AA muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgilere göre, zeytin ve zeytinyağı ihracatı yılın ilk çeyreğinde 2017'nin aynı dönemine kıyasla yüzde 97,1 artarak 169 milyon 14 bin dolara ulaştı. Geçen yılın ilk çeyreğinde 85 milyon 772 bin dolarlık ihracat yapılmıştı. Yılın ilk üç ayında gerçekleştirilen zeytin ve zeytinyağı ihracat rakamı, sektörün 'tüm zamanların en yüksek ilk çeyrek ihracatı' olarak kayıtlara geçti.
Sektörün en büyük pazarı ABD
Zeytin ve zeytinyağı sektörünün ocak-mart döneminde yapılan 169 milyon 14 bin dolarlık ihracatın 57 milyon 572 bin doları ABD'ye gerçekleştirildi. Sektörün ABD'ye ihracatının, yılın ilk çeyreğinde 2017'nin aynı dönemine göre 2,5 kat artması da dikkati çekti.
ABD'nin ardından, sektörün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler 31,2 milyon dolarla İspanya, 12,5 milyon dolarla Almanya, 9,7 milyon dolarla Suudi Arabistan, 8 milyon dolarla İtalya ve 7,7 milyon dolarla Irak şeklinde sıralandı.
Romanya'ya 4,7 milyon dolarlık, Japonya'ya 4,1 milyon dolarlık, Fas'a 4 milyon dolarlık, Fildişi Sahili'ne 2,1 milyon dolarlık, Birleşik Krallık'a 1,8 milyon dolarlık, İran'a 1,6 milyon dolarlık, Bulgaristan'a 1,4 milyon dolarlık, Kanada'ya 1,2 milyon dolarlık, Hollanda'ya 1,1 milyon dolarlık, Kolombiya'ya 1,1 milyon dolarlık, İsrail'e 1 milyon dolarlık ve Avustralya'ya 1 milyon dolarlık dış satım gerçekleştiren sektörün, böylece 19 ülkeye ihracatı 1 milyon doların üzerinde gerçekleşti.
Türk zeytinyağı 106 noktada
Bu yılın ilk çeyreğinde sektörün miktar bazında en fazla ihracat artışı yakaladığı ülke ise ABD oldu. Geçen yılın ocak-mart döneminde 16,6 milyon dolar zeytin ve zeytinyağı ihracatı yapılan ABD'ye 2018'in ocak-şubat döneminde 41 milyon dolarlık ilave dış satım gerçekleştirildi.
ABD'nin ardından İspanya, Almanya, Suudi Arabistan, İtalya ve Irak zeytin ve zeytinyağı ihracatı artışında öne çıkan diğer ülkeler oldu. Sektör geçen yılın ilk çeyreğinde ürünlerini 99 noktaya ulaştırırken, bu yılın ilk çeyreğinde pazar çeşitliliğini artırdı ve ürünlerini 106 noktaya ihraç etti.
İhracatta lider İzmir
İzmir, yılın ilk çeyreğinde gerçekleştirdiği 80 milyon 951 bin dolarlık dış satımla zeytin ve zeytinyağı ihracatının yaklaşık yarısını tek başına sırtladı. İzmir'in ardından en fazla zeytin ve zeytinyağı ihracatı gerçekleştiren il 34 milyon 437 bin dolarla İstanbul oldu. İstanbul'un zeytin ve zeytinyağı ihracatı 2018'in ocak-mart döneminde 2017'nin aynı dönemine göre 2,5 katına çıktı. Hatay 10,3 milyon dolar, Aydın 9,8 milyon dolar, Balıkesir 9,4 milyon dolar, Bursa 7,4 milyon dolar, Manisa 4,8 milyon dolar, Gaziantep 4 milyon dolar, Mersin 2,2 milyon dolar ve Konya 2,1 milyon dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihracatı ile sektörde 1 milyon doların üzerinde dış satım gerçekleştiren iller arasında yer aldı.
Sektörün yılın ilk üç ayında toplam 40 ilden dış satım gerçekleştirdiği görülürken bu dönemde ihracatını miktar bazında en fazla artıran il ise İzmir oldu. İzmir'in geçen yılın ilk üç ayında 41 milyon dolar düzeyinde bulunan zeytin ve zeytinyağı ihracatının, 2018'in aynı döneminde 81 milyon dolara ulaşması dikkati çekti.
Tablolar
TİM verilerine göre, 2017-2018 ocak-mart dönemlerinde en fazla zeytin ve zeytinyağı ihracatı gerçekleştiren ilk 10 il şöyle (bin dolar):
İl Ocak-Mart 2017 Ocak-Mart 2018 İzmir 40.987 80.951 İstanbul 14.272 34.437 Hatay 4.268 10.317 Aydın 4.158 9.802 Balıkesir 194 9.369 Bursa 6.826 7.397 Manisa 3.837 4.797 Gaziantep 3.475 3.951 Mersin 1.282 2.173 Konya 870 2.144
TİM verilerine göre, 2017-2018 ocak-mart dönemlerinde en fazla zeytin ve zeytinyağı ihracatı gerçekleştirilen ilk 10 ülke şöyle (bin dolar):
Ülke Ocak-Mart 2017 Ocak-Mart 2018 ABD 16.560 57.572 İspanya 19.318 31.217 Almanya 9.795 12.488 Suudi Arabistan 4.882 9.678 İtalya 5.967 7.991 Irak 7.370 7.673 Romanya 2.412 4.703 Japonya 763 4.107
TİM verilerine göre, yıllar itibarıyla ocak-mart döneminde gerçekleştirilen zeytin ve zeytinyağı ihracat rakamları şöyle (bin dolar) :
Yıl Ocak Şubat Mart Toplam 2002 1.878 832 2.859 5.569 2003 11.538 9.430 14.999 35.967 2004 6.044 4.917 12.919 23.880 2005 33.209 37.357 42.947 113.513 2006 30.455 42.587 43.599 116.641 2007 20.343 37.260 31.756 89.359 2008 17.020 14.759 15.724 47.503 2009 18.811 20.193 19.352 58.356 2010 19.942 24.606 20.702 65.250 2011 12.383 15.468 19.498 47.349 2012 14.963 15.339 18.288 48.590 2013 44.842 52.404 62.003 159.249 2014 24.434 23.262 22.898 70.594 2015 16.792 19.131 19.112 55.035 2016 10.192 15.895 18.760 44.847 2017 25.054 28.960 31.759 85.772 2018 63.493 58.220 47.301 169.014
