Türkiye?nin 1998 yılından bugüne tüm sürecin içerisinde olduğu 5. nesil savaş uçağı F-35'lerin teslimine kısa bir süre kala ABD senatosundan gelen 'vermeyin' çağrısı iki ülke arasında yoğun bir diplomasi diyaloğunu da beraberinde getirdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 4 Haziran'da ABD'li mevkidaşı ile görüşmesinin ardından önümüzdeki dönemin netleşeceğini belirtirken, işin askeri güvenlik kısmına dikkati çeken uzmanlar ABD'nin kararını bu açıdan değerlendirdi.
'Vermeme ihtimalleri var, ama ceza ödemeleri gerekir'
Türkiye ve Etki Alanındaki Bölgeler Savunma Analisti Turan Oğuz, 'Türkiye?ye F-35 satışının askıya alınması kararı henüz sadece ABD Temsilciler Meclisi tarafından alındı, ABD Senatosu'nda onaylanmadı. Tasarı Senato'da da görüşülüp kabul edildikten sonra Temsilciler Meclisi ve Senato'dan ilgililerin bir araya gelerek ortak bir metin üzerinde uzlaşması gerekiyor. Ancak ondan sonra tasarı ABD Başkanı Donald Trump'ın onayına sunulacak ve yasalaşmış olacak' dedi.
Gerçekleşmesi halinde bu yasalaşma sürecinin de aylar sürmesinin beklendiğini ifade eden Oğuz, şunları söyledi:
'Ayrıca ABD yönetiminin devreye girip, tasarının Başkan onayına gidecek nihai halinde Türkiye ile ilgili düzenlemelerin yer almaması için çalışıp çalışmayacağı henüz bilinmiyor. Eğer böyle bir karar alınırsa ilgili firmanın yapabileceği bir şey yok. Bize F-35?leri vermezler ama sözleşmedeki ceza maddeleri uyarınca da Türkiye tazminat talep edebilir.'
F-35'ler sahip oldukları teknik imkanlarla 5. nesil savaş uçaklarının en önemli temsilcilerinden biri olarak öne çıkıyor. İnfografik: Tunç Çevik
'Türkiye için yolun sonu değil'
'F-35'ler teslim edilmezse ne olur?' sorusunu da yanıtlayan Oğuz, Türkiye'nin elindeki uçakları ne zamana kadar kullanabileceğine ilişkin de şunları söyledi:
'Teslim edilmezse kimse endişelenmesin, havlu atmayız. Peki, elimizde F-35 olmazsa nasıl ilerleyeceğiz? Elimizde bilindiği üzere F-4 ve F-16'lar var. F4'lerin tamamının 2020 itibariyle hizmet dışına çıkarılması kararı alınmıştı daha önce. Ancak Türk Hava Kuvvetleri son aldığı kararla bunu durdurdu ve F-4'lerin hizmet dışına çıkarılma sürecine dair tarihin ucunu açık bıraktı. 30 ile 40 arasında F-4 için geçerli olacak bu karar.'
DÜNYAABD F-35 şantajına devam ediyor
'Türkiye alternatifler için Rusya ve Çin'e yönelebilir'
F-35'lerin verilmemesi durumunda Türkiye'nin 5. nesil savaş uçakları için Rusya ve Çin'e yönelebileceği bilgisini paylaşan Oğuz, 'Rusların SU-57 uçakları var 5. nesil. PAK-FA programı kapsamında Hindistan'a bu uçağı birlikte geliştirmeyi teklif etti Ruslar. Tabi ki verilmek istenen uçakların elektromanyetik harp belki de motor özellikleri bir nebze de olsa düşürülerek bu satışlar yapılacaktır. Aynı şekilde Çin'de de J-31 uçakları var 5. nesil olarak. Onların da bu uçağın ihraç modeli olan FC-31?' Pakistan?a satmak için görüştükleri Pakistan medyasında yer alıyor. Bu kapsamda Türkiye'nin 5. nesil uçak alması konusunda tek alternatifinin ABD olmadığını söylemek mümkün, sadece süre ve bir miktar farklı teknik özellikler meselesi' şeklinde konuştu.
Oğuz ayrıca 'ABD, Türkiye?nin elinde takibi zor olan yeni nesil bir savaş uçağı olması yerine, ne zaman ve nerede olacağını bilme imkanı olabilecek bir F-35?i vermeyi tercih edecektir görüşündeyim' dedi.
Türkiye, F-35'lerin en önemli parçalarının üretilmesi noktasında da önemli görevler üstleniyor.
'Yurtiçinde İHA ve HÜRKUŞ, yurtdışında F16 ve F4'
Oğuz, en kötü koşullarda hiçbir alternatifin mümkün olmayıp, son çare olarak mecbur kalınması durumunda ortaya çıkacak yol haritasını ise şu sözlerle açıkladı:
'Öncelikle Türkiye'nin sonuna kadar 5. nesil uçak almak için süreci zorlaması gerektiğini belirtmekte fayda var. Çünkü dünya 5. nesil uçaklara geçerken sizin eskide kalmanız büyük hedefler koyan bir ülke için pek olumlu değil.
Bu noktada şunu da vurgulamak lazım, unutmamak gerekir ki dördüncü nesil uçaklar çok iyi elektromekanik platformlar olabilirler ama F35?ler uçabilen bilgisayarlar, yani çok farklı bir seviyedeler.
Eğer son çare olarak mecbur kalırsak o zaman yolumuza yurtiçi ihtiyaçları için ilave İHA ve HÜRKUŞ temin edip, yurtdışı için de 2030'a kadar eldeki F-16 ve F-4E 2020'leri kullanmayı durumunda olabiliriz. Tabi o noktada bunu destekleyecek güçlü bir hava savunma sistemi ihtiyacımız olacağının da altını çizmek gerek.'
'ABD?den uçaklar 2019 Sonbahar'da gelecek'
Türkiye?nin öğretmen pilotlarının ve teknisyenlerinin şu anda ABD?de olduğunu ve ülkemize teslim edilecek F-35?lerde eğitim göreceklerini anlatan Oğuz, '2019 Sonbaharı?nda ilk iki uçağın eğitimdeki personelle birlikte Malatya?ya gelip sonra da tüm pilot ve teknisyen eğitimlerinin bu grup tarafından verilmesi bekleniyor. Malatya'da bunun hazırlıkları devam ediyor' dedi.
Kaynak: Yeni Şafak
