Anadolu?nun şairidir Ahmed Arif? Ahmet Arifi doğumunun 91. yılında hayatından kesitlerle ve şiirleriyle anıyoruz... İşte, Ahmet Arif nerede doğdu, kiminle evlendi, çocuğu var mı, dillere pelesenk olan o şiirleri kimin için yazdı? sorularına kendi ağzından cevaplarında yer aldığı bilgiler...
?Anlatılanlara göre, 1927 Nisan ayının 21. gününde doğmuşum, Diyarbakır?da Yağcı sokak 7 nolu evde. Yani, yazlık ve kışlık odalarıyla, geniş avlusuyla, bahçesiyle dönemin tipik Diyarbakır evlerinden birinde.?
?Asıl adım Ahmed Önal, Ahmed Arif olarak bilinirim. Öz anamın adı Sayre, Kürt?tür. İki yaşındayken kaybettim onu, kardeşimin doğumu sırasında. Beni büyüten, emziren, yedirip içiren, eğiten Arife anamdır. Babam; Kerküklü Arif Hikmet, Kürt değildir. Rivayete göre, babamın büyük babası Rumeli?den göçmüş buralara. Bu üçünü de çok severim, hayatta laf söyletmem onlara.?
?İlkokulu Diyarbakır Siverek İlkokulu?nda okudum. Ortaokulu da Urfa?da okudum. Liseyi ise yatılı olarak Afyon Lisesi?nde. Bütün okul hayatımda tanıdığım en yetenekli, en yiğit, en mert, en bilgili adamlar o lisedeydi, işte o yıllar. Yıl 1943 olmalı? Taş çatlasa 16?17 yaşındayım. Durmadan şiir yazıyorum. Bir dergi, Seçme Şiirler Demeti adıyla kuşe kâğıda basılıyor. Bir sayfanın sol başında Neyzen Tevfik, sağ başında Ahmed Arif. Ben Neyzen Tevfik?in torunu yaşındayım tabii o zaman hatta daha da küçük. Bir de 10 lira geliyor bana dergiden, telif hakkı. Düşünün babam bana ayda 5 lira gönderebiliyor. O yüzden 10 lira büyük paraydı o zaman için.? diye anlatır yaşam öyküsünü şair.
Liseyi bitirince askere gider, 1947?de terhis olur. Aynı yılın sonbaharında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü?ne kaydolur ve ideolojik tercihini de o yıllarda bazı komünist partisi mensuplarının da üyesi olduğu Türkiye Gençler Derneği?ne üye olarak belirler.
Ahmed Arif 1951?de tutuklanır. Çok acılar çektikten sonra serbest kalır.Fakat 1952?de yeniden tutuklanır, yargılanır. İki yıl hapis ve sekiz ay da Urfa?da kamu gözetimi altında bulundurulma cezasına çarptırılır. 1955?te tahliye olur, cezaları bittikten sonra Ankara?ya döner ama sürekli polis gözetiminde olduğundan eğitimine devam edemez, çeşitli dergilerde yazılar yazar, değişik işlerde çalışır.
1967?de Aynur Hanım ile evlenir ve 1972?de oğlu Filinta dünyaya gelir. Evladına Filinta adını koyması pek çok şeyi anlatır.
Terketmedi sevdan beni
Terk etmedi sevdan beni,
Aç kaldım, susuz kaldım,
Hayın, karanlıktı gece,
Can garip, can suskun,
Can paramparça?
Ve ellerim kelepçede,
Tütünsüz, uykusuz kaldım,
Terk etmedi sevdan beni?
Dünyanın en güzel güvercini
Bir söyleşide şöyle anlatır sevincini ?Yaşamımda en büyük sevinci baba olduğum gün duydum. İnanır mısınız tam iki yıl oğlumun nüfus kağıdını cebimde taşıdım. Cebimdeki sanki dünyanın en zengin cüzdanıydı. Oğlum olmuştu. Oğlum, dünyanın en güzel güvercini? Dünyanın en güçlü silahı.?
Ahmed Arif?in en büyük aşkı Leyla Erbil?
?Sabah gözlerimi sana açarım, akşam uykularımı senden alırım. Nereye, ne yana dönsem karşımda mutluluğun o harikulade baş dönmesini bulurum. Böyleyken gene de şükretmem halime; hergelelik, açgözlülük eder, seni üzerim. Aklıma gelmez ki seni usandırır, sana gına getiririm. Sana dert, sana ağırlık sana sıkıntı olurum, nemsin be? Sevgili, dost, yâr, arkadaş? Hepsi. En çok da en ilk de Leylâ?sın bana. Bir umudum, dünya gözüm, dikili ağacımsın. Uçan kuşum, akan suyumsun. Seni anlatabilmek seni. Ben cehennem çarklarından kurtuldum. Üşüyorum kapama gözlerini??
Unutmadığım
Açardın,
Yalnızlığımda
Mavi ve yeşil,
Açardın,
Tavşan kanı, kınalı, berrak.
Yenerdim acıları, kahpelikleri?
Gitmek,
Gözlerinde gitmek sürgüne.
Yatmak,
Gözlerinde yatmak zindanı.
Gözlerin hani?
?To be or not to be? değil.
?Cogito ergo sum? hiç değil?
Asıl iş, anlamak ?kaçınılmaz?ı,
Durdurulmaz çığı
Sonsuz akımı.
İçmek,
Gözlerinde içmek ayışığını.
Varmak,
Gözlerinde varmak can tılsımına.
Gözlerin hani?
Canımın gizlisinde bir can idin ki
Kan değil, sevdamız akardı geceye,
Sıktıkça cellad,
Kemendi?
Duymak,
Gözlerinde duymak üç ağaçları
Susmak,
Gözlerinde susmak,
Ustura gibi?
Gözlerin hani?
Ahmed Arif?in Leylâ Erbil?e gönderdiği mektuplardan (1954-1957) oluşan bu kitap, edebiyat tarihçilerimize kuşkusuz önemli bilgiler sunmayı vadediyor. Yazıldıkları dönemin entelektüel ve yayın ortamını, Ahmed Arif?in sürgün günlerini, yaşadığı siyasi baskıyı, içsel dünyasını ve en çok da aşkını tüm çıplaklığıyla ortaya koyuyor.
?Asıl adım Ahmed Önal, Ahmed Arif olarak bilinirim. Yaşamım boyunca hakkı aradım; ezilenin ve güçsüzün yanında durdum. Memleketlilerim sömürülmesin, memleketlilerim kullanılmasın, memleketlilerim ölmesin diye konuştum. Eşitlik için yazdım, eşitlik için söyledim, eşitlik için dayak yedim, eşitlik için sövdüm. O günleri göremeyeceğimi bilsem de birilerine o günleri gösterebilmek için öldüm.?
Kaynakça: listelist / ?Leylim Leylim? kitabı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Yasak Edebiyat (30.3.2013)
Fotoğraf: Haber7
