Savaş, çatışma ve yoksulluk gibi nedenlerle ülkelerini terk etmek zorunda kalanların sayısı son yıllarda hızla artarken, Türkiye yaklaşık 3.9 milyon kişiyle en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan ülke konumunda.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) '2017 Küresel Eğilimler' raporunda, geçen yıl savaş, s?iddet ve zulu?m nedeniyle zorla yerinden edilen kişilerin sayısının 68,5 milyon gibi çok yüksek bir rakama çıktığı belirtildi.
BM Cenevre Ofisi'nde düzenlenen basın toplantısıyla açıklanan rapor, dünyadaki sığınmacı krizlerinin ezici çoğunlukla gelişmekte olan ülkeleri etkilediğini ve zengin ülkelerin sığınmacıları kabul etme oranının dramatik şekilde azaldığını ortaya koydu.
Gelişmiş ülkelerde artan milliyetçilik ve tecritçilik akımları, BM'nin yeniden yerleştirme programında yüzde 56 düşüşe yol açtı. BM, geçen yıl sadece yaklaşık 100 bin sığınmacının başka ülkelere yerleşmesini sağlayabildi.
Rapora göre, 2017'de savaş, s?iddet ve zulu?m yüzünden zorla yerinden edilen kişilerin sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık 3 milyon artarak 68,5 milyona çıktı. Bu sayının 25,4 milyonunu mülteciler, 43,1 milyonunu ise ülke içinden yerinden edilmiş kişiler oluşturdu.
Toplam rakamın 16,2 milyonu ilk defa yerinden edilen kişiler. Buna göre geçen yıl günde ortalama 44 bin 400 kişi, her iki saniyede ise bir kişi evlerinden koparıldı.
Böylelikle üst üste 5 yıl olmak üzere dünyada yerinden edilenlerin sayısında önceki yılların rakamları aşıldı.
Bu artışta, Myanmar'dan Bangladeş'e kaçan 700 binden fazla Arakanlı Müslüman önemli rol oynadı. Güney Sudan'daki iç savaştan kaçarak komşu ülkelere sığınan yüz binlerce kişi artışın diğer bir nedeni oldu.
Başı yine Suriye çekti
Suriye?de 2011'den bu yana süren iç savaş, du?nyada en fazla insanın mu?lteci konumuna getiren savaş olmaya devam ediyor. Savaş yüzünden 6,3 milyon kişi diğer ülkelere sığınmaya çalıştı.
Suriyelilerin ardından Afganistan, en fazla sığınmacı veren ülkeler sıralamasında 2,6 milyonla ikinci sırada yer aldı. Bunu 2,4 milyon kişiyle Güney Sudan, 1,2 milyonla Arakanlı sığınmacılar, 987 binle Somalililer takip etti.
Türkiye mültecilere en çok kucak açan ülke
Rapora göre dünyada en çok sığınmacı kabul eden ülkelerin başında Türkiye geliyor. Türkiye, BM'ye göre çoğunluğu Suriyeli olmak üzere 3,5 milyon sığınmacıya ev sahipliği yapıyor.
Türkiye'den sonra en çok sığınmacı ağırlayan ülke, çoğunluğu Afganistan'dan gelen 1,4 milyon sığınmacıyı alan Pakistan.
Uganda, 1,4 milyonla listede 3'üncü sırada yer alırken, çoğunluğu Suriye ve Irak'tan olmak üzere bir milyon sığınmacıya ev sahipliği yapan Lübnan listede 4'üncü sıraya geriledi. Bu ülkeyi 979 bin 400 mülteciyle İran takip etti.
En çok sığınmacı kabul eden ülkeler listesinde İran'ı, 970 bin 400 ile Almanya, 932 bin 200 ile Bangladeş ve 906 bin 600 ile Sudan takip ediyor.
'Dünya dönüm noktasında'
Raporda dikkati çeken diğer bir unsur da yerinden edilenlerin yüzde 52'sinin 18 yaş altı çocuklardan oluşuyor olması. 178 bin 800 çocuk ise refakatsiz ve ailelerden ayrılmış durumda.
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, rapora ilişkin yaptığı açıklamada, sığınmacı kriziyle karşı karşıya kalan ülke ve toplumların kaderine terk edildiğini ve uluslararası toplumun soruna duyarsız kaldığını vurguladı.
Grandi, zorla yerinden edilmelere karşı yeni ve çok daha kapsamlı yaklaşıma ihtiyaç duyulduğunun altını çizerek, dünyanın bu konuda bir dönüm noktasında olduğunu kaydetti.
Arakanlı Müslümanların dramına da değinen Grandi, ordu ve Budist fanatiklerin saldırılarından Bangladeş'e sığınmak zorunda olan yüz binlerce kişinin on yıllardır zulme uğradığını, vatandaşlıklarının reddedildiğini ve dışlandıklarını anımsattı.
20 Haziran Dünya Mülteciler Günü'nde, şiddet ve zulüm yüzünden evlerinden kopartılan ve kaçan insanlar anılıyor.
BMMYK, kendi verileri, ortag?ı olan 'U?lke I?c?inde Yerinden Edilme I?zleme Merkezinden' gelen veriler ve hu?ku?metlerden aldıg?ı verilere dayanarak, her yıl 20 Haziran'dan bir gün önce 'Ku?resel Eg?ilimler' raporu yayımlıyor.
AA'nın Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (BMMYK) nisan ayında yayımladığı verilerden derlediği bilgilere göre, Türkiye'de yaklaşık 3.6 milyon Suriyeli, 169 bin Afgan, 143 bin Iraklı, 35 bin İranlı, 4 bin 800 Somalili ve diğer uyruklardan 10 bin 800 olmak üzere yaklaşık 3.9 milyon sığınmacı bulunuyor.
Türkiye'deki en büyük sığınmacı grubu oluşturan Suriyeliler, daha çok İstanbul, Şanlıurfa, Hatay, Gaziantep, Mersin, Adana ve Kilis'te yaşıyor.
Suriye'de 2011'de başlayan iç savaş, dünyadaki en büyük mülteci krizine sebep olmaya devam ederken komşu ülkelerde uzayan bir sürgün hayatı yaşamak zorunda kalan Suriyeli mülteci sayısı 5.6 milyonu geçti.
Türkiye'deki yaklaşık 3.6 milyon Suriyeli sığınmacının büyük çoğunluğu kampların dışında, kentsel ya da yarı kentsel alanlarda yaşıyor ve buradaki sığınmacıların çoğunluğunu çocuklarla kadınlar oluşturuyor.
BMMYK, Türkiye'de bulunan 3 milyondan fazla mülteci ve sığınmacı için 'Help (Yardım)' adında 4 dilde internet sitesini geçen yıl kullanıma açtı. Arapça, Farsça, Türkçe ve İngilizce dil seçenekleri bulunan 'Help' internet sitesi, Türkiye'deki sığınmacı ve mültecilerin, hak ve yükümlülüklerinin yanı sıra hizmetler konusunda kapsamlı bilgiye kolaylıkla ulaşmalarına olanak sağlıyor.
'Help', hem Suriyeli mülteciler hem de diğer ülkelerden sığınmacı ve mülteciler tarafından en çok sorulan, kayıttan mülteci statüsü belirleme usullerine, eğitimden geçim kaynaklarına kadar bir dizi konuya ilişkin enformasyona erişim imkanı sunuyor.
