Türkiye ve Azerbaycan tarafından yapımı üç yıldır süren ve Azeri doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) bugün açılıyor.
TANAP'ın açılış törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili de katılım sağlıyor.
Yılda 16 milyar metreküp doğalgaz sevkiyat kapasitesine sahip olan 1,850 kilometre uzunluğundaki TANAP, Türkiye'nin doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 12'sini tek başına karşılayacak.
Hattın Türkiye'den sonra Avrupa'ya uzayan başka bir hatta bağlanarak AB'nin Rus doğalgazına bağımlılığını azaltması bekleniyor.
'TANAP liderlik göstergesidir'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, TANAP açılışında açıklamalarda bulundu. Albayrak, 'Türk Azeri kardeşliğinin yeni bir sembolü olan enerjinin ipek yolu projesi dediğimiz TANAP?ın açılış törenine hoş geldiniz. Bugün bölgemiz enerji tarihi açısından çok önemli bir gün. Türkiye Azerbaycan ve Gürcistan arasında kurulan işbirliği bugün küresel örnek bir işbirliğine dönüşüyor. TANAP güçlü liderlik göstergesidir. Türkiye ve Azerbaycan?ın izlediği aktif enerji politikalarının bir yansımasıdır. Yüz yılımızın en önemli projelerinden birinin açılışında bulunmaktayız. İki ülke arasındaki hakiki dostluğun geleceğe bırakacağı en büyük mirastır. Türkiye?nin de enerjideki anahtar ülke konumumuzu pekiştirecektir. Avrupa'nın enerji arz güvenliği Türkiye?den başlar tezimizin en önemli göstergesi olacaktır. TANAP başka ülkelerin de katılımıyla gelişmeye ve büyümeye açık bir proje olacaktır. Biz herkes için enerji diyoruz. İşbirliğinin artması için tüm gücümüzle çaba sarf ediyoruz. Bu alanda geleceğe uzanan enerji politikalarıyla her zaman muhataplarımıza güven veren bir partner olduk. Bu tarihi projede büyük emeği geçen, Azerbaycan eski enerji bakanımıza da bu vesileyle Allah?tan rahmet diliyorum. Geçmiş sayın bakanımız Taner Yıldız olmak üzere, iki ülkenin de bürokratlarına çok teşekkür ediyorum. Başta liderliğiyle, sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Aliyev olmak üzere projede emeği geçen herkese minnet ve şükranlarımı sunuyorum' dedi.
'Enerjiyi çatışma değil işbirilği olarak görmek'
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TANAP ile Türkiye'nin transit bir ülke olmaktan çıkıp, üreticiden nihai tüketiciye uzanan değer zincirinin her aşamasında rol oynayan kritik bir konuma geldiğini bildirdi.
'Enerjinin İpek Yolu' olarak tanımladıkları Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattının açılışını gerçekleştirmenin gururunu yaşadıklarını ifade eden Erdoğan, 'Enerjiyi çatışma değil işbirliği zemini olarak gören anlayışımız, TANAP sayesinde bir kez daha ete kemiğe bürünmüştür.' dedi.
TANAP'ın Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ortak vizyonun en son meyvesi olduğunu dile getiren Erdoğan, TANAP'ın aynı zamanda devreye alacakları yeni projelerin de müjdecisi olduğunu söyledi.
Erdoğan, TANAP'ın başlangıç kapasitesinin yıllık 16 milyar metreküp doğalgaz olduğunu bildirerek, 'Bunun 6 milyarı Türkiye'ye, 10 milyar metreküpü ise Avrupa'ya taşınıyor... TANAP'ın kapasitesini talebe bağlı olarak önce 22 milyar metreküpe, akabinde ilave yatırımlarla 31 milyar metreküpe çıkarmayı hedefliyoruz.' bilgisini verdi.
TANAP'ın kısa sürede hayata geçmesinde, Türkiye'nin son 16 yılda sağladığı siyasi ve ekonomik istikrarın çok önemli rolünün olduğunu vurgulayan Erdoğan, Yunanistan sınırına ilk gaz teslimatının Haziran 2019'da yapılmasının planlandığını bildirdi.
