Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'de yaşanan gelişmeler, 15 Temmuz'daki başarısız darbe girişimi, Suriye'de yıllardır devam eden iç savaş, Türkiye ve Rusya garantörlüğündeki ateşkes, terör örgütü DEAŞ'la mücadele başta olmak üzere birçok uluslararası konu hakkında açıklamalarda bulundu.
'600 BİN DENİLİYOR AMA BEN 1 MİLYONA ULAŞTIĞINA İNANIYORUM'
Suudi Arabistan'ın El-Arabiya kanalına mülakat veren Erdoğan, Türkiye'de bir süre önce yaşanan terör saldırıları ve bunların arkasındaki güçlere ilişkin kendisine yöneltilen soruyu, 'Tabii bu bölgede terör konusunda, hatta terörle mücadelenin de ötesinde, bu hususta birinci derecede rahatsız edilen ülke Türkiye'dir. Biliyorsunuz bizim Suriye'yle 911 kilometre sınırımız var, Irak?la 350 kilometre sınırımız var. Ve 6 yıldır ne yazık ki Suriye'nin başındaki bu zalim Esed, -her ne kadar 600 bin diyorlarsa da ben artık bu rakamın 1 milyona ulaştığına inanıyorum,- oradaki insanları, kardeşlerimizi öldürmüştür ve buralarda varil bombaları kullanmıştır. Oradaki insanları tanklarla, toplarla öldürmüştür. Bütün o tarihi kentler, tarihi şehirleri yerle bir edilmiştir. Tüm bunları acımasız yapmıştır ve hala da yapmaya devam etmektedir.' şeklinde cevaplandırdı.
'ESED AİLESİYLE TABİ Kİ GEÇMİŞTE İRTİBATIMIZ VARDI AMA ZULÜM OLUNCA...'
Esed ailesiyle geçmişteki ilişkilerini halihazırda sürdürmenin mümkün olmadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Tabii geçmişte bizim Esed'le ailece ilişkilerimiz, irtibatlarımız vardı. Ama zulüm olduğu zaman her şey bir anda kopar. Nitekim öyle oldu, koptu. Şimdi 6 yıldır tabii ki bizim bu zulüm estiren, kan, kin kusan Esed'le aynı konumda olmamız artık mümkün değil. Fakat şunu da görmemiz lazım; malum, zulme rıza zulümdür. Eğer burada bir zulüm var, buna birileri de rıza gösteriyorsa, tabii ki onlar da onlar gibi hareket ediyor demektir. Onları da bizim tasvip etmemiz mümkün değildir. Kim olursa olsun, hangi ülke olursa olsun burada eğer böyle bir zulme destek veriyorsa, aynen onlardandır; bizim bakışımız onlara da böyledir.' ifadelerini kullandı.
'ONLARI BU HALDE BIRAKAMAYIZ'
Erdoğan, mevcut durumda esas aldıkları konunun 'Suriye'de akan kanı durdurma' düşüncesi olduğunu vurgulayarak, şunları dile getirdi:
'Şu anda tabii ki bizim asıl derdimiz şu: Acaba Suriye'deki bu kanı nasıl durdururuz, nasıl bir ateşkes sağlayabiliriz? Bununla ilgili olarak da yoğun bir çabanın içerisindeyiz. Rusya'yla bu konuda ciddi ilişkilerimiz oldu. Bu ilişkiler neticesinde olayı belli bir noktaya taşıyabildik, getirebildik. Biliyorsunuz bir Astana süreci oldu, bu Astana sürecinde görüşmeleri yaptık. Fakat, Astana sürecine giderken Doğu Halep?in boşaltılması süreci oldu ve Doğu Halep'ten bizler 45 bin kişiyi İdlib'e taşıdık. İdlib'e taşıdıktan sonra tabii sağlık hizmetleri noktasında onlara gereken hizmetler var; gıda, ilaç, giyim kuşam, bütün bunlar noktasında Türkiye olarak kendilerine ciddi desteklerimiz oldu, bu desteklerimiz hala da devam ediyor ve devam edecektir; çünkü onları biz bu halde bırakamayız.'
