BARCELONA (AA) - Argela Genel Müdürü Bülent Kaytaz, 'Türk Telekom iştiraki Argela'nın 5G mobil iletişim teknolojilerinin şekillenmesine önemli katkılarda bulunan ProgRAN çalışması, baz istasyonlarının dinamik olarak kolayca programlanabilmelerini sağlayan 5G radyo erişim ağları mimarisine yönelik çalışmaları içeriyor. ProgRAN ile geliştirilecek 5G teknolojilerini dünya teknoloji pazarına sunmayı hedefliyoruz' dedi.
Bu yılki teması 'Mobile is Everything - Mobil Her Şeydir' olarak belirlenen ve dünyanın en büyük teknoloji fuarlarından biri olarak kabul edilen GSMA Dünya Mobil Kongresi, bugün İspanya'nın Barcelona kentinde başladı.
5G'nin yol haritasının çizilmesinde dünyada etkin rol oynayan Türk Telekom da kongre kapsamında, iştiraklerinden Argela'nın standında basın mensuplarına 5G'nin geleceğine yön verecek teknolojiler arasında gösterilen ProgRAN teknolojisini tanıttı.
Şirket ayrıca, güvenli ve milli 5G ağ altyapısı projesi MİLAT'ın temelini oluşturan 'Yazılım Tanımlı Ağ (SDN)' teknolojileri ile ULAK projesi kapsamında geliştirdiği yerli baz istasyonu hakkında da gazetecilere bilgi verdi.
-'ProgRAN ile geliştirilecek 5G teknolojilerini dünya teknoloji pazarına sunmayı hedefliyoruz'
Standda basın mensuplarına bilgi veren Argela Genel Müdürü Bülent Kaytaz, ProgRAN ile geliştirilecek 5G teknolojilerini dünya teknoloji pazarına sunmayı hedeflediklerini belirterek, şunları söyledi:
'Türk Telekom iştiraki Argela'nın, 5G mobil iletişim teknolojilerinin şekillenmesine önemli katkılarda bulunan ProgRAN çalışması, baz istasyonlarının dinamik olarak kolayca programlanabilmelerini sağlayan 5G radyo erişim ağları mimarisine yönelik çalışmaları içeriyor.
Ölçeklenebilir, esnek, programlanabilir mimarisiyle ProgRAN, geleceğin mobil iletişim ihtiyaçları için yüksek kapasiteli, kişiselleştirilmiş ağ ve hizmet çözümleri sunulmasına olanak sağlayacak. 5G teknolojileri konusunda ihtiyaca özel ağ altyapısı sunulabilmesini sağlayacak olan ProgRAN, iletişimin kalitesini ve içeriğini zenginleştirecek ve mobil tarafta yepyeni olanaklar yaratacak çözümler de içeriyor.'
-5G ağıyla ameliyata canlı müdahale
Toplantıda verilen bilgilere göre, ProgRAN ile sunulan 5G modeli, esnek ve özelleştirilebilir yapısıyla hücresel ağı daha küçük ağlara bölecek ve her birini bir ihtiyaçtan diğer ihtiyaca transfer edilebilir bir yapıya sokacak. Bu sayede örneğin İstanbul'dan bir doktor, ProgRAN ile sunulacak kendisine özel 5G ağ altyapısı ile doğu illerinden birinde yapılan bir ameliyata yüksek kalitede ve kesintisiz bağlanarak ameliyatı uzaktan gerçekleştirebilecek.
Bu ağ, doktorun ameliyata kesintisiz bir şekilde müdahale edebilmesi için gerekli tüm kapasite ve hız ihtiyacına sahip olacak. Benzer şekilde fabrikalardaki seri üretim bantları ve robotların uzaktan yönetimi için ihtiyaç duyulan kapasitenin anında özel ağ üzerinden üretim yöneticilerine aktarılması da mümkün olacak. Bu da kurumlara maliyet verimliliği getirecek.
Ya da büyük bir derbi maçı esnasında on binlerce kişi aynı anda internete video yükleyebilecek. Ayrıca TV kuruluşları özel 5G ağı üzerinden canlı yayını, mevcut durumdan daha ekonomik, hızlı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirebilecek. Tüm bunlar, ProgRAN'ın sunacağı teknolojilerle mümkün olabilecek.
-Türk Telekom 5G'ye yönelik 12 Patent başvurusunda bulundu
ProgRAN projesi kapsamında Amerika Birleşik Devletleri Patent ve Marka Ofisi'ne 12 patent başvurusunda bulunan Türk Telekom, çok daha fazla patent başvurusu için de sırada olduğu bilgisini verdi.
Geldiği nokta itibari ile bugün GSM sektörünün geleceğini belirleyen şirketler ligine giren firma, ProgRAN çözümü ile mobil teknolojiler için standartları belirleyen organizasyonlar arasında bulunan Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü'ne (European Telecommunications Standards Institute - ETSI) ve 3GPP'ye tam üyeliğe sahip şirketler arasında yer alıyor.