'Yerli ve milli ilk sondaj gemimiz olan Fatih'i Akdeniz'e uğurladık. Dünyanın en ileri teknolojisine sahip bu gemimizle ülkemizin önemli bir eksikliğini gidermiş olduk.' diyen Erdoğan, Türkiye'nin yenilenebilir enerji kaynakları kurulu gücünü 12 bin 305 megawattan 40 bin 838 megawata yükselttiklerini belirtti.
'Müslümanları hedef göstermenin hiç kimseye faydası yok'
Türkiye olarak Avusturya hükümetinin yanlışta ısrar etmek yerine bir an önce aklıselime dönmesinde fayda gördüklerini ifade eden Erdoğan, 'Müslümanları hedef göstermenin, yabancı düşmanlığını kışkırtmanın, ibadethanelerin kapısına kilit vurmanın hiç kimseye faydası yoktur. Gerilim politikalarından siyasi rant devşirmeye çalışmak basitliktik, basiretsizlik, ateşle oynamaktır.' dedi.
Erdoğan, şunları kaydetti:
'Yabancı karşıtı ve İslam düşmanı akımlar maalesef giderek sosyal ve politik hayatı daha çok zehirliyor. Kısa vadeli çıkarlar uğruna kimi Avrupalı siyasetçiler de adeta yangına körükle gidiyor. 6 milyonu aşkın vatandaşı Avrupa devletlerinde yaşayan bir ülke olarak bu kötü gidişattan son derece rahatsızız... Avrupa'daki toy siyasetçiler, insanların sinir uçlarına dokunan manevralar yapmadan önce kendi tarihlerine bir baksınlar ve oradan da bir ders alsınlar.'
Maliyeti 8 milyar dolar
Azeri yetkililerin daha önce Reuters'a verdikleri bilgiye göre hat 8 milyar dolara mal oldu. Proje başlangıcında maliyetin 11.8 milyar dolara kadar çıkacağı tahmin ediliyordu.
TANAP'ta Azerbaycan devlet enerji şirketi SOCAR'ın yüzde 51, Botaş'ın yüzde 30, BP'nin yüzde 12 ve SOCAR Türkiye'nin yüzde 7 payı bulunuyor.
TANAP'la Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şah Deniz 2 doğalgaz sahası ve Hazar Denizi'nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgaz öncelikle Türkiye'ye, ardından Avrupa'ya taşınmış olacak.
Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan'ın Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayacak olan TANAP 20 il ve 67 ilçeden geçecek.
Hangi illerden geçiyor?
Azerbaycan?ın Hazar Denizi?ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi?nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın öncelikle Türkiye?ye aktarılması planlanıyor. Türkiye üzerinden Avrupa?ya taşınacak doğalgaz hattı Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan Posof Türkgözü köyünden başlayacak TANAP; Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 ilden geçecek. TANAP'ın son durağı ve Yunanistan sınırında bulunan Edirne?nin İpsala ilçesi olacak.
Bin 850 kilometre uzunluğunda
Toplam uzunluğu 1,850 kilometre olan hat, Yunanistan sınırında Edirne'nin İpsala ilçesinde son bulacak ve bu noktadan Avrupa ülkelerine doğalgaz aktaracak doğalgaz boru hattına bağlanacak. TANAP Doğal Gaz Boru Hattı sistemi; 19 kilometresi Marmara Denizi geçişi olmak üzere toplam bin 850 kilometrelik ana hat ile Türkiye içerisindeki çıkış noktalarına olan bağlantı hatlarının işletmesinde kullanılmak üzere; 7 adet kompresör istasyonu, 4 adet ölçüm istasyonu, 11 adet pig istasyonu, 49 adet blok vana istasyonu ve Türkiye?deki ulusal doğal gaz şebekesini beslemek üzere 2 adet gaz çıkış istasyonu yer alacak.
Yıllık kapasitesi
Yıllık toplam kapasitesi 16 milyar metreküp olacak TANAP, 6 milyar metreküp doğalgazı Türkiye'ye, 10 milyar metreküp doğalgazı ise Avrupa'ya taşıyacak. Şimdiye kadar projede 175 milyon kilometre yol kat edilirken, 131 bin adet 13 metre uzunluğunda boru kaynatıldı. Kullanılan boruların yüzde 80'i Türkiye'de 6 farklı firma tarafından projeye kazandırılırken, kalan yüzde 20'lik kısım Çin'den ithal edildi.
kaynak: hurriyet.com
