Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek, yasalaştı.
Kanunla, Nüfus Hizmetleri Kanunu'nda bulunan tanımlara, 'Veri Paylaşımı Kurulu' ve 'yetkili idare' tanımları ekleniyor.
Elektronik ortamda tutulan aile kütüklerinde kişiye ait tek bir kayıt tutulacak, kişi ve olay kayıtları, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ile ilişkilendirilecek. Bu konuda İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Aile kütüklerinde yer alacak bilgilere, velayete ve vesayete ilişkin bilgiler ilave edilecek. Velayet ve vesayeti gerektiren hallere ilişkin bilgiler sadece elektronik ortamda tutulacak.
Uluslararası Koruma ve Yabancılar Kanunu kapsamındaki yabancılara kimlik numarası vermeye ve yabancılar kütüğüne kaydetmeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak ancak diplomatik misyon mensupları bu hükmün kapsamı dışında olacak.
Yabancıların Türkiye'de meydana gelen nüfus olaylarına ilişkin olarak nüfus müdürlüklerine yapılan başvurular üzerine ilgili olay formları düzenlenecek ve bir örneği kendilerine verilecek. Bu formlar özel dosyada saklanacak.
Sağ olarak dünyaya gelen her çocuğun, doğumdan itibaren Türkiye'de 30 gün içinde nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise 60 gün içinde dış temsilciliğe bildirilmesi zorunlu olacak. Doğum bildirimleri, doğumu gerçekleştiren sağlık kuruluşlarına da yapılabilecek.
Doğum bildirimi sözlü beyanla da yapılacak
Sağlık personelinin takibi dışında doğan çocukların doğum bildirimi nüfus müdürlüklerine sözlü beyanla yapılacak. Her sözlü beyanda mülki idare amirinin emri ile aile hekimlerince beyanların doğruluğunun araştırılması zorunlu olacak. Doğum bildirimi, veli, vasi, kayyım, bunların bulunmaması halinde çocuğun büyükanne, büyükbaba veya ergin kardeşleri ya da çocuğu yanında bulunduranlar tarafından yapılacak.
Çocuğa konulan isim, 3 adı geçmemek üzere ve kısaltma yapılmadan yazılacak.
Ölü doğan çocuklar aile kütüğüne yazılmayacak. Bir doğumda birden ziyade doğan çocuklar doğuş sırasıyla yazılacak.
İl ve ilçe müftüleri de evlendirebilecek
Yasayla, İçişleri Bakanlığının, evlendirme memurluğu yetkisi ve görevi verebileceği kurumlar arasına il ve ilçe müftülükleri de ekleniyor.
Tanınan veya babalığa hükümle soybağı kurulan çocuklar, babalarının hanesine baba adı ve soyadı ile nakledilecek.
Merkezi veri tabanında yer alan kayıtlara göre, uzun süre işlem görmeyen ve yaşı itibarıyla ölü olması muhtemel kişiler, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce tespit edilecek. Tespit edilen kayıtların araştırılması, mülki idare amirinin emriyle kolluk kuvvetlerine yaptırılacak. Araştırma sonucu ölü oldukları belirlenenlerin ölümleri tescil edilecek.
Haklı sebeplerin bulunması halinde, aynı konuya ilişkin düzeltme yapılması hakimden istenebilecek. Nüfus müdürlüğü, ad değişikliği halinde, bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eşin ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltecek.
Adres bildirimi 20 iş günü içinde yapılacak
Diğer adres, faydalanılan kamu hizmetleriyle sınırlı olmak üzere adrese dayalı olarak yürütülen iş ve işlemlerde, yerleşim yeri adresi gibi aynı hukuki değere sahip olacak. Kurumlar yürütecekleri iş ve işlemlerde yerleşim yeri adresi gibi diğer adres bilgilerini de esas alacak.
Adres bildiriminde kişilerin yazılı beyanı esas alınacak. Bildirim şahsen veya güvenli elektronik imza ile yapılacak. Adres bildirimi, nüfus müdürlüklerine veya dış temsilciliklere yapılacak. Adres bildiriminin, 20 iş günü içinde yapılması zorunlu olacak.
