MEHMET DOĞAN'IN BUGÜNKÜ YAZISI
İşte haberin özeti:
?Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri Töreni, Beştepe'de düzenlendi. Törene katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ödülleri takdim etti.?
Dilimizin teşrifat (protokol) yönü, son yıllarda ciddî aşınmaya uğradı. Ülkemizde İngilizce bilenler bir hayli çoğaldı, fakat Türkçe bilenler kıtlaştı. Zaten kendi teşrifat kavramlarımızı rafa kaldırdık. Alay, geçit, geçit resmi.. yerine ?kortej? demek saçmalığı yaygınlaştı. Ya resm-i kabul? Buna ?kabul resmi? denildiği de oldu. Tabiî yanlış olarak ?resmî kabul? diyen cahiller de var. Peki şimdi ne deniyor? ?Reception?
Devletimiz köklü; köklerimizle ilgili algıyı, Cumhurbaşkanlığının yabancı devlet başkanı karşılamalarında 16 Türk devletini temsil eden kıyafetler giydirilmiş askerlerle oluşturmaya çalışıyoruz. Hâlbûki kendi teşrifat dilimizi kullanmak, gösteri mahiyetli asker giydirmekten daha sahih bir tavır.
Cumhurbaşkanı resm-i kabul veya kabul resmi verir, ne demektir? Bildiğimiz ?resim? kelimesinin bir de ?merasim, alay, tören anlamı? var. Bu durumda resm-i kabul, ?kabul merasimi, kabul töreni? olarak anlaşılmalı. Yani devlet başkanı, bir törenle davetlileri kabul ediyor.
Geçenlerde ?Cumhurbaşkanlığı Büyük Ödülleri? verildi. Gazetelere yansıyan haberlerde Cumhurbaşkanının, sanatçı Şener Şen?e ödül takdim ettiği yazıldı.
Memlekette ?takdim? kelimesinin anlamını bilen gazeteci kalmamış demek ki! Hadi gazeteci kalmamış, devletin teşrifatıyla ilgilenenler arasında da yok demek ki!
?Takdim?in ?kadem?le, yani ?ayak?la ilişkisi bilinmezse böyle olur. Takdim, Küçüğün büyüğe bir şey vermesidir; öztürkçe söylemek gekirse ?sunma??
Peki, Cumhurbaşkanı esasında ne yapmıştır? Buna Türkçede ?tevcih? denilir. Tevcihin ?vecih?le, ?yüz?le alâkası bilinirse belki anlaşılır. ?Yüzünü bir tarafa döndürme?. Fakat burada, bir büyüğün rütbe, memuriyet, ödül vs. vermesi anlamına gelmektedir.
Devlet Türkçenin inceliklerini bilmezse ahaliden ne beklenir?
