Türkiye?nin ilk yerli ve milli dizel motorunu üretmek için girişimlerde bulunan ancak ülkedeki tasarımcı eksikliği sebebiyle zorlandıklarını belirten Zeynep Erkunt Armağan, ?Adım adım ilerliyorum. En çok 2 sene içinde biz burada kendi motorumuzu kullanır, 3 sene içinde de buradan motor ihraç eder hale geleceğiz. Göreceksiniz Türkiye?nin Türkiye buna layık diye düşünüyorum? dedi.
İzmir?de gazetecilerle bir araya gelen Erkunt Traktör Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Erkunt Armağan, içten yanmalı dizel motorun Türkiye?de üretilmediğini ve yurt dışına bunun için büyük oranda para aktarıldığını belirterek, ?Bütün arzum motorun Türkiye ithalatında bir yerde durdurulması lazım. Bunun için de belki bir Türk sanayicisi olarak üzerime düşen ne varsa yapmaya çalışıyorum. Bütün arzum ki başladığımız bir çalışma, Amerika?da da kullanılabilecek seviyede bir motorun Türkiye?de tasarımının adapte edilmesi ve üç sektörün jeneratör, traktör ve iş makinelerinin ihtiyacını karşılayabilecek şekilde yeniden tasarlanması, Türkiye?de üretilmesi gerekiyor. Bunu Erkunt Traktör çatısı altında olmasında bahsetmiyorum birinin bunu yapması lazım. Ve tabii ki çok iyi biliyorum ki arkadan bunun ihraç edilmesi hiç zor bir şey değil çünkü çevre ülkelerimizde Afrika?da, Balkanlar?da çok motor ihtiyacı var. Her çeşit bunu kullanan sektörün ihtiyacı var. Fakat dünyanın 3-5 belli ülkesinden alımın maalesef dışına çıkılmıyor. Biz bunu aşabiliriz, biz bunu yapabiliriz? diye konuştu.
1 Ocak 2020 hedefi
Yerli motorun iki sene zaman alacağını dile getiren Armağan, ?2020?den önce bunu yapmamız zaman alır. Çünkü bir motoru yeniden şekillendirme ve dayanıklılık gibi birçok testleri var. Bunlar çok uzun testler. Bu yüzden 2020?den önce olmaz ama bütün hayalim 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren Türkiye?nin bir dijital yanmalı dizel motor ürettiğini görmek ve bunu ihraç ediyor olmaya başlamak. Üretir üretmez ihraç edilir mi? Edilmez. Edilmemeli de zaten, çocukluk hastalıkları var. Önce biz alışacağız, öğreneceğiz, bütün bunların bakımları ki teknik servislerini Türkiye?de yetiştireceğiz. Bu kolay bir şey değil. Ama bunun için de kendimize bir sene versek diye düşünüyorum. 1 sene sonra yani 2021?de biz artık Türkiye olarak motor ihracatçısı bir ülke olabilmeliyiz diye düşünüyorum? ifadelerini kullandı.
Türkiye?nin kendine ait motoru olması için 5 yıl önce girişimlerde bulunduğunu anlatan Armağan, 'İstedik ki lisanssız, bizim tasarımımızla, bizim tasarımcımızla ortaya çıkmış bir motor olsun. Çünkü yurt dışına çok ciddi bir kaynak aktarıyoruz. Motor ithal etmek demek, yurt dışına sürekli para vermek demek. Biz Erkunt Traktör olarak buna ilk başladığımızda bizim kendi motorumuz olsun çünkü arkamızda çok büyük bir güç var; Erkunt döküm. Dünyanın bütün motor fabrikalarının çalışmalarını yaparken döken, işleyen çok büyük bir sessiz güç var. Dünyanın bütün motorcuları yararlanırken biz niye bundan yararlanmayalım ki diye düşündük. Ve motorun tasarımına başladık. Fakat Türkiye?de tasarımcı yok. Türkiye?nin en büyük eksiği tasarımcı eksiği. Bir tasarımcı çok kolay yetişmiyor. Bir tasarımcı 5 ile 10 yıl arasında bir yerde yetişiyor ancak o zaman verim alabilecek hale geliyorsunuz' dedi.
?Türkiye?nin kendi motoru olacak ve ihraç edecek?
Tasarımcı eksikliğini yurt dışıyla gidermeye çalıştıklarını dile getiren Armağan, ?Durum böyle olunca biz bunu motor konusunda çok iyi bilinen yurt dışında bir tasarımcı ile yürütelim dedik. TÜBİTAK?ın kapısında yattım desem inanır mısınız? Olmadı. Çünkü dediler ki ?Biz böyle bir tasarımı yurt dışında yaptıracaksak, yurt dışına para aktarmayız.? Halbuki iki önemli faktör unutuldu. Evet, yurt dışındaki o çok büyük firmada tasarım olacaktı ama benim arkadaşlarım da orada tasarımcı olarak fiilen işin içinde bulunup eğitileceklerdi, öğreteceklerdi. Ve Türkiye?de bir tasarımcı gurup oluşturulacaktı. İkincisi ve daha da önemlisi tamam biz bunun tasarımını yapmayalım ve teşvik olarak yurt dışına bunun yüzde 50?sini aktarmayalım. Peki biz ömür boyu yurt dışına zaten motoru ithal ederken para aktarıyoruz. Nerede kaldı bunun bizim memleketimize olan verimi? Senede 150 bin vs. motor ithal ederken oraya para aktarmıyor muyuz da bir tek tasarımın yüzde 50?sine verilecek teşvik düşünüldü. Bunu anlayamadım. Çok uğraştık ama o andaki kendi mali gücümüz buna yetmediği için devam etmedik. Ama bugün arkamda dünyanın en büyük traktör üreticisi Mahindra?nın da gücünü alarak, tekrar bu traktör işine geri döndük. Bunu er ya da geç yapacağım. Göreceksiniz Türkiye?nin kendi motoru olacak ve bunu ihraç eder hale gelecek? diye konuştu.
Türkiye?de bu üretimi gerçekleştireceğini vurgulayan Armağan, 'Adım adım ilerliyorum. En çok 2 sene içinde biz burada kendi motorumuzu kullanır, 3 sene içinde de buradan motor ihraç eder hale geleceğiz. Türkiye buna layık diye düşünüyorum' şeklinde konuştu.