Yoksulluğun ciddi bir sorun olduğu ülkede, çocuklar ve gençler arasında yaygınlaşan madde bağımlılığı ciddi bir sosyal probleme dönüşmüş durumda.
Başkent sokaklarında yaşayan 12 yaşındaki Milon, bağımlılık kurbanı çocuklardan sadece biri. AA muhabirinin bir kaldırımda uçucu madde kullanırken rastladığı Milon, 4 yıl önce evini nasıl terk ettiğini anlattı. Babası öldükten sonra ve annesi başka biriyle evlenince hayatın kendisi için katlanılamaz hale geldiğini belirten Milon, 'Üvey babam benden hoşlanmıyordu. Beni her gün dövüyordu. Ben de evi terk ettim. Kaldırımda yaşamaya başladım.' dedi.
Hayatını çöpten kağıt ve plastik toplayarak kazanan, Milon böylece madde bağımlılığını sürdürebiliyor.
Milyonlarca bağımlı
Uyuşturucu Kullanımını Önleme Birliği (MANAS) Başkanı Arup Ratan Chaudhury'e göre, ülkede 2,5 milyondan fazla çocuk yaşta uyuşturucu bağımlısı bulunuyor. Sayıları 3,4 milyonu bulan sokak çocukları uyuşturucu tacirlerinin hedefinde.
Bangladeş Çocuk Hakları Forumunun (BSAF) tahminlerine göre, sokak çocuklarının yüzde 85'i uyuşturucu bağımlısı. Dakka merkezli kuruluş, bağımlı çocukların yüzde 19'unun eroin, yüzde 28'inin hap ve yüzde 8'inin enjeksiyon yoluyla alınan uyuşturucu kullandığını belirtiyor. Esrar, eroin, uyarıcı hap ve uyku hapı kullanımı, madde bağımlılığı ve mazot koklama da sokak çocukları arasında yaygın.
Genç yetişkinler de uyuşturucu batağında
Bangladeş'te uyuşturucu bağımlılarının yüzde 77'si 16 ila 35 yaşlarındaki genç bireylerden oluşuyor. Bağımlıların yüzde 20'si ise kadın.
Başkent Dakka'da 20'li yaşlarındaki bir uyuşturucu bağımlısı olan Babu, uyuşturucuya arkadaşının ısrarıyla marihuana ve sigara içerek başladığını belirterek, daha sonraki dönemlerde eroine alıştığını ve her fırsatta o zehri damarlarına enjekte etiğini söyledi. Babu'nun iki bacağı da steril olmayan iğnelerden kaynaklanan enfeksiyonlarla kaplanmış.
Bir zamanlar ailesinin en sevdiği çocuğu olduğunu ifade eden Babu, 'Dört kız kardeşim vardı. Onlardan para alırdım. Şimdiyse sokaklarda dileniyorum. Bütün gün kazandığım parayı enjeksiyonlara harcıyorum.' diye konuştu.
Ailesiyle bağının koptuğunu söyleyen genç, 'Artık düşünecek ve uğrunda çalışacak bir şeyim yok. Uyuşturucuyu yalnızca kendimi tatmin etmek için alıyorum. Zararlı olduğunu biliyorum ama kullanmadan da yaşayamam. Bu hayatımın bir parçası.' dedi.
Milon gibi çocuklar ve Babu gibi gençler kenar mahallelerde uyuşturucuyla kolaylıkla tanışabiliyor. Çünkü buralarda neredeyse herkes uyuşturucu satıyor, alıyor ve kullanıyor. Esrar, eroin, sentetik uyuşturucu haplar ve yerel olarak üretilen uyuşturuculara erişmek son derece kolay.
Bağımlı çocukların ve gençlerin hemen hepsi 'normal bir hayata' kavuşmayı düşlüyor. Babu da normal bir yaşam özlemini 'Rehabilitasyon merkezine gitmeye hazırım ama kimse bizi götürmüyor.' ifadeleriyle dile getirdi.
Rehabilitasyon merkezlerinin yetersizliği
Bağımlılık sorunuyla mücadele en önemli sorun ise başkent Dakka'da yeteri kadar uyuşturucu tedavi ve rehabilitasyon merkezi bulunmaması. Bazı sivil toplum örgütleri bu konuda çalışmalar yürütse de böyle devasa sosyal bir problemi çözmek için hükümetin daha fazla çaba göstermesi gerektiği vurgulanıyor.
Uyuşturucu bağımlılarını tedavi etmek üzere çalışmalar yürüten Tayland merkezli sivil toplum kuruluşu Cabin'in baş danışmanı ve psikolog Nebile Tarannum Han da kamu ve özel sektör kurumları ile üniversite ve sivil toplum örgütlerinin birlikte çalışacağı kapsamlı bir kampanya başlatılması için hükümete çağrıda bulundu.
Sokak çeteleri
Sokak çocuklarının eğitimiyle ilgilenen Bidyanondo Vakfından Sultana Cennet Şikha ise hükümetin, çocukların uyuşturucu bağımlılığından kurtarılması konusundaki ilgisizliğinden yakındı.
Şikha, başkentte sokak çocuklarını kullanan suç çetelerinin varlığa işaret etti. Vakıf temsilcisi, sokak çocuklarını kurtarmaya yönelik faaliyetlerinde bu çetelerin engellemeleriyle sıkça karşılaştıklarını belirtti.
Narkotik Kontrol Dairesi Genel Direktörü Muhammed Cemalettin Ahmet de AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bangladeş'te uyuşturucu kullanımının 2000'lerin başından itibaren yaygınlaşmaya başladığına dikkat çekti.
Halen ülkede devlete ait 4, özel olarak işletilen 218 rehabilitasyon merkezi bulunduğu bilgisini paylaşarak Ahmet, hükümetin 'çok yakında' çocuklarda uyuşturucu kullanımıyla mücadele için kampanya başlatma hazırlığında olduğunu belirtti.