ProgRAN kapsamında yapılan patent başvurularının kabul edilmesi ve sonrasında bu teknolojilerin ETSI tarafından belirlenen standartlar arasına girmesi ile, ilk defa bir Türk şirketi uluslararası çapta uygulanacak teknoloji standartlarının belirlenmesinde rol almış olacak. Böylece dünyanın her köşesinde yüzde 100 yerli teknoloji imzası taşıyan 5G teknolojileri kullanılacak. Türk Telekom, teknoloji ihraç eden bir şirket olarak ülke ekonomisine katkı sağlamaya devam etmeyi hedefliyor.
-Baz istasyonlarının kapasitesi buluta taşınıyor
Verilen bilgiye göre, ProgRAN'ın önemli bir diğer özelliğini de Cloud-RAN adlı teknoloji oluşturuyor. Türk Telekom, Cloud-RAN ile 4.5G uyumlu baz istasyonlarının daha verimli hale gelmesini sağlayacak yöntemler geliştiriyor.
Mevcutta Türkiye?de geleneksel RAN (radio erişim ağı) tipi sabit kapasiteli baz istasyonları kullanılıyor ve bunlar mobil operatörler üzerinde ciddi bir maliyet yükü oluşturuyor. Mesela işyerlerinin yoğun olduğu Maslak'ta bir baz istasyonunun kapasitesi gece, yerleşim bölgesi olan Ataşehir'deki ise gündüz atıl kalabiliyor.
Cloud-RAN ile baz istasyonlarının bir kısım modülleri buluta taşınıyor ve bu kapasitenin gerektiği yerlerde, ihtiyaç duyulduğu oranda kullanılması sağlanıyor. Bu özelliği ile Cloud-RAN, operatörlere ve tüketicilere maliyet avantajı sağlayacak.
-Akıllı yazılımlarda Argela imzası var!
Araştırma geliştirme alanında faaliyet gösteren Argela, ULAK projesi kapsamında baz istasyonları için 4.5G teknolojisinin tanımlandığı en ileri fonksiyonları sağlarken, yazılım katmanlarıyla kontrol ve yönetim sistemlerini geliştiriyor.
ULAK projesinin en önemli özelliklerini oluşturan akıllı yazılımlarda da Argela imzası bulunuyor. Bu yazılımlarla, baz istasyonlarının insan gücü gerektirmeden otomatik olarak devreye alınması sağlanıyor.
Böylece istasyon için ayrılan ilk kurulum süresi kısalıyor. Ayrıca hat düşmeleri en aza indiriliyor; enerji verimliliği sağlanarak operatörlerin servis kalitesinin artırılması ve maliyetlerinin düşürülmesi amaçlanıyor. Bunlara ek olarak geliştirilen yönetim yazılımları sayesinde operatörün, Türkiye'nin neresinde olursa olsun ULAK projesi kapsamındaki baz istasyonlarını tek bir merkezden yönetmesine imkan sağlanıyor.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın desteğiyle yürütülen 4.5G yerli baz istasyonu ULAK projesi de Mobil Dünya Kongresi'nde tanıtılan projeler arasında yer aldı. Türk Telekom, ULAK projesi kapsamında üretilecek yerli baz istasyonlarına siparişi veren ilk operatör olmuştu.
-MİLAT ile uçtan uca güvenli, milli bir 5G ağ altyapısı kuruluyor
Türk Telekom, Mobil Dünya Kongresi'nde, Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından başlatılan ve iştiraklerinden Argela'nın yeterliliği karşılayan tek şirket olarak yer aldığı MİLAT projesi ve projede kullandığı Yazılım Tanımlı Ağ (SDN) teknolojilerini de tanıttı.
SDN teknolojilerinin geliştirilmesi projesi olarak adlandırılan MİLAT ile uçtan uca, özgün, tamamen milli, güvenli bir 5G altyapısı kurulacak. Paylaşılan bilgilere göre, MİLAT Projesi, Türkiye'nin kamu güvenliği alanındaki ağ altyapısının ve bilgi güvenliğinin en üst seviyeye taşınmasının amaçlandığı en önemli savunma sanayi Ar-Ge projelerinden biri olarak değerlendiriliyor.
Güvenli ve milli 5G ağ altyapısı ile bu alandaki dışa bağımlılığı en aza indirmeyi hedefleyen projenin, iki yıl içerisinde tamamlanması planlanıyor. MİLAT tamamlandığında, Türkiye'nin kritik öneme sahip bilgi ve iletişim ağ altyapılarında ihtiyaç duyulan dinamik siber güvenlik ve savunma mekanizmaları için de önemli kazanımlar sağlanmış olacak.
5G'ye giden yolda ihtiyaç duyulan siber güvenlik çözümlerini artıracak teknolojileri içeren MİLAT'ın bu yönü ile sağlayacağı önemli faydalardan biri de 5G teknolojileri konusunda Türkiye'nin sahip olduğu bilgi ve yetenekleri artırması olacak. Türk Telekom'un proje ile inşa edeceği güvenli ve milli 5G ağ altyapısı ayrıca, son aşamasına gelen ULAK projesine de entegre edilecek şekilde geliştirilecek.
Uluslararası örneklere bakıldığında milli SDN teknolojileri ülke ağ altyapı harcamalarında yüzde 35-50 arasında tasarruf sağlıyor. Ancak, ülke için milli ve güvenli siber ağ altyapıları inşa etmek, bunun da ötesinde bir değer yaratıyor.