Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, 'Yeni çalışılan hal yasasının neticesi net şekilde ortaya çıkmadan, bu konuda endişeye mahal durum olmadığını ifade ediyorum. Bu yasayı birlikte çalışıyoruz' dedi.
Antalya Büyükşehir Belediyesi Yaş Sebze ve Meyve Toptancı Hali?nin 2018 2019 sezon açılışı programı hal yerleşkesinde düzenlenen törenle gerçekleştirildi. Törene, AK Parti Antalya Milletvekilleri Mustafa Köse, Kemal Çelik, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan ve komisyoncular, has esnafı ve vatandaşlar katıldı.
Törende konuşan Türel, turizmde başarılı bir sezon geçirdiklerini belirterek, kırılan rekorlardan Antalya tarımının da olumlu etkilendiğini söyledi. Yeni hal yasası hakkında da açıklamalar yapan Türel, 'Herkesin aklında soru işareti var. Bu konuda herkes rahat olsun. Hal yasası çalışması var ama bu çalışmanın henüz netleştiğini söylemek mümkün değil. Netleşmeyen her şey tartışmaya açıktır. Bunları bugün kesinleşmiş bir gerçeklik gibi yorumlamak doğru değildir. Eski alışkanlıklardan vazgeçme ve yeniye adaptasyon zor bir süreçtir. Üreticimiz, hal esnafımız bizim için çok kıymetlidir. Hal esnafı, Antalyalı üretici olmazsa bugün bırakın Antalya?yı, Türkiye?yi dünya bile aç kalma tehlikesi ile karşı karşıya kalır. Sizlerin haklarını korumak için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Bu konuda müsterih olun' diye konuştu.
'Ben yaptım oldu, olmadı'
Toptancı halinin Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından işletildiğini dile getiren Türel, 'Tüccar ve komisyoncular belediyenin kiracısıdır. O nedenle sizden gelen talepleri en iyi şekilde çözmek için gayret ortaya koyduk. Sizin başınız ağrırsa Antalya?nın midesi bulanır. Haller noktasında komisyoncuyu ve üreticiyi hep dinledik. ?Ben istedim yaptım? politikası asla tasvip etmediğim uzak bir yaklaşım oldu. Biz istişareye önem veriyoruz. Bugüne kadar hep böyle oldu, bundan sonra da böyle olacak' ifadelerine yer verdi. Şehirlerin birlikte yönetme arzusuyla daha hızlı büyüdüğünü dile getiren Menderes Türel, 'O nedenle birlikte yönetme duygumuzu tüm platformlarda gösterdik' dedi.
'Başımızın üstünde yeriniz var'
Antalya?nın yaş sebze meyve üretiminin 15 sene önce 1.5 milyon tonken bugün 7 milyon tona yükseldiğini aktaran Türel, 'Bu kadar soruna rağmen başarıdan da bahsedelim. Birlikte yönetme konusunda iddialıyız. Birçok işi sizlerle yapıyoruz. Halin yanı başındaki Güneş Mahallesi?ndeki kentsel dönüşümde bütün vatandaşlarımızın rızasını aldık. 13 Aralık?ta ihalesini yapıyoruz. Bütün kararları hep vatandaşlarımızla paylaşıyoruz. Başımızın üstünde yeriniz var. Artık dünya değişiyor sebze meyve halleri bildik düzenin ötesine geçti. Haller değil artık lojistik merkezler dünyanın gündeminde' diye konuştu.
'Modern, çağdaş haller'
Antalya?nın çağın gerisinde kalmasına müsaade edemeyeceklerinin altını çizen Türel, 'Hallerimizi tek çatı altında toplamaya çalışıyoruz, modern çağdaş haller yapmaya çalışıyoruz. Bizim farklı niyetimiz olsa bu gayretleri ortaya koyar mıyız? Bir işin sonucunu görmeden doğru olmadığını söylemenin yanlış olduğunu düşünüyorum. Bizim hallerin işleyişi hakkında farklı bir düşüncemiz olsa Türkiye?nin en büyük hallerini Antalya?da inşa eder miyiz? Akıbeti belli olmayan işe girer miyiz? Yeni inşa edilen hallerde soğuk hava depoları, lojistik alanlar, dahil her şey olacak' ifadelerine yer verdi.