5 gün içinde nüfus müdürlüğüne bildirilmeyen doğuma para cezası
Beş gün içinde nüfus müdürlüklerine bildirilmeyen doğum olaylarında sağlık personeline yönelik idari para cezası ile yabancı makamlar önünde yapılan evlenmelerin kanuni süresi içinde bildirilmemesine yönelik idari para cezasından vazgeçiliyor.
Yazılı talepte bulunmak kaydıyla boşandığı eşinin soyadını kullanmasına izin verilen kadının evlenmeden önceki soyadını; eşinin soyadı ile önceki soyadını taşıyan kadının sadece eşinin soyadını kullanmak istemesi halinde, nüfus müdürlüğünce gerekli işlem yapılacak.
Ölüm olayları, nüfus müdürlüğünce kurum ve noterlere kağıt ortamında bildirilmeyecek. Kurum ve noterler ölüm olaylarının tespitini elektronik ortamda yapacak. Mücbir sebeplerle ölüm olaylarına ilişkin bilgiler elektronik ortamda gönderilememesi halinde kağıt ortamında gönderilebilecek.
Ad ve soyadı düzeltilmesi
Kişinin iki yıl içinde yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne yazılı olarak başvurması kaydıyla, Soyadı Kanunu'na aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan ad ve soyadları mahkeme kararı aranmaksızın, il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilecek.
Göçmen olarak Türk vatandaşlığına alınanlardan doğum yeri ve tarihi hatalı olanların kayıtlarında, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde usulüne göre onaylanmış doğum belgeleri ile müracaat etmeleri durumunda nüfus müdürlüğünce düzeltmeye gidilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce birlikte veya tek başına evlat edinilen çocuk veya erginlerin, düzenlemenin yürürlüğünü izleyen 5 yıl içinde nüfus müdürlüklerine başvurmaları halinde nüfus kaydında ana veya baba adı ya da soyadı olarak evlat edinenlerin ad ve soyadları yazılacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte ergin ve mümeyyiz olan evlat edinilenlerin de muvafakatleri aranacak.
Yabancılara kimlik numarası uygulamasına son veriliyor
Kanunla, yabancıların Türkiye'de meydana gelen nüfus olaylarına ilişkin olarak, nüfus müdürlüklerine yapılan başvuruları üzerine olay formları düzenlenmesi uygulaması yürürlükten kaldırılıyor.
Türkiye'de kaydı tutulan yabancılara kimlik numarası verilmesi uygulamasına son veriliyor.
Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yeniden vatandaşlığa alınması
Türk vatandaşlığını kazanma talebinde bulunan bir yabancı, başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilecek.
Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla Türkiye'de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden vatandaşlığa alınabilecek.
Vatandaşlıktan düşürülen kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla Türkiye'de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden Türk vatandaşlığına kabul edilebilecek. Milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri İçişleri Bakanlığınca reddedilecek.
1600 kişilik kadro ihdas ediliyor
Onsekiz yaşını tamamlayıncaya kadar herhangi bir nedenle aile kütüklerine kayıt edilmemiş ve yabancı bir devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişiler; ana veya baba, bunların ölmüş olması halinde, varsa kardeşleri ile hısımlığını gösterir tıbbi rapor ibraz etmeleri durumunda Türk vatandaşlığını kazanacak.
Türk vatandaşlığını kazanan yabancının ergin olmayan çocuğunun sonradan alınan velayet kararı ile de Türk vatandaşlığını kazanması sağlanıyor.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünde 1600 kişilik kadro ihdas ediliyor.
İstanbul'un Eyüp ilçesinin adı, 'Eyüpsultan' olarak değiştiriliyor.
'Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması' maddesinde değişiklik
Öte yandan, 'Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması' başlıklı kanunda değişiklik öngören tasarının 31. maddesi, AK Parti, CHP, MHP ve HDP'nin mutabakatıyla verilen ortak önergenin kabul edilmesiyle tasarıdan çıkarıldı.
Danışma Kurulunun; Genel Kurulun, 20 Ekim Cuma günü toplanmamasına ilişkin önerisi de Genel Kurulun onayına sunularak kabul edildi.
Tasarının kabul edilmesinin ardından Meclis Başkanvekili Ahmet Aydın, birleşimi 24 Ekim Salı günü 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
