Avrupa Birliği, savunma harcamalarındaki kısıtlamaları kaldırıyor, askeri araştırmalara fon ayrılmasını yasaklayan kuralları iptal ediyor. AB, son 10 yılın en büyük savunma ve araştırma fonunu kurmaya hazırlanıyor.
ABD Başkanı Trump, ?Avrupa ülkelerinin kendi güvenliğini sağlaması gerekir, NATO sizin otamatik koruyucunuz değil? demişti. Brexit kararı alan İngiltere de, uzun bir süre AB ordusunun kurulmasına karşı çıktı. Brexit kararından hemen sonra Avrupalı liderlerin ordu ihtiyacının artık zorunlu olduğuna dair açıklamaları peş peşe gelmişti. AB, şimdi ordu kurma hazırlığında!
AB Komisyonu, savunma işbirliğinin canlandırılması için 5 milyar euroluk (5.3 milyar dolar) bir fon kurulmasını teklif etti. 'AB savaş hazırlığına mı başladı' dedirten teklif bununla sınırlı değil. AB'nin ortak bütçesinden ve kalkınma bankasından askeri araştırmalara fon ayrılmasını yasaklayan kuralların iptalini de önerdi.
AYB DE DESTEK VERECEK
Önerinin temeli, parasal katkı yapacak AB hükümetlerinin aynı zamanda borç da alabilmelerine imkan veren bir savunma fonu oluşturmak. Böylece helikopter ya da insansız hava araçları gibi savunma programları için her zaman kullanılacak para var olacak.
Fona, Avrupa Yatırım Bankası (AYB) da destek verebilecek. Ancak bundan önce bankanın askeri projeleri desteklemesine karşı getirilmiş olan yasağın kaldırılmasını, üye ülkelerin çoğunluğu onaylamak zorunda.
Kurulmasından önce hükümetlerarası bir anlaşma gerektiren fon için önerilerden biri de, tahvil ihracı ile finans piyasalarından sermaye sağlamak. Bu durumda Komisyon fonu yönetecek ancak sahibi olmayacak.
AÇIK YÜZDE 3'Ü GEÇMEMELİ
Öneride, ağır kamu borçları olan Fransa ve İtalya'ya kolaylık göstermek için, bir ülkenin fona kattığı ancak doğrudan askeri malzeme alımı için harcamadığı meblağın, o ülkenin bütçe açığından düşülmesi hükmü de getirildi. AB kurallarına göre üyelerin bütçe açığının, ekonomik üretiminin yüzde 3'ünü aşmaması gerekiyor.
Bu öneriden ayrı olarak, AB'nin yıllık 150 milyar euro civarında olan bütçesini de denetleyen Avrupa Komisyonu, 2011 yılından itibaren her yıl bütçeden 500 milyon euronun askeri araştırmalar için kullanılmasının artık uygun olacağı görüşünü de belirtti.