'Endişeye mahal durum yok'
Türel, Antalya?nın bitkisel üretim bakımından Türkiye birincisi, tarımsal üretim değerinde ikinci olduğunu kaydederek, 'Son 5 seneye bakın, birçok güzelliği birlikte yaptık. Ne yaptıysak Antalya?da sizlerin desteğiyle oldu. Yeni çalışılan hal yasasının neticesi net şekilde ortaya çıkmadan, bu konuda endişeye mahal durum olmadığını ifade ediyorum. Bu yasayı birlikte çalışıyoruz. Antalya halinin sorumlusu olan belediyenin başkanıyım. Burası verimli çalışırsa biz de o kadar başarılı oluyoruz. Çözmemiz gereken hususular var. Aynı kalitedeki bir domates denetlediğim bir markette etikette 9 lira yazıyordu. O günkü fiyatı halde 3 liraydı. Bu fırsat ganimetçilerine izin vermeyeceğiz. Halcimizin, hal esnafının, komisyoncunun üreticin hiç günahı yokken, arada farklı uygulamalarla birileri zengin ediyorsak kimse kusura bakmasın biz hal esnafının da halkımızın da yanındayız. Bir düzenleme yapılması gerekiyorsa bunun adresi eski halleri yok etmekten geçmez. Halleri daha sağlıklı yapıya kavuşturmaktan geçer' değerlendirmesini yaptı.
'Tedirgin değiliz'
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, hallerin sebze ve meyvenin toptan satışının yapıldığı yerler olduğunu kaydetti. Piyasaya sürülen malın alıcı ile karşı karşıya gelmesi sonucu fiyatın ortaya çıktığını dile getiren Tavşan, 'Dünyada başka şekli mevcut değil. Üreticin ürettiği, ürün hale geliyor, komisyoncu onların adına satarak bunun karşılığında brüt olarak yüzde 8 komisyon alıyor. Yüzde 2?si vergiye gidiyor. Yüzde 6 kalıyor, bu 6?dan da masraflarını alıyor. Üretici ile hal komisyoncumuz omuz omuza her şeyi paylaşıyorlar. Ürünün doğru fiyat bulması için çok sayıda alıcı ve satıcıyı bir araya getiren komisyonculardır. Mevcut düzenleme çalışmasını halciliğin kalkması olarak görmüyorum. Biz tedirgin değiliz, bir düzeltme olabilir. Emek ve sermaye ile iş yapıyoruz. Tekrar bozulur, düzelir. Hal komisyoncuları da işlerini en iyi şekilde yaparlar. Ülkemiz için, üretici ve tüketici için güzel şey varsa kimsenin itiraz etme şansı yok. STK olarak doğruları söylemek zorundayız. Hal komisyonculuğunun eksiklikleri varsa tamamlanması, düzeltilmesi gereken yer tamamlanmalı bir çırpıda atıp geçmek sonradan dönüşü olmayan sorunlara neden olabilir. Bizim paydaşlarımız olanlar çok daha fazla zarar görürler' diye konuştu.
'Zincir kırılmamalıdır'
Antalya Toptancı Hal Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan, Türkiye?nin örtü altı üretiminin yaklaşık yüzde 80?inin Antalya?da üretildiğini belirti.
Üreticinin üretmesi kadar o ürünün pazarlanmasının önemli olduğunun altını çizen Akcan, 'Pazarlama olmazsa üretici hak ettiği emeğinin karşılığını alamaz. Hallerde komisyoncu çiftçilerin ürettiği ürünlerin pazarlama kanalıdır. Yaş sebze meyve sektörü ayakta kalmalıdır, çünkü üretici ve komisyon bir elmanın ki yarısı gibidir. Haller borsa gibidir. Komisyoncu üreticinin garantörüdür. Hal dışındaki pazarlama alanlarının da denetlenmesi gerekir. Tarladan çatala giden yolda zincirin kırılmamalıdır' diye konuştu.