'DEAŞ DENİLEN BU TERÖR ÖRGÜTÜYLE MÜCADELEMİZ SÜRÜYOR'
Terör örgütü DEAŞ'ın Türkiye'deki saldırılarına ve bu örgütle mücadeleye değinen Erdoğan, 'Ayrıca da tabii DEAŞ denilen bir terör örgütü var. DEAŞ denilen bu terör örgütüyle de mücadelemiz sürüyor. Tabii bu süreç nerede başladı? Bu süreç DEAŞ'ın Cerablus'tan Gaziantep'e bir düğün merasiminde yaptığı canlı bomba saldırısıyla 56 vatandaşımızı, çocuk, yaşlı, kadın, erkek demeden maalesef öldürmesiyle bu süreç hızlandı. Bu olayın ardından biz Özgür Suriye Ordusu'yla beraber Cerablus'a girdik. Biz Özgür Suriye Ordusuyla beraber oraya girince DEAŞ Cerablus'u boşalttı. Fakat tabii bizim için Cerablus yeterli değildi. Çünkü orada bir de PYD denilen, YPG denilen ayrı bir terör örgütü vardı. Yani tek cephede bir mücadele vermiyorsunuz, başka terör örgütleri de var. Dolayısıyla onunla da kalmadık, bir taraftan da El-Rai'den başladık. El-Rai?deki DEAŞ terör örgütünü de oradan boşalttık.' dedi.
'EL BAB'DAN SONRA YENİ HEDEF MÜNBİÇ'TİR'
Sürecin ayrıntılarına dair Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
'Ve güneyde Dabık kasabası. Dabık'ı bu noktada boşaltmamız gerekir dedik, DEAŞ biraz direndi, Dabık da boşaltıldı. Şimdi geldiğimiz nokta El-Bab. El-Bab'da yoğun bir mücadele sürüyor. Öyle zannediyorum ki şöyle birkaç gün içerisinde El-Bab da temizlenmiş olacaktır. El-Bab temizlendikten sonra hedef Münbiç?tir. Çünkü Münbiç Araplara ait olan bir yerdir. Orada YPG var, orada PYD var, onların orayı boşaltması gerekiyor. Bunu Amerikalılara daha önce de söyledik, Obama yönetimi döneminde söyledik; bize ?Boşaldı, boşaltılıyor? dediler, ama maalesef boşalmadı. Şu anda oranın boşaltılması gerekiyor, buranın tamamıyla oradaki Arap kardeşlerimize teslim edilmesi gerekiyor.
'MÜNBİÇ'TEN SONRA RAKKA'
Ondan sonra bir hedef kalıyor, Rakka. Rakka, biliyorsunuz DEAŞ?ın en önemli merkezi. İşte burada koalisyon güçleriyle bizler el ele vererek, Rakka?dan DEAŞ?ı da temizle hedefinde beraber olduğumuzu ben Sayın Donald Trump?a da söyledim. Gelen diğer temsilcilerine de söyledik: ?Burada beraber hareket edersek biz Rakka?yı da DEAŞ?tan temizlemek suretiyle, orayı da yine oranın sahipleri olan Arap kardeşlerimize teslim ederiz. Böylece bölge sükunete kısmen kavuşmuş olur? dedik. Şu anda süreci takip ediyoruz.'
