İçişleri Bakanlığının ilgili yazısı üzerine 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'na göre Bakanlar Kurulunca 28 Kasım'da yürürlüğe konulması kararlaştırılan Evlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, İçişleri Bakanlığı, il ve ilçe müftülüklerine de evlendirme memurluğu görev ve yetkisi verebilecek. Müftülüklerde evlendirme memurluğu yetkisi verilecek personel, bakanlıkça belirlenecek.
Yönetmelikte ayrıca görevlilerin yetki sınırlarına ilişkin de düzenlemeye gidildi. Bu kapsamda ilgili madde, 'Bu yönetmelik hükümlerine göre kendilerine evlendirme memurluğu yetkisi verilen görevlilerin bu yetkileri, büyükşehir belediye başkanları için büyükşehir belediye hudutları, diğer belediye başkanları veya görevlendirecekleri memurlar ile müftülük görevlileri için yetki alanında bulunan il, ilçe, belediye ve köy hudutları, muhtarlar için o köy hudutlarıyla sınırlıdır.' şeklinde düzenlendi.
Mülteciler de evlendirme memurlarına başvurabilecek
Yönetmelikteki 'Evlenme Ehliyeti ve Engelleri' madde başlığı 'Evlenme Ehliyet Belgesi Düzenlenmesi' şeklinde değiştirildi. Buna göre, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamındaki yabancılardan, ikamet izni dışında Türkiye'de bulunan vatansız, mülteci, şartlı mülteci, ikincil koruma statüsünde bulunanlar ve uluslararası koruma başvuru sahipleri ile geçici koruma kapsamına alınanların müracaatları da evlendirme memurlarınca kabul edilebilecek.
Ancak bu kişilerin evlenme manilerinin bulunup bulunmadığı il göç idaresi müdürlüklerince, tutulan dosyalarındaki bilgi ve belgelere göre tespit edilerek evlenme ehliyet belgesi düzenlenecek. Bu belgelere göre yapılan evliliklere ilişkin evlenme bildirimi de il göç idaresi müdürlüğüne yapılacak.
Yönetmeliğin ilgili maddesince, evlenme ehliyet belgelerinin, yabancının kimlik bilgilerini içerir ve kayıttaki bilgi ile belgelere göre 'evlenmesine engel bir halinin olup olmadığını' belirtir şekilde düzenlenmiş olması da gerekecek.
Yönetmelik değişikliğinde 'Evlenme Kütüklerinin Tasdiki ve Arşivlenmesi'ne ilişkin de düzenlemeye gidildi.
Buna göre, köy, belediye, ilçe müftülükleri veya ilçe evlendirme memurlarına ait kütük defterleri ilçe nüfus müdürlüğünce, il müftülükleri ile il merkez belediye evlendirme memurluklarına ait kütük defterleri de il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğünce tasdik edilecek.
İl ve ilçe müftülükleri ile belediyeler ise kendilerine ait evlenme kütük defterlerini arşivlerinde saklayacak.
'Devir ve Teslim Mükellefiyeti' ne ilişkin olarak da ilgili maddede 'Başka bir yere atanma, devlet memurluğundan çekilme, emeklilik, ölüm veya yetki düzenlenmesi gibi sebeplerle kesin olarak memurun görevinden ayrılmasını gerektiren hallerde yerine gelen veya yetki verilen memura, henüz gelmemiş ise geldiğinde ona devredilmek üzere nüfus idarelerinde il ve ilçe nüfus müdürleri, belediyelerde belediye başkanı, il ve ilçe müftülüklerinde il ve ilçe müftüsü tarafından gösterilen kimseye, köy muhtarları kendi aralarında 51. maddedeki usule göre devir ve teslim yapmakla mükelleftirler.' şeklinde değişikliğe gidildi.
Ayrıca bakanlıkça görevlendirilecek yetkililer ve mülkiye müfettişleri, bütün evlendirme daire ve memurlarını, valiler, kaymakamlar, il ve ilçe nüfus müdürleri, belediye başkanları, il ve ilçe müftüleri ilgili evlendirme daire ve memurlarını denetlemeye yetkili olacak.
Öte yandan, yönetmelik değişikliğiyle 'evli olmasına rağmen başkasıyla, kendisi evli olmamakla birlikte evli olduğunu bildiği bir kimseyle ve gerçek kimliğini saklamak suretiyle bir başkasıyla evlenme işlemi yaptıranlar' hakkında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 230. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere, bu durum belgelerle birlikte cumhuriyet savcılığına intikal ettirilecek.
Yönetmeliğin 34. maddesinin 'Evlenme ehliyet belgesi Türk makamlarınca düzenlenmiş vatansız veya yabancıların evlenmelerine ait bildirimin bir örneği, ikamet tezkeresini almış olduğu il emniyet müdürlüğüne, bir örneği de genel müdürlüğe gönderilir.' hükmünü içeren fıkrası da yürürlükten kaldırıldı.