BEYRUT (AA) - Lübnan Adalet Bakanı Eşref Rifi?nin, Hizbullah?ın ülkedeki rolünü eleştiren istifasına Hizbullah ve Suriye karşıtı partilerden oluşan 14 Mart Hareketi'nden destek geldi.
Bölgesel fay hattında yer alan Lübnan siyaseti, Suudi Arabistan?ın Lübnan ordusu ve güvenlik güçlerine yapacağı 4 milyar dolarlık yardım kararından vazgeçmesiyle yeniden hareketlendi.
Hizbullah ve Suriye karşıtı partilerden oluşan 14 Mart Bloku liderlerinin son gelişmeleri tartışmak üzere gerçekleştirdiği toplantının ardından yapılan açıklamada, Lübnan'ın, Arap ve Körfez ülkeleri ile ilişkilerinin bozulmasından Hizbullah'ın sorumlu olduğu belirtilerek, hükümete Arap fikir birliğine uygun duruş sergileme çağrısı yapıldı.
Hizbullah'ı Suriye'den çekilmeye çağıran açıklamada, 'Hizbullah'ın, silahları aracılığıyla İran'ın çıkarlarını gözetmeye devam etmesi halinde bu durum, (Hizbullah'ın) Arap dünyasındaki rolü ve varlığının yanı sıra binlerce Lübnanlı ailenin durumunu etkileyecek' değerlendirmesinde bulunuldu.
Ayrıca, açıklamada Suudi Arabistan ve Körfez ülkelerinin, herhangi bir Arap ülkesinin özgürlüğüne dokunulmasına izin vermeyeceği vurgulandı.
Lübnan hükümetine, 'Anayasa'ya saygı' çağrısı yapılırken, ülkeyi iktisadi ve siyasi olarak kurban ederek, Arap düşmanlığının merkezine çevirilmesinin reddedildiği kaydedildi.
Toplantının ardından konuşan 14 Mart Hareketi liderlerinden eski Başbakan Saad Hariri de Bakanlar Kurulunun yarın söz söylemesi değil, karar alması gerektiğini aktararak, 'Lübnan, kendisini, İran'ın Suudi Arabistan Büyükelçiliğine saldırıya tarafsız konumlandıramaz' dedi.
Suudi Arabistan, cuma günü Lübnan ordusuna Fransa aracılığıyla yapacağı 3 milyar dolarlık yardım ile emniyet teşkilatına yapacağı bir milyar dolarlık yardım kararından, Lübnan?ın iki ülke arasındaki kardeşçe ilişkilere uymayan tutumu sebebiyle vazgeçtiğini açıklamıştı.
Lübnan Dışişleri Bakanı Cibran Basil?in, Suudi Arabistan?ın İran'daki diplomatik temsilciliklerine düzenlenen saldırılar için gerçekleştirilen Arap Birliği toplantısında, Tahran?a yönelik kınama kararında çekimser oy kullanması ve Hizbullah?ın terör örgütü olarak zikredildiği karar metnine ise itiraz etmesinin Riyad'ın son kararında etkili olduğu belirtilmişti.
Suriye'de 300 binden fazla sivilin ölümü ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesinde rejim güçleriyle aynı safta yer alan Hizbullah?ın Genel Sekreteri Nasrallah, son konuşmasında Suriye krizi dolayısıyla Suudi Arabistan ve Türkiye'ye yönelik suçlamalarda bulunmuştu.
Hizbullah'ın karara yönelik açıklamasında ise petrol fiyatlarındaki dalgalanma ve Suudi Arabistan'ın Yemen müdahalesine işaret edilerek, 'Petrol fiyatlarındaki düşüş ve Yemen'de yaklaşık bir yıldır devam eden savaşın getirdiği maliyet sonrası Riyad'ın adımı sürpriz değil' ifadesine yer verilmişti.
Bu arada, kabinenin de yarın olağanüstü toplanması bekleniyor.
- 'Lübnan, Hizbullah?ın eline esir düşmüştür'
14 Mart Blokundaki Hristiyan partilerden Lübnan Güçleri Partisi Lideri Semir Caca ve koalisyon ortağı Ketaib Partisi Lideri Sami Cemayel?den destek açıklamaları geldi.
