Anayasa Mahkemesinin, TBMM Genel Kurulunun HDP Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldızile Van Milletvekili Tuğba Hezer Öztürk'ün milletvekilliklerinin düşürülmesine ilişkin kararının iptal isteminin ret gerekçesi Resmi Gazete'de yayımlandı.
Gerekçeli kararda, TBMM Genel Kurulunun, 27 Temmuz'da içtüzüğün 143. maddesi uyarınca yapılan açık oylama neticesinde Sarıyıldız ve Öztürk'ün milletvekilliklerinin düşürülmesine karar verdiği anımsatıldı.
Sarıyıldız ve Öztürk'ün Anayasa'nın 84. ve içtüzüğün 138. maddeleri uyarınca milletvekilliklerinin düşürülmesine karar verilmesi için gerekli ve yeterli olan bir ay içinde toplam 5 birleşim Meclis çalışmalarına katılmadığının net biçimde tespit edildiği belirtilen kararda, 'TBMM Başkanlık Divanının bu yöndeki tespitinin aksine ilgili milletvekillerinin Meclis çalışmalarına katıldığı yönünde bir savunmasının ve dolayısıyla bu konuda bir ihtilafın bulunmaması karşısında milletvekilliklerinin düşürülmesine karar verilebilmesi için gerekli olan devamsızlık şartının gerçekleştiği açıktır.' ifadesi kullanıldı.
Öte yandan, Sarıyıldız tarafından 'özür' olarak sunulan sağlık raporunun fenne uygun olmadığı ve rahatsızlığının ilgilinin seyahatine engel teşkil etmediğinin hakem hastane sağlık kurulunca belirlendiği kaydedilen kararda, bu konunun TBMM Başkanlık Divanınca özür olarak kabul edilmeyip devamsızlık cetveline yapılan itirazın reddedilmesinde Anayasa, kanun veya Meclis içtüzüğüne bir aykırılık bulunmadığı vurgulandı.
Öztürk'ün de partisi tarafından yurt dışında görevlendirildiğini belirterek itirazda bulunduğu bildirilen kararda, içtüzüğün 152. maddesinin üçüncü fıkrasında devamsızlık cetveline yapılan itirazı inceleme yetkisinin Başkanlık Divanına tanındığı ifade edildi. Kararda, Divanın gerekirse ilgili milletvekilinden bilgi ve belge isteyebileceği aktarıldı.
Bu yetki çerçevesinde Başkanlık Divanının gerek duyduğu takdirde özür olarak bildirilen hususun gerçekten devamsızlığa sebep kabul edilebilir bir özür sayılıp sayılmayacağını tespit etmek amacıyla araştırma yapmasının doğal olduğu kaydedildi.
Devamsızlıkta izin konusunun içtüzüğün 151. maddesinde düzenlendiği hatırlatılan kararda, buna göre bir milletvekiline 10 güne kadar izin verme yetkisinin TBMM Başkanına, daha uzun süreli izinlerde ise TBMM Başkanlık Divanının teklifi üzerine Genel Kurula ait olduğu anlatıldı.
Söz konusu düzenlemeler uyarınca siyasi partilerin herhangi bir milletvekiline devamsızlık konusunda izin verme yetkisi bulunmadığı vurgulanan kararda, 'Siyasi partiler tarafından yapılan görevlendirmelerin Anayasa'nın 84. maddesinde ifade edilen 'izin' kavramı kapsamında kabulünün mümkün olmaması nedeniyle ilgili milletvekilinin, mensubu olduğu siyasi parti tarafından yurt dışı faaliyetlerde görevlendirildiğini belirterek devamsızlık cetveline yapmış olduğu itirazın da TBMM Başkanlık Divanınca reddedilmesinde Anayasa'ya, kanuna veya İçtüzük'e bir aykırılık bulunmamaktadır.' ifadesine yer verildi.
Gerekçeli kararda, şu tespitlerde bulunuldu:
'Diğer yandan, ilgili milletvekilinin devamsızlığının TBMM Başkanlık Divanınca tespit edilmesi, itirazın reddi, ret gerekçeleri, itirazın reddine dair Başkanlık Divanı kararının Genel Kurulca kabulü, devamsızlık dosyasının Karma Komisyona gönderilmesi, Karma Komisyonun ve hazırlık komisyonunun oluşumu, komisyonların inceleme usulleri ile çalışmalarını tamamladıkları süreler, komisyon ve Genel Kurul aşamalarında savunma hakkını kullanma imkanının tanınması, Karma Komisyon raporunun Genel Kurulda görüşülmesi, Karma Komisyon raporunun oylamasının görüşmelerin bitiminden 24 saat geçtikten sonra yapılması, milletvekilliğinin düşmesine ilişkin Genel Kurul kararında Anayasa'nın aradığı nitelikli çoğunluğa ulaşılmış olması hususları göz önünde bulundurulduğunda devamsızlığın tespitinden milletvekilliğinin düşmesine kadar yaşanan süreçte ve bu süreç sonunda anılan milletvekilliğinin düşmesine ilişkin kararda Anayasa'ya, kanuna veya içtüzüğe bir aykırılık bulunmadığı görülmektedir.'
Faysal Sarıyıldız ve Tuğba Hezer Öztürk'ün ekim, kasım ve aralık 2016'da, beşer birleşimi aşan devamsızlıkları nedeniyle milletvekilliklerinin düşürülmesi yönündeki TBMM tezkereleri 27 Temmuz'da oylanmıştı.
Sarıyıldız ve Öztürk'ün milletvekillikleri, TBMM Genel Kurulundaki oylama sonucunda TBMM içtüzüğü gereği üye tam sayısının salt çoğunluğu olan 276'nın üzerinde oyla düşürülmüştü.
HDP Şırnak Milletvekili Aycan İrmez, Sarıyıldız ve Öztürk'ün milletvekilliklerinin düşürülmesine ilişkin kararın iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuş, Yüksek Mahkeme başvuruyu reddetmişti.