Çalışanlar açısından yasalarımızda izin yapabilecekleri birçok alan bulunuyor. Yıllık ücretli izinler dışında resmi tatiller, mazeret izinleri ve zaman zaman kullanılan idari izinler de bulunuyor. Bunların dışında bir de zorunlu olarak işe gelinemeyen anlar oluyor. Yani hastalık durumları. Doktorların verdiği raporlar iş yerine gelmeme gerekçesi olarak kullanılıyor. Buna işveren de itiraz edemiyor. Ancak en çok suistimal edilen konuların başında da rapor geliyor. Gerçek rahatsızlıkların dışında mazeret izni alamayan ya da işten kaçmak isteyen çalışanlar rapor alarak izin yapabiliyor. Yasalarımız işverenleri bu konuda koruyan düzenlemeler içeriyor. Yani sahte raporlar aslında işçinin başını yakabiliyor.
Takvim'de yer alan habere göre, sık sık alınan raporlar iş yerindeki işleyişi bozuyorsa, tatillerin arkasına takılan raporlar gibi kötü niyet taşıyorsa tazminatsız atılma bile gündeme gelebiliyor. Sık rapor aldığı için çıkarılan bir çalışanın işe geri dönüş davasını kazanması da söz konusu olamıyor.
Çalışanlar 3-4 günlük raporları sık sık alıyor ve iş akışını bozuyorsa burada işveren için geçerli nedenle fesih imkanı ortaya çıkıyor. İşveren işçinin davranışlarından dolayı geçerli nedenle iş akdini feshetmeden önce yazılı savunma almalı. İşverenin ihbar ve kıdem tazminatı ödemesi yükümlülüğü bulunuyor. Ancak işten çıkartma geçerli nedene dayandığı için de işe geri dönüş davası kazanılamıyor.
Uzun süreli kesintisiz raporlarda ise raporun süresi işverene çeşitli haklar veriyor. Bunlar arasında işten çıkarmak da var. Raporun ihbar süresini 6 hafta aşması durumunda işveren için sözleşmeyi haklı nedenle feshetme imkanı doğuyor. Doğum ve gebelik hallerinde ise farklı uygulama bulunuyor. Orada analık izinlerinden sonra süre başlatılıyor. Kıdemi 6 hafta olan işçi için ihbar süresi 2 hafta, 6 ay-1.5 yıl olan için 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olan işçi için 6 hafta ve 3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 8 hafta olarak belirleniyor.
Çalışanlar rapor alma işini suistimal ediyorlarsa bu kez durum farklılaşıyor. İşveren sık sık rapor alan ve bunu alışkanlık haline getirip 'işten kaçma' aracı gibi kullanan işçileri için gelen raporları hakem hastaneye götürebilir. Eğer işçinin dürüst olmadığı tespit edilirse haklı nedenle derhal fesih işlemi yapılabilir. Üstelik işçinin kötü niyeti olduğu için burada tazminatsız işten çıkarma da gündeme geliyor.