Yakın zamanda Hizbullah'ın da içinde yer aldığı 8 Mart Bloku Cumhurbaşkanlığı adayı Mişel Avn?a desteğini açıklayan Caca, katıldığı televizyon programında, ?Adalet Bakanı Eşref Rifi?nin duruşunu siyasi bir hesaplaşma olarak görmüyorum ve selamlıyorum. Birinin özellikle Suudi Arabistan ile ilişkilerin kötüleşmesi ve Mişel Samaha davasında bir tutum alması gerekiyordu' diye konuştu.
Hükümetin istifa edip etmeyeceğine ilişkin soruyu yanıtlayan Caca, bunun hiçbir şeyi çözmeyeceği yanıtını verdi.
Ketaib Partisi Lideri Cemayel de El Arabiya televizyonuna yaptığı açıklamada, 'Lübnan, Hizbullah'ın eline esir düşmüştür. Lübnan?a esir devlet gibi yaklaşılmalıdır. 14 Mart Bloku, bugün bir uyarı hamlesi yapacak. Hükümetin cevap vermemesi halinde başka yollar deneyeceğiz' ifadelerini kullandı.
Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın, Suudi Arabistan aleyhindeki sözleri nedeniyle Riyad yönetiminin yardım kararını geri çektiğini hatırlatan Cemayel, 'Müstakbel Hareketi ile hükümette etkili bir varlığımız var ve sorumluluklarımızı yüklenmeliyiz' diye konuştu.
- 'Hükümet, piyona dönüşmeden istifa etsin'
Adalet Bakanı Eşref Rifi, Hizbullah ve hükümeti, Mişel Samaha?nın serbest bırakılması, çöp krizi, Cumhurbaşkanlığı krizi ve Suudi Arabistan ile ilişkilerin kötüleşmesi konusunda ağır şekilde eleştiren açıklamayla istifa etmişti.
Hizbullah?ı, eski bakanlardan Mişel Samaha?nın, evinde patlayıcılarla yakalandıktan sonra askeri mahkeme tarafından serbest bırakılması ve bu karar hakkında adalet komisyonu kurulmasına izin vermemekle suçlayan Rifi, Hizbullah?ın ihtiyaçları gerektirdiğinde silahlı bir grup olarak hükümetin kararlarını etkilediğini ve hükümeti pasifleştirdiğini savunmuştu.
Rifi, Hizbullah?ın, hükümet aracılığıyla devleti kontrol etmek ve kararlarını empoze etmek için kullandığı kendi devletçik projesini yürüttüğünü öne sürmüştü.
Hizbullah'ın siyasi müttefiği Özgür Yurtseverler Hareketi Partisinden Dışişleri Bakanı Cibran Basil?e, Arap Birliği toplantılarda Arap fikir birliğinin aksine İran yanlısı kararlar almakla yüklenen Rifi, Basil?in Arap Birliğindeki duruşunu Hizbullah?ın, Lübnan?ı çıkarları için kullanmasına örnek göstermişti.
Hükümeti Suudi Arabistan?dan en azından özür dilemeye davet eden Rifi, hükümeti Hizbullah?ın elinde bir piyona dönüşmeden önce istifaya çağırmıştı.
Kabinede, 1992 ve 1995'te Enformasyon Bakanlığı yapan Mişel Samaha'nın (67) evinde ağustos 2012'de düzenlenen operasyonda patlayıcılar ele geçirilmişti. Geçen yıl Samaha'ya ait olduğu iddia edilen ve basına sızan gizli kamera kayıtlarında eski bakanın istihbarat muhbirine ülkedeki milletvekillerini, din adamlarını ve kanaat önderlerine saldırılar gerçekleştirilmesi için para verdiği ve evinin garajında patlayıcıları teslim ettiği görüntüler yerel televizyonlarda yayınlanmıştı.
Hakkında verilen 4,5 yıl hapis kararının üst mahkeme tarafından bozulmasıyla, askeri mahkemede yeniden yargılanan Samaha'nın geçen ay tutuksuz yargılanmasına karar verilmişti. Karar, Lübnan'da birçok siyasi kesim tarafından tepkiyle karşılanmıştı.
Lübnan'da görev süresi mayıs 2014'te dolan Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman'ın yerine yeni cumhurbaşkanı, siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle 21 aydır seçilemiyor. İran ve Suudi Arabistan'ın siyasi aktörler aracılığıyla nüfuz ettiği Lübnan'da, Hizbullah'ın Suriye savaşındaki rolü ve İran desteğiyle elde ettiği silahlı gücüyle siyasete nüfuzu krizin derinleşmesine yol açıyor.