CERABLUS İLE EL-RAİ ARASINDA GÜVENLİ BÖLGE İLAN EDELİM'
Bu noktada Suudi Arabistan ve Körfez ülkelerinin desteğine ihtiyaç duyulduğunu aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Tabii burada özellikle başta Suudi Arabistan olmak üzere Körfez ülkelerinin de ciddi desteğine ihtiyacımız var. Bunu niye söylüyorum? Öncelikle büyük bir mülteci krizi var. Nerede bu insanlar? Bu insanların büyük bir kısmı Türkiye'de; Şu anda 2 milyon 800 bin Suriyeli kardeşimiz bizde. Çadırlarda, konteyner kentlerde, Türkiye'nin değişik vilayetlerinde şu anda biz kendilerini misafir ediyoruz. Tabii bunu biz yeterli bulmuyoruz. Diyoruz ki Suriye'nin kuzeyinde Cerablus ile El-Rai arasında güneye doğru şöyle bir 30-40 kilometre, bu bölgede bir terörden arındırılmış güvenli bölge ilan edelim. Orayı aynı zamanda uçuşa yasak bölge ilan edelim. Eğit-donat yapmak suretiyle de oradaki milli orduyu yetiştirelim.Ben Suudi Arabistanlı kardeşlerimle de bu konuları görüştüm. Bunları ABD?yle de görüştüm, Avrupalılarla da görüştüm. Bu bölgede oradaki insanların yerleşimi için konutlar yapabiliriz. Böylece Suriye'den çıkmayı düşünen kardeşlerimizi buralara yerleştirebiliriz. Bizdeki mültecileri de gerekirse oralara alabiliriz. Bütün sosyal donatı alanlarıyla birlikte burada bu güvenli bölgeyle beraber bir huzur kenti kurmak suretiyle oralara huzur getirelim, refah getirelim; bu da bizim en önemli arzumuzdur.' diye konuştu.
Terör örgütü 'DEAŞ'ın bazı devletlerin dostu' olarak görünmesi yönündeki soruya ilişkin Erdoğan, 'Önce bir defa şunu tespit etmemiz lazım. DEAŞ İslam'la alakası olmayan bir terör örgütü. Bunu bileceğiz. El Kaide'den koparak ayrı bir örgüt olarak ortaya çıktığı andan itibaren, tüm bunları hep birer terör örgütü olarak değerlendirdim. Bu bir terör örgütüdür, bunun İslam'la alakası yoktur. İslam adına hareket ettiğini iddia etmesi bizi ilgilendirmez; çünkü bunların yaptıklarının İslam'da yeri yok. Bunlar savunmasız, günahsız birçok insanı bugüne kadar öldürdüler; bulundukları bölgelerde insanları adeta haraca bağladılar, çaldılar, çırptılar, bu tür şeyler yaptılar. Dolayısıyla bunların bütün bölgedeki terör örgütleriyle müşterek hareket ettikleri; ben güçlüyüm diyerek farklı terör örgütlerini de yanlarına çekmek suretiyle attıkları adımlar olduğu biliniyor. ' değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, DEAŞ'ın El Kaide'den ayrılışını da 'çıkar mücadelesi' şeklinde nitelendirerek, şunları dile getirdi:
'Şimdi El Kaide bir terör örgütüydü. Bunların oradan ayrılışı da bir çıkar mücadelesidir, bir çıkar kavgasıdır. Ayrılmıştır, daha sonra yanlarına başka terör örgütlerini çekmiştir, süreç böyle devam etmiştir. Ama bu bir yere kadar gidecektir, sonuna kadar bunun gitmesi mümkün değil. Çünkü bunlar çok ah alıyorlar, çok zulmediyorlar. Dolayısıyla bu zulüm onları hiçbir zaman ihya etmeyecektir.
Şu anda DEAŞ Suriye'de adeta can çekişiyor daha ileri gitmesi mümkün değil. Biz kararlıyız, inanıyorum ki koalisyon güçleri de kararlı. İnanıyorum ki başta Suudi Arabistan olmak üzere koalisyon güçleri de bu noktada kararlıdır. Çünkü bu mücadele bizim ortak mücadelemizdir. Eğer teröre karşı ortak mücadele vermezsek, veremezsek, bu terör örgütleri yarın değişik yerlerde, Türkiye'nin de, Suudi Arabistan'ın da, Körfez ülkelerinin de hepsinin başına bela olacaktır. Nitekim biz şu anda sınırlarımız içerisinde düzenlediğimiz operasyonlarla da yüzlerce, binlerce DEAŞ'lıyı evlerinden, adreslerinden toplayıp alıyoruz. Türkiye'ye giriş-çıkış vesaire, bunlar ciddi manada kontrol altındadır. Bugüne kadar 40 bin teröriste giriş yasağı koyduk. Şu anda bütün bunların yanında, bu tarafa gelmeden bir gün önce de bin tane DEAŞ'lıyı güvenlik güçlerimiz toparladılar; çünkü bu mücadele kararlı bir şekilde sürmezse bunda başarısız oluruz. Ama bunu kararlı bir şekilde sürdürdüğümüz takdirde, ben inanıyorum ki neticede Suriye'nin o samimi insanları aradıkları mutluluğu, aradıkları refahı bulacaklardır. Burada bizler, hakikaten birbirini seven, birbirine inanan Müslümanlar olarak, mezhep çatışmaları içerisine girmemiş Müslümanlar olarak oradaki kardeşlerimizi bekledikleri, aradıkları huzura kavuşturabiliriz.'
