İşte o sonuçlar...
1. Bölgede devam eden operasyonlara halk desteği şüphesiz çok önemlidir. Halk ilk kez bu operasyonların başarılı olacağına bu kadar net inanmış durumdadır. Ancak bu operasyonların sonuna kadar gitmeyeceği endişesi mutlaka giderilmelidir. Operasyonların başarısından ziyade yarıda bırakılacağı endişesini araştırmamıza katılan hemen vatandaşta gördük. Bu endişenin nedeni ise; geçmiş yıllarda başlayıp yarım kalan bazı operasyonların hatırlanması ve devlet istese terörü çoktan bitirirdi şeklinde halk arasında şehir efsanesine dönüşen bir kısım algı yönetimlerinin yansıması cümlelerde saklı. Dolayısıyla özellikle bu aşamada devleti temsil eden kaymakamdan Cumhurbaşkanına herkeste aynı netlikte TERÖRLE MÜCADELE ADINA BU OPERASYONLARDA SONUNA KADAR AYNI KARARLILIKLA GİDİLECEĞİ vurgulanmalıdır.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun bölgeye sık sık gitmesi ve halkla yakın teması özellikle pek çok kişi tarafından takdirle ifade edilmektedir.
Operasyonların sonuçlandığı her noktada KENTSEL DÖNÜŞÜM ve diğer fiziki yapısal düzenlemeler hız kazanmalı ama daha önemlisi; bölge insanına yönelik mutlaka bir GÖNÜL RESTORASYONU yapılmalıdır.
2. Kayyum atanan 3 Büyükşehir Statüsündeki şehirde kararsızların matematiksel dağılımında ortaya çıkan başarılı görülme hali; özellikle PKK ve uzantısı siyasi yapının yoğun anti propagandasına rağmen bölge insanının hizmete desteğini göstermesi bakımından önemlidir. Elbette çok daha yüksek başarı algısı için bölge insanının farklı beklentileri de; var olan eleştirileri de dikkate alınarak o eleştirileri izale edici çalışmalara yoğunlaşılmalıdır.
Kayyum performanslarına yönelik sorduğumuz sorulara aldığımız cevaplar incelendiğinde;
Büyükşehir statüsünde olmayan Bitlis, Şırnak, Batman, Tunceli, Ağrı Siirt, Hakkari illerine atanan kayyumlar konusunda da yapılan hizmetler itibarıyla genel bir memnuniyet dikkat çekerken; özellikle bölgede etkin PKK ve uzantısı unsurlar tarafında yoğun bir anti propaganda yapıldığı dikkat çekmektedir.
Vatandaş; HENDEK ve ÇUKUR SİYASETİNE karşı çok net tavır almıştır. Şehir kalkışması olarak uzun bir çalışmanın ve uluslararası aklın ürünü terör stratejilerine karşı vatandaş Türkiye devletinin yanında saf belirlemiştir.
Ancak; yapılan hizmetlere yönelik değil, bölgede devam eden bazı inşaatları yapan müteahhitler üzerinden kayyumları itibarsızlaştırma yönünde yoğun propagandalar dikkat çekmektedir. Elbette bir suistimal söz konusuysa devletin denetim kurumları bu anlamda gerekeni yapmalıdır.
Önümüzdeki 2019 seçimleri öncesi bunca yatırıma rağmen memnuniyetin düşük olduğu illere yönelik vatandaş beklentisi üzerine yoğun çalışmalar yapıp hizmet odaklı belediyecilikle bölge sorunları minimize edilirken farklı beklenti ve eleştirileri de dikkate alarak gerekirse bazı kayyumlarda değişiklik düşünülebilir.
Bu çalışmanın son günlerinde gerçekleşen bazı Ak Parti il başkanı atamalarının özellikle halkta karşılığı olan kişilerden itinayla yapılması halkta yeni olumlu bir heyecan dalgasına neden olmuştur.
Bazı siyasilerin yakınlarının ve yerel siyasilerin özellikle akçalı konularla şehir efsanesine dönüşen iddia ve ithamlarla anılmaları karşısında siyasi parti yetkili kurullarının titiz bir çalışma yapmaları gerekmektedir.
3. Doğu ve Güneydoğu Bölge Araştırmasının bize göre en kritik sorusu 'Size göre Türkiye'nin diğer İllerinde Olan (Mesela Zonguldak, Isparta ya da Kırşehir'de olup) Bölgede Olmadığını Düşündüğünüz Hangi Devlet Hizmeti Var?
Doğrusu bu soru bölgede yaşayan insanların karşısına bir ayna tutma çalışması olarak bizim için önemliydi ve sonucu bizde merak ediyorduk. Bu çalışmaya katılan kişilerin dışında bizzat bölgede yaşayan mahalli gazeteciler, STK temsilcileri, siyasi ve gayri siyasi kanaat önderlerine de aynı soruyu sorduğumuzda bize elle tutulur gözle görülür ve kayda değer bir eksiklik söylenmedi. Hatta tam tersi bazı devlet hizmetleri ülkenin diğer bölgelerinden daha güzel olarak gelmiş bölgeye...
Öyleyse halen çözülemeyen sorun nedir denilirse; elbette devlet yatırımları aynı hızda devam ederken 40 yıllık kırılan gönüller, dejenere edilen duygular, dumura uğramış hisler ve en önemlisi de çok ciddi erozyona uğrayan değerler çoklu projelerle tamir edilmeli.
