Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan, 'Geçen hafta 10 lira olan patlıcan dün 9 TL?ydi. Bugün 7.70 TL?ye düştü. Ancak marketlerin satmayacaklarını duyurduğu biberin fiyatında bir değişiklik yok' dedi.
Doğan, ATB Ocak Ayı Meclisi?nde yaş meyve sebze fiyatlarıyla ilgili değerlendirmede bulundu. Marketlerin patlıcan ve biber alımı yapmayacaklarıyla ilgili hal esnafında bildirimde bulunduğunu hatırlatan Doğan, kararın ardından patlıcanda fiyat düşerken, biberde fiyatın düşmediğine dikkat çekti. Doğan, fiyatın alım kararından çok arz talep dengesiyle belirlendiğini vurguladı. Cüneyt Doğan, 'Cumhurbaşkanımızın marketlerde sebze meyve fiyatlarının yüksekliğiyle ilgili yaptığı açıklamadan sonra marketler, hal esnafına özellikle biber ve patlıcan alımı yapmayacağı konusunda bildirim yaptılar. Geçen hafta 10 lira olan patlıcan dün 9 TL?ydi. Bugün 7.70 TL?ye düştü. Ancak marketlerin satmayacaklarını duyurduğu biberin fiyatında bir değişiklik yok. Biber çeşidine göre 7.5 ile 11 TL arasında satılıyor. Sadece patlıcanın fiyatı düştü. Düşüşü sadece alım kararıyla açıklamak mümkün değil' diye konuştu.
Arz talep dengesi
Geçtiğimiz hafta bölgede yaşanan afetlerin ardından sebze fiyatında artış beklentisi olduğunu ancak domates gibi temel ürünün fiyatının gerilediğini bildiren Doğan, 'Kumluca ve Antalya halinde domates fiyatı geriledi. Şimdi bunların farklı sebepleri olabilir. Patlıcan halde 12 liraya kadar fiyat görmüştü. Bunu İstanbul?da markette 20 TL?ye kadar görmeniz mümkün. Kimse 20 TL?ye patlıcan yemek istemez ve almaz. Müşteri patlıcan almayınca satıştaki sıkıntı, pazarcıdan halciye kadar silsile halinde ulaşır. Pazar yerini bulsun diye ürünün fiyatı geriye çekilir' dedi.
İhracatın fiyatlara etkisi
Fiyatlarda ihracat etkisine de dikkat çeken Cüneyt Doğan, ihraç ettiğimiz ürünlerin rakip ülkelere göre pahalı olması halinde rakip ülkelerin devreye sokulduğunu ve ihracatın gerçekleşmediğini kaydetti. Doğan, 'Domatesi Rusya?ya ihraç ediyoruz. Ama Rusya?nın domates ithalatı yaptığı Azerbaycan, Özbekistan gibi ülkeler var. Rakip ülkelerden gelen fiyatlar daha ucuzsa Türkiye?den ürün almıyorlar. Fiyat ister istemez geriye çekiliyor. İç piyasanın hareketine göre ihracat durumuna göre fiyatı geri çekiyoruz. Hal, borsa gibi günlük fiyatın değiştiği bir mecra' diye konuştu.
'Domateste artış yok'
Afetin ardından domates fiyatını 10 TL üzeri beklerken 3.5-5 TL arasında halde işlem gördüğünü bildiren Cüneyt Doğan, 'Domateste 10 TL üzeri fiyat beklerken geriye geldi. Ürünün fiyatı müşteri almazsa düşer. Arz talep meselesi. Arz artıp talep düşünce fiyat aşağı düşüyor. Arz azalıp talep artınca fiyat yukarı çıkıyor. İşin mantığı bu' dedi.
Hortumdan bölge çiftçisinin büyük zarar gördüğünü belirten Cüneyt Doğan, seraların kurulumunda kullanılan demir, naylon gibi girdilerin fiyatındaki yüksekliğe dikkat çekti. Doğan, 'Bu saatten sonra pazarda ucuza ürün görmek istiyorsak üreticinin girdi maliyetinin düşürülmesi lazım. Üretici ürünü üretemeyecek vaziyete geliyor' dedi. Sebze üretiminde bu yılki en büyük sıkıntının güneş olduğunu vurgulayan Doğan, 'Bu yılki en büyük sıkıntımız güneş. Rutubetten dolayı seralarda küf pas çok olacak' diye konuştu.
Marketlerin maliyeti pazarcıya göre daha yüksek
Marketlerin maliyetlerinin pazarcıya göre daha fazla olduğunu, fiyatları bir miktar fazlaya satabileceğini kaydeden Doğan, 'Pazarda yüzde 8 KDV yok, markette var. Kira bedeli, elektrik bedeli markette daha fazla. Pazarda seçme şansımız olmaz ama markette seçerek alırsınız, ıskartaya çıkma oranı yüksektir. Markette yüzde 10-30 zaiyat olduğu söylenir. Bunların hepsi maliyet. Marketle pazar arasında diğer ülkelerde daha fazla fiyat farkı var. Bizim ülkemiz onlara göre daha az fiyat farkı var' dedi.