DEAŞ'a destek olan ülkelerle ilgili soruyu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle cevapladı:
'Şimdi burada tek tek isim vermeye kalkmayalım. Ama uluslararası camia içerisinde bunların çok ciddi destekler aldığı belli; çok ciddi sermaye çevrelerinin bunlara destek verdiği belli. Bunları bir defa bilmemiz lazım. Yani bu sadece DEAŞ için geçerli değil, Boko Haram için de geçerli, El Şebab için de geçerli, El Kaide için de geçerli; hepsinin arkasında bu noktada ciddi destekler var, yoksa bu parasal kaynakları nereden buluyorlar? Yani isim şeyine girersek yanlış olur. Onlar zaten kendilerini gayet iyi biliyorlar. Ama bu bölge içerisinde, aynı zamanda Batı'da, İslam dünyasını parçalama amacıyla elbette bunların arkasında olanlar var. Bu sadece İslam ülkelerinden kaynaklanmıyor, İslam ülkelerinin dışındaki ülkelerden de bunlara verilen destekler var. Mesela bunların elinde kullandıkları silahlar, bu silahlar kalkıp da İslam ülkelerinden gelen silahlar değil, zaten yok onlarda öyle silahlar. Mesela bakıyorsunuz, Batı'nın değişik ülkelerinin silahları bunların elinde; bu silahlarla terör estiriyorlar. Sadece DEAŞ'ta değil, PYD'de, YPG'de, bunların elinde de bu silahlar var; Batı ülkelerinin hemen hemen hepsinin silahları var. Bunu görmemiz, bilmemiz lazım. Burada, silah olarak söylüyorum; ABD'nin silahları var, Rusya'nın silahları var, Almanya'nın, Fransa'nın, bütün bunların silahları var. Bunları ben o ülkelerin yetkililerine de söylüyorum: ?Sizin silahlarınızla bunlar bizleri vuruyorlar, Müslümanları vuruyorlar, bunları takip ediyor musunuz, bunları kontrol ediyor musunuz?? diye sorduğumuzda, hepsi topu birilerinin üzerine atıyorlar. Bunları da görmemiz, bilmemiz lazım.'
'FETÖ'NÜN 170 ÜLKEDE FAALİYETLERİ VAR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, El- Arabiya kanalına verdiği mülakatta, 'FETÖ'nün 15 Temmuz başarısız darbe girişimi, bu tarihten sonra yaşanan gelişmelere' ilişkin de konuştu
'Bizim milletimiz, 15 Temmuz'daki o hain, zalim darbe girişimini gerçekten o samimi duruşuyla, o inançlı duruşuyla, adeta şehadete yürüme aşkıyla, sevdasıyla püskürttü.' diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, '248 şehidimiz, 2 bin 193 yaralımız, gazimiz oldu. Girişimin mimarının da Fetullahçı Terör Örgütü, yani FETÖ olduğu anlaşıldı. Bu terör örgütü, 40 yıllık çalışmasının ürününü ne yazık ki almaya başladı. Türkiye'de 40 yıldır bu mücadeleyi verdi, veriyor. Bunların başı ABD'ye yerleşti; 19 yıldır da orada. Bütün dünyadaki çalışmalarını ABD'den yürütüyor. Fethullahçı Terör Örgütü'nün 170 ülkede faaliyetleri var; Eğitim faaliyetleri var, çeşitli vakıf, dernek faaliyetleri var, ticari faaliyetleri var vesaire. Çünkü parasal kaynağın çok ciddi olması lazım. Bunlar tabii Suudi Arabistan?da da bu faaliyetleri sürdürdüler, sağ olsun Suudi kardeşlerimiz bunlara gerekli müdahaleyi yaptı. Diğer Körfez ülkelerine de sızmaya çalıştılar, çalışıyorlar. 'diye konuştu.
