ?MHP?nin önerisi? şeklinde karşılaştırmalı metin hazırladı. Bahçeli ile Yıldırım?ın görüşmesinde belirlenen ?Cumhuriyet?in felsefesi ve milli ruhun? korunması konusunda tam mutabakat bulunurken, MHP teklifin diğer bölümlerinde devletin niteliklerini düzenleyen ilk dört madde, vatandaşlık tanımını içeren 66., eğitim hakkını düzenleyen 42. ve idarenin bütünlüğünü düzenleyen 123. maddelerin korunmasını umut verici buluyor
Hassas maddelere rezerv
?Hükümet sistemine? ilişkin, ?Acil asgari değişiklikler? başlığı altındaki bölümde MHP her maddeye görüş yazdı. 14 maddeden oluşan, ?Cumhurbaşkanı?na ilişkin düzenlemelerin çoğuna ?rezerv? koydu. MHP?nin rezervleri arasında, ?Cumhurbaşkanı?nın adaylığı?, ?Cumhurbaşkanı?nın yetki ve sorumlulukları?, ?Cumhurbaşkanı?nın denetimi ve yargılanması?, ?KHK ve fesih yetkilerinin kullanımı?, ?Bakanlar Kurulu?nun yapısı ve atanması?na ilişkin maddeler bulunuyor. MHP?nin teklifte hassasiyet gösterdiği maddelerin başında Cumhurbaşkanı?na verilen yetkiler doğrultusunda sorumluluk da yüklenmesi geliyor.
Yürütmeye ilişkin icrai yetkiler Cumhurbaşkanı?na verildiğinde hukuki ve cezai sorumluluk devreye girecek. Mevcut düzenlemede Başbakan ve bakanlar için uygulanan, ?Yüce Divan? süreci uygulanabilecek. Teklif metninde MHP ile Ak Parti?nin ayrıştığı konular arasında birçok maddedeki, ?oy nisapları? yer alıyor. MHP, Ak Parti?nin Cumhurbaşkanı?nın özellikle ?yargılanması?, ?fesih yetkisi? gibi konulardaki önerdiği yüksek oy oranını düşürülmesinden yana. Cumhurbaşkanı?nın yargılanması için Meclis?te bulunması gereken 413 oyu yüksek bulan MHP, yeni bir oy nisabı öneriyor.
Tam mutabakat sağlanınca ortak imzalı teklif
Ak Partili Abdulhamit Gül ile MHP?li Mehmet Parsak arasında hafta içinde tamamlanması öngörülen müzakerelerin ardından Başbakan Yıldırım ile Bahçeli?nin yeni bir görüşme yapabileceği ifade ediliyor. Müzakere masasında üzerinde uzalşılan maddeler ve karışılıklı çekincelerin bulunduğu maddeleri değerlendirecek olan liderler, teklifin akıbetine karar verecek. Tam mutabakat sağlanması halinde ortak imzalı teklif gündeme gelecek.
Yürürlük ve geçiş ayrı tartışılacak
Ak Parti?nin MHP?ye sunduğu metinde ?yürürlük? ve ?geçiş hükümleri? yer almıyor. Müzakere masasında diğer düzenlemeler üzerinde mutabık kalınması halinde yürürlük ve geçiş hükümlerinin de ayrı bir tartışma konusu olacağı belirtiliyor. Ak Parti?nin Cumhurbaşk anlığı ve milletvekili seçiminin 2019 yılında eş zamanlı yapılmasını istediği, Cumhurbaşkanı?nın özellikle yetkilerine ilişkin düzenlemelerin teklifin yasalaşmasıyla yürürlüğe girmesini öngördüğü ifade ediliyor. Müzakere masasında MHP, Ak Parti?nin bu konulara ilişkin önerilerini detaylandırmasını isteyerek, alacağı yanıtlar doğrultusunda tavır belirleyecek.