4. Bölgede terör örgütü ve uzantısı siyasi parti mensuplarının yoğun propagandasına rağmen bölge insanı bölgenin sorunlarında ana sorumlunun terör örgütleri olduğuna inanıyor. Özellikle 3 yıl öncesine kadar KÜRTLERİN HAMİSİ ve ABİSİ görülen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN hakkında; başta Paralel Yapı mensuplarının ve terör örgütü mensupları ve uzantılarının yoğun propagandasıyla çirkin suçlamalarına rağmen, bölgedeki operasyonu SARAYIN SAVAŞI yaftasına rağmen, vatandaş sağduyusu ve maşeri vicdanıyla bu iddiaları ret etmiştir.
Elbette bu çirkin algı operasyonlarına karşı çoklu bir çalışma gerekmektedir. Bölgede özellikle devlet memurları kadrolarının 'devlet ciddiyeti ve millet hassasiyeti' duyan kişilerden oluşması için özellikle seçilmeleri, devlet içine yuvalanmış şer odaklarının ayıklanması, belediyelerin ve STK ların millete hizmet yerine teröre adam devşirme faaliyetleri yapanlarının hızla uzaklaştırılması adına yapılan çalışmalarda önemli adımlar atılsa da halen yapılması gereken çok şeyler olduğu gerçeğini unutmamak gerekir.
Birde bölge insanlarının bölgede çok fazla yabancı ajan olduğu iddialı söylemlerini dikkate almak da devletin işi olsa gerektir.
5. Bölge insanı birlikte yaşama iradesinin çimentosu olarak İslam kardeşliği, aynı coğrafi ve tarihsel köklerden gelmiş olmayı ve Kürt Türk ortak alanı iç içe girmiş, etle tırnak olmuş değerler bütününü görmektedir. Etrafımızdaki ülkelerde yaşanan devletsizliğin acı tecrübeleri bizim insanımız tarafından doğru okunmaktadır.
Tüm algı operasyonlarına ve yoğun propagandalara rağmen vatandaş değerlerinden kopmamış ve bu değerler manzumesinin yoğurduğu potada bir arada yaşama iradesini göstermektedir.
6. Çocuk ve gençlerin terör örgütlerine katılma nedenleri çok iyi irdelenmelidir. Bu noktada felsefenin temel soruları; neden? nasıl? niçin? iyi irdelenmeli, devletin tüm birimlerince yeni baştan ele alınmalıdır.
Yaptığımız araştırma sırasında maalesef devlet okulunda derste molotof yapmayı öğreten öğretmenlere, askere polise kurşun sıkarken yada insanları katletme adına canlı bomba olarak ölen eşkıyaya şehit diyen imamların, devletten maaşlı melelerin varlığı karşısında şok olduk. Okullarda çocuklara gerillacılık öğreten öğretmenleri, derslere neden geliyorsunuz arkadaşlarınız dağda sizin için savaşırken siz burada ne arıyorsunuz diyen öğretmenlerin varlığını öğrencileri diliyle öğrenmekle hayretler içinde kaldık.
7. Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin sözde bağımsızlık için referandum girişimi bölge insanında ciddi karşılık bulmamış, PKK ve uzantısı yapıların mensuplarının yoğun propagandasına rağmen, vatandaş ezici bir çoğunlukla Türkiye'nin ortaya koyduğu net tavrı desteklemektedir. Çok küçük bir PKK sempatizanı kitleyi saymazsak belli bir oranda da kullanılan dile itiraz dikkat çekmektedir. Barzani yönetiminin bölge insanlarıyla kurulu ticari ilişkileri de dikkate alındığında tepki son derece sınırlıdır.
8. Bölge insanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı çok ciddi bir oranda seviyor. Bölgeye gelen hizmetler kadar eşit yurttaş algısını ve hissini çok net olarak ülkede hakim kılan, bölgeyi herhangi bir başka bölge şehrinden ayırmadan aynı netlikte hizmetler getiren Erdoğan bölge insanı tarafından çok seviliyor. Kararsızların matematiksel dağılımıyla oluşan tablo seçmenlerin 3 de 2 lik kısmının Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a destek vereceğini göstermektedir. Elbette seçimin yapıldığı tarihin konjonktürel şartları ve diğer adaylar da seçmenin tercihlerinde etken olacaktır.
9. İşsizlik ve Ekonomi genel itibarıyla ülkemizin hemen her ilinde karşılaşılan sorunlar arasında ilk sıradayken; Güneydoğu Bölgesi genelinde; UYUŞTURUCU / MADDE BAĞIMLISI sayısı korkunç düzeyde... İfade edilen rakamların onda biri doğruysa ülkemizin geleceği tek kelimeyle tehdit altında demektir. Gencecik çocuklarımız elden gidiyor. Devlet yetkilileri içinde şüphesiz gayretli olanlar var ama durum bizzat Cumhurbaşkanının el koyması gerektiği kadar vahim. Rakamlar binlerle ifade ediliyor. Bölgede uyuşturucuya ulaşmak çaya kahveye ulaşmak kadar kolay. Değerler erozyonu yaşayan bir gençlik var. Güneydoğunun en belirgin özelliği nüfusu çok genç. Ve bu gençlik resmen zehirleniyor. Madde bağımlılığı ahlaki çöküntünün de tetikçisi...
Güneydoğu saha araştırmamızda bizi şaşırtan bir başka konu; dün tesettürden, namus ve iffetten en küçük taviz vermeyen bölge insanının, gencecik kızını dağa, meçhule yollaması... PKK bölge insanını değerler anlamında da felç etmiş. Farklı etnisite, mezhep ve meşrepleriyle asırlar boyu saygı / sevgi birlikteliğinde buluşurken temel referans olan İslam Dini'nin engin hoşgörüsüyle kucaklaşan toplumun dinsizleştirilme çabası ve bu çabanın yansımasını gençler arasında görmek cidden çok üzücü...
Adalet konusu da bölgede karşımıza çıkan önemli konular arasında..
Haber: YASEMİN ALTUN
.