'EL ELE VERİRSEK BU TERÖR ÖRGÜTLERİYLE MÜCADELEDE BAŞARILI OLACAĞIMIZA KESİNLİKLE İNANIYORUM'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Kardeşlerimizin, özellikle Arap kardeşlerimizin, bunlara karşı dikkatli olmaları lazım. Çünkü bunlar öyle bir çalışma yapıyorlar ki, yetiştirdikleri elemanlar o ülkenin ileri gelenlerinin çocukları. Hatta hatta Afrika'da falan yönetici kadroların çocuklarını alıyorlar; bu çocukları yetiştirip, devlet mekanizmalarının içine sokuyorlar. Aynen kendi ülkemizde olduğu gibi. Bunu bizim ülkemizde yaptılar, şimdi dünyanın değişik ülkelerinde yapıyorlar. Amerika'da sadece charter schoollardan elde etikleri yıllık para 500 milyon dolar; diğer faaliyetleri söylemiyorum. Dünyanın değişik ülkelerinde hakeza öyle. Bizde de bir dönem öyleydiler. Ama biz musluğu kapatınca bize karşı çok ciddi bir mücadele başlattılar. Çünkü musluk kapanmadan önce gelir kaynakları çok büyüktü; kurslardan vesaire büyük paralar elde ediyorlardı.
Her şeyden önce bizim bütün bu terör örgütlerine karşı inşallah hep birlikte mücadelemiz önemli. Körfez'deki tüm ülkelerle birlikte bunlarla mücadele edeceğiz. Biz şu anda İslam İşbirliği Teşkilatının dönem başkanlığını yürütüyoruz. Bahreyn, Körfez İşbirliği Konseyinin şu anda biliyorsunuz dönem başkanlığını yürütüyor. Suudi Arabistan?ın zaten farklı bir konumu var. Hepimiz ele ele verdiğimiz zaman, bu terör örgütleriyle mücadelede başarılı olacağımıza ben kesinlikle inanıyorum. Bunu başardığımız andan itibaren de bölgemiz bir huzur bölgesi olacaktır; bu mücadeleyi sürdürenler gelecek nesillerden de çok büyük hayır dualar alacaktır.'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya, İran ve İsrail'le 15 Temmuz'dan sonra başlayan yakınlaşmaya dair, 'Şunu bir defa çok açık, net söylemem gerekiyor: Maalesef o talihsiz olayın öncesinde bizim Rusya'yla ikili ilişkilerimiz ticaret hacmi itibarıyla zaten zirve yapmıştı. Aramızdaki ticaret hacmi 38 milyar dolara kadar çıkmıştı. Tabii her şeyden önce Rusya'dan biz, stratejik bir ürün olarak petrol ve doğalgaz alıyoruz. Bu noktada Rusya'nın birinci elde en önemli pazarı Türkiye'dir. Bundan sonraki sürece yönelik olarak da Rusya?yla attığımız farklı adımlar var. Mesela Türk Akımı, bilahare başlatılan stratejik bir adımdır. Buradan Batı'ya açılma, hatta Türkiye'ye vereceği doğalgazı bu kanalla vermesi olayı da aramızdaki söz konusu stratejik bağı daha da güçlendiriyor.'
