Rus kozmonotların uzay macerası, Yuri Gagarin Kozmonot Hazırlık Merkezi'nde geçirdikleri zorlu eğitimin ardından başlıyor.
Rusya'nın başkenti Moskova'da uzay insanlarını göreve hazırlayan ve ilk kozmonotun adını taşıyan Yuri Gagarin Kozmonot Hazırlık Merkezi kapılarını AA'ya açtı.
Rusya ve eski Sovyet ülkelerinde kozmonot olarak adlandırılan uzay insanlarının eğitimi Moskova'ya 20 kilometre mesafedeki kozmonot hazırlık merkezinde gerçekleştiriliyor. Merkezde uzaya gönderilen araçların birebir aynısı bulunuyor.
Uçuş mürettebatına, merkezde bulunan Soyuz kapsülünün ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun kopyası üzerinde uzun süren eğitimler veriliyor. Eğitimini tamamlayan kozmonotlar, belirli aralıklarla uzaya gönderiliyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu'nda görevini yaparak Soyuz kapsülü ile dünyaya geri dönen ABD'li Scott Tingle, Japonyalı Norishige Kanai ve Rus Anton Shkaplerov ile Kazakistan?daki Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılan Soyuz MS-09 kapsülünde bulunan kozmonot Sergey Prokopyev, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) astronotu Serena Aunon-Chancellor ve Avrupa Uzay Ajansından (ESA) astronot Alexander Gerst de merkezde eğitim alan isimlerden bazıları.
Mühendislik diploması veya pilotluk eğitimine sahip olması gereken kozmonot adayları, belli bir meslek deneyiminden sonra eğitime kabul ediliyor. Temel uzay eğitimlerinden fizik eğitimine kadar geniş bir müfredata sahip eğitim 6 yıl sürüyor. Her yıl sonunda ve tüm eğitimlerin sonunda yapılan sınavları başarıyla geçebilen adaylar kozmonot olabiliyor.
Merkezin eğitmenlerinden yüksek mühendis Viktor Suvorov, AA muhabirine yaptığı açıklamada, merkezde, uzaya fırlatmadan yeryüzüne geri dönüşe kadar ki bütün süreçlere ilişkin eğitimlerin verildiğini kaydetti.
7 metre uzunluğundaki uzay aracının fırlatma sonrasında araç yörüngede iken uzay istasyonuna 6 saatte entegre olduğunu anlatan Suvorov, bu çalışmanın eğitiminin de merkezde simülasyon ortamında verildiğini ifade etti.
Uzaydan dönüş için de ayrı bir eğitim verildiğini belirten Suvorov, uzay aracının dünya üzerinde her türlü arazi şartına inmesi durumunda nasıl hayatta kalınacağına ilişkin de kozmonotların eğitimden geçirildiğini söyledi. Suvorov, 'Son olarak eğitimden geçirdiğimiz mürettebat 6 Haziran'da uzaya gitti.' dedi.
'Merkezin kapıları Türklere de açık'
Türklerin de uzaya gitmesini isteyen ve kapılarının Türklere açık olduğunu dile getiren Suvorov, 'Eğer Türkiye'den yüksek eğitime ve fiziğe sahip kimseler programa katılmak isterse elbette onları da eğitip uzaya göndermek isteriz.' ifadelerini kullandı.
Kozmonot Sergey Revin ise küçük yaşta uzaya çıkmayı hayal ettiğini belirterek, kozmonot programına katılacakların iyi derecede Rusça ve İngilizce bilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Kozmonot olmak için fiziken güçlü ve dayanıklı olmak gerektiğini ifade eden Revin, 'Fiziken hazır olmak için bazı standartlar var. Bu seviye kozmonot olma seviyesidir. Yani 1 kilometreyi 3,5 dakikada koşmak, 100 metreyi ise 13 saniyede koşmak gerekiyor. Boy ve kilonun ise standart olması gerekiyor. Zira çok uzun ya da kilolu iseniz ya da zayıf ve küçükseniz uzay elbisesinin içine giremezsiniz.' şeklinde konuştu.
Revin, Türkiye'nin son yıllarda uzaya olan ilgisinin arttığını belirterek, Rusya Federal Uzay Ajansının (Roscosmos) Ankara'da geçen yıl sergi düzenlediğini ve burada bu ilgiye şahit olduğunu anlattı.
Türkiye'den birisi ile uzaya uçmak istediğini söyleyen Revin, 'Türkiye'nin kendi uzay aracını yapmasını isterdim. Neden Türkiye kendi uzay aracını yapmasın ki? Neden uluslararası uzay istasyonu projesine dahil olmasın ki? Mevcut uzay istasyonu 2024'e kadar uçmaya devam edecek. Bu yüzden olması halinde Türkiye modülünü bu istasyona yetiştiremeyebilir. Fakat sonraki istasyona yetiştirebilir. Eğer Türkiye bu projeye dahil olursa kendi modülünü yapabilir ve mesela Rus segmentinden yapabilir. Bu durumda daha sistematik çalışma yürütülebilir. O zaman uzaya pek çok Türk de uçabilir.' dedi.
'Uzaydan Türkiye çok güzel gözüküyor'
Uzaydan Türkiye'nin görünüşünü de anlatan Revin, 'Akdeniz'in ya da Karadeniz'in üzerinden uçarken Türkiye çok güzel görünüyor. Özellikle dağlar çok belirgin. Tuz Gölü farklı renklerde olduğu için uzaydan çok iyi görünüyor. Sahil çizgileri net. Türkiye denizlerle çevrili olduğu için uzaydan açık bir şekilde seçilebiliyor.' şeklinde konuştu.
Yuri Gagarin Kozmonot Eğitim Merkezi Araştırma Enstitüsü Başkanı Andrey Kuritsın de kozmonotlara Rus segmentinde uluslararası uzay istasyonunda nasıl çalışacağına ve yaşayacaklarına ilişkin bilimsel eğitimler verildiğini aktardı.
Tüm dünyanın, uzaya çıkmanın ne kadar önemli olduğunun farkına vardığını kaydeden Kuritsın, bu nedenle, aya ve uzaya gitmek, yeni üsler kurmak için yeni programlar geliştirildiğini söyledi. Kuritsın, 'Şu anda 15 ülke tarafından işletilen Uluslararası Uzay İstasyonu'nu işletmek konusunda mükemmel bir deneyime sahibiz. Ve aynı zamanda, bu istasyona diğer ülkeler için sözleşmeli olarak uçabilme, astronotunu gönderebilme imkanı da var.' bilgisini paylaştı.
Sovyetler Birliği, 12 Nisan 1961 tarihinde kozmonot Yuri Gagarin'i Vostok isimli araçla uzaya göndererek uzay çağını başlatırken, Rusya, uzay çalışmalarını o günden bu yana sürdürüyor.
