40 Yıl Önce Tanıştığı 'Naht Sanatı'na Sahip Çıkıyor

40 Yıl Önce Tanıştığı

Kütahya?nın Simav ilçesinde, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından koruma altına alınan evindeki atölyesinde naht sanatını icra eden Mehmet Emin İncekulak, sanatın yok olmakla yüz yüze olduğunu belirtti. 1978 yılında tanıştığı naht sanatını, ustasız olarak sürdüren emekli İlçe Milli Eğitim Müdürü İncekulak?ın, sergilenmeye hazır 100?den fazla eseri bulunuyor.

Hattın ağaçla buluşması, Kelamullah?ın oyma ve kakma ile ağaca nakşedilmesi, desen ve motiflerin ahşap işleme sanatı ile hayat bulması olarak bilenen naht sanatı Simav?da 60 yaşındaki Mehmet Emin İncekulak tarafından yaşatılıyor. Türk İslam sanatının önemli bir dalı olan naht sanatı icra ederken, başlangıcından itibaren abdestli çalıştığını belirten İncekulak, Türkistan?da gelişen ağaç oyma sanatının, Türklerin İslamiyet?i kabul edişinden sonra süsleme sanatında kendini gösterdiğini dile getirdi. Selçuklu Devleti?nin hüküm sürdüğü ülkelerde yapılan mimari eserlerde ağaç oyma işçiliği görüldüğünü belirten İncekulak, Anadolu Selçukluları zamanında çini süslemeciliği ön planda çıkmakla beraber, ağaç ve taş oymacılığı önemini muhafaza ettiğini, tarih araştırmaların öğrendiğini ifade etti.

Anadolu?da kaybolmaya yüz tutmuş naht sanatını icra ettiğini söyleyen İncekulak, 'Yaklaşık 40 yıl önce başlamış olduğum bu sanatı Milli Eğitimdeki görevim sebebiyle arada 30 yıllık bir boşluk kaldı. Ancak emekliye ayrıldıktan sonra son 6 yıldır naht sanatını devam ettirmeye çalışıyorum. Bu sanat Allah kelamının ağaçla buluşması, meşhur hattatlarımızın hat yazılarını ağaca çevrilmesi olarak nitelendirilmiş. Anadolu?da birçok hattatın yanında nahhatların da bulunduğunu, süsleme sanatında, ayetlerin hadislerin yazılışında gördük. Bu sanatı merak edip, devam ettirmek isteyen yok. Üniversitenin iç mekan tasarım bölümünde öğrenim gören öğrencilerimiz de geliyorlar, çok sabır isteyen bir sanat olduğu için kısa sürede vazgeçiyorlar. Kıl testere ile harflerin tek tek kesilmesinden ibaret. Daha sonra harekelerinin yerli yerine konularak ayetin doğru okunması için gayret gösteriliyor. Ben bu sanatın ölmemesi için uğraşıyorum, herhangi bir gelir elde etmiyorum. Kültür ve Tabiat Varlıklarının koruma altına aldığı kendi evimizin altındaki bu sanat evinde bu işi devam ettirmeye çalışıyorum' dedi.

Eserlerini tanıtan nahhat İncekulak, 'Bu eserim Kafirun suresi, ortada Besmele yerleştirildi, surenin tamamı bir bilezik üzerinde tek parça olarak oyma yapılarak çıkarıldı. İnce çalışılmış eserlerimden bir tanesi' dedi.

Naht sanatını en güzel örneklerinden biri olan Ayet-el Kürsi çalışmasını tanıtan nahhat çalışmanın kesimini bir ayda tamamladığını ifade etti.

Nahhat, ağaç oymacısı, marangoz ve doğramacı anlamına geliyor, baht ise ağacı oyma ve yontma sanatı olarak biliniyor.