Erdoğan Rusya ile yaşanan uçak krizine dair şunları ifade etti:
'Tabii o talihsiz olayın arkasından da şu anda FETÖ terör örgütünün pilotlarının çıkmış olması, şu anda yapılan şeyde de bütün aldığımız istihbarat bilgilerinde bu görünüyor. O adım belki de bizim Rusya?yla ilişkilerimizi bozmaya yönelik bir adımdı diye şimdi düşünüyorum; biz de o anda farkında olmamış olabiliriz. Yaşananların ardından Rusya?yla münasebetlerimizin şimdi yeniden düzeliyor olması bölgede birilerini rahatsız ediyor olabilir. Ama Türkiye'nin Rusya'yla, Rusya'nın Türkiye'yle münasebetlerinin iyi olması, aslında bölgenin sağlıklı bir geleceğe ulaşması bakımından da çok çok önemli. Aslında şu anda atılması gereken çok adım var, bu adımların başında tabii Rusya'nın Suriye'ye bakışının bence çek edilmesi de gerekiyor; Ben Sayın Putin'le de bunu defaatle görüştüm, görüşüyorum. Çünkü bizim müşterek olarak burada atacağımız adım, bölgenin huzuru için büyük anlam taşıyor. Sağ olsun kendileriyle yaptığımız görüşmelerde de bu konuda birlikte neler yapabileceğimizi konuşuyoruz, bunları istişare ederek adımlarımızı da bu çerçevede yürütüyoruz, bu çerçevede atıyoruz.'
- 'Kuzey Suriye?de bir devlet kurulmasına asla müsaade etmeyiz'
Terör örgütü PKK'nın Suriye'deki uzantısı PYD'nin bu ülkenn kuzeyindeki faaliyetleri hakkında Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Elbette bölgedeki terör örgütlerinin, başta bizdeki PKK terör örgütünün uzantısı PYD olmak üzere terör örgütlerinin, Kuzey Suriye'yi kendileri için adeta bir devlet kurma alanı olarak kabul etmesi, bizim tarafımızdan kabul edilir bir şey değildir. Bunu ta başından beri söyledik. ?Kuzey Suriye?de bir devlet kurulmasına asla müsaade etmeyiz? dedik. ?Burada atılacak bir yanlış adım karşısında kesinlikle Türkiye'yi bulacaktır. Bunun bedelini, faturasını da çok ağır öderler? dedik. Nitekim şu anda PYD böyle bir adımı atamıyor, atamayacaktır da. Mesela YPG bunların silahlı gücüdür. Ama hangi isim altında olursa olsun Türkiye için tehdit oluşturan tüm terör örgütlerine karşı tavrımız nettir, kesindi. ?Bunun bedelini çok ağır öderler? diye öteden beri uyarıyoruz.' ifadelerini kullandı.
'Bakın, bu örgütlerin ellerindeki silahlar nerelerden destek aldıklarını gösteriyor' diyen Erdoğan şunları kaydetti:
'Bunların hepsinin silahları, yakaladığımız silahlarla da ortada. Hatta hatta o ülkelerin askerlerini bu örgütlerin içerisinde gördük; bunların resimlerini de tespit ederek istihbarat örgütümüzle kendilerine verdik. ?Bakın yokuz diyorsunuz, işte buyurun. Silahlarınız, buyurun. İşte şu zaman gitti, bu zaman gitti. Siz bunlara silah desteği veriyorsunuz. Hatta hatta sizin siyasetçileriniz, askerleriniz gidip bunların yanında yer alıyor, bunlarla beraber fotoğraf çektiriyorlar? diyerek, bunların hepsini kendilerine gösterdik. Tabii oralarda biliyorsunuz Hizbullah da var; onlar da bunlarla beraber çalışıyorlar, bunlarla beraber hareket ediyorlar.
Bunları da biz kendileriyle paylaştık. Bakın gelin, İran olarak eğer siz, ?Burada biz böyle bir katliama dahil değiliz, katliamın karşısındayız? diyorsanız, o zaman yapmanız gereken bir şey var: El ele verelim ve Suriye?deki bu katliamı, bu gidişatı durduralım. Onun için Astana sürecinde gerek Rusya, gerek İran, gerek Türkiye, alt düzeyde de olsa hep beraber orada bir süreç başlattılar. Ki bu bir ateşkes süreciydi. Şimdi bu ateşkes sürecini, Cenevre'de devam ettirme gayreti içerisindeyiz. Şimdi Cenevre?deki sürecin içerisinde malum Körfez ülkelerinin temsilcileri de yer almak suretiyle orada bir an önce bu ateşkesi sağlayalım, bunu başarıya ulaştıralım istiyoruz. Suriye'de bu kan dursun istiyoruz, Irak'ta bu kan dursun istiyoruz.'
AA
