Riyad'da dün başlayan Suriyeli muhaliflerin toplantısının sonuç bildirisinde geçiş döneminin Esed ve ekibi yönetimden ayrılmadan tamamlanmayacağı, şartsız ve doğrudan görüşmelerle tüm konuların masaya yatırılması anlamına geldiği ve kimsenin ön şart koyma hakkının bulunmadığı belirtildi.
Bildiride 'Konferansın amacı Cenevre-1, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) ve uluslararası kararlara göre ortak bir siyasi çözüm için muhalif ve devrimci güçlerin saflarının birleştirilmesidir.' denildi.
Toprak bütünlüğüne vurgu
Bildiride, 'Katılımcılar, gündemdeki maddeleri tartıştılar. Suriye konusunda bazı meselelerde uzlaşı sağlandı. Suriye topraklarının birliği, bütünlüğü, güvenliği ve olması arzu edilen devletin otoritesinden ve hiçbir parçasından vazgeçilmeyeceğine vurgu yaptılar.' denildi.
Katılımcıların ayrıca Suriye'nin çok uluslu ve çok kültürlü bir devlet olduğuna işaret ettiği kaydedilen bildiride, şu ifadelere yer verildi:
'Katılımcılar, Suriye anayasasında Arap, Kürt, Türkmen, Süryani ve diğerleri olmak üzere her kesimin kültürü ve diliyle haklarının korunduğunu vurgulayarak, bunların ulusal dil ve kültürler olduğunu, Suriye tarihinin ve medeniyetini yansıttığını belirtti. Suriye halkının özgür ve şeffaf seçimlerle seçtiği devlet kurumlarının meşruiyetine vurgu yaparak yalnızca devlet kurumlarının silah bulundurabileceği ve kullanabileceğini aktardı. Katılımcılar, Suriye devletinin kurumlarını korumayı, reform ve revize etmeyi, ordu ve emniyet kurumları oluşturmayı, buralardaki görevlilerin haklarını korumayı taahhüt etti.'
Siyasi çözüm
Bildiride siyasi çözüme dair şu ifadeler kullanıldı:
'Suriye krizinin çözümü, BM'nin ilgili kararları doğrultusunda bu kararların uygulanmasını sağlayan ve caydırıcılığı olan uluslararası garantörler bulunması suretiyle siyasidir. Siyasi çabaların amacı, vatandaşlar arasında eşitlik ilkesine dayanan demokratik bir devlet kurmaktır. Suriyelilerin, kendi anayasasını dış müdahale olmadan oluşturabilmesi, yurtiçi ve yurtdışındaki tüm Suriyelilerin katılımıyla BM gözetiminde özgür ve şeffaf seçimler yoluyla liderlerini belirleyebilmesi, kadınların en az yüzde 30 oranında katıldığı köklü siyasi geçiş sürecin gerçekleştirmektir.'
'Şartsız ve doğrudan müzakereler, her türlü konunun masaya yatırılabileceği ve tartışılabileceği anlamına geliyor. Hiçbir tarafın ön şart koyma hakkı yok.' denilen bildiride, 'Uluslararası kararlardaki maddelerin uygulanmasının istenmesi ön şart değildir. Ya da tüm konuların masaya yatırılmasını ve tartışılmasını engellemez. Bunlara yönetim şekli, rejim, liderin yetkileri, sorumlulukları, cumhurbaşkanlığı ve hükümetin yeri de dahildir.' ifadelerine yer verildi.
Katılımcıların, geçiş sürecini harekete geçiren yansız bir ortam oluşturabilecek geçici yönetim heyeti kurulması konusundaki Cenevre-1 bildirisine göre devrimci ve muhalifler müzakereci güçlerin tek bir çatı altında toplanması konusunu vurguladığı aktarıldı.
Son olarak BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'dan siyasi sürecin aktifleştirilmesi için gerekli adımları atması, tek bir muhalif ve devrimci güç heyeti ile rejimi temsil eden kişiler arasında ön şartsız doğrudan müzakere çağrısı yapması talep edildi.
