2 Şubat'ta ABD Başkanı Donald Trump, Rusya'nın anlaşmayı ihlal eden füze ve ekipmanlarını imha etmediği takdirde, 6 ay içinde anlaşmadan tamamen çekilmiş olacağız' diye konuşmuştu. Rusya ise söz konusu iddiaların gerçek olmadığını ileri sürmüştü.
Taraflar arasında yeni bir anlaşma için görüşmeler yapılsa da bugüne kadar somut bir adım atılamadı.
Anlaşma, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve karadan havaya atılabilen orta menzilli tüm nükleer ve konvansiyonel balistik füzelerin yasaklanmasını öngörüyordu.
Almanya: Avrupa'nın bir parçası güvenliğini kaybetti
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, INF Anlaşması'nın sona ermesiyle birlikte Avrupa'nın bir parçasının güvenliğinin kaybolduğunu bildirdi.
Maas, yaptığı yazılı açıklamada, yeni bir nükleer silahlanma yarışını engellemek için silahsızlanma ve silah kontrolü kurallarına karar vermenin başarılması gerektiğine inandığını belirterek, ''Şimdi karşılaştığımız zorluklar anlaşmanın sona ermesiyle arttı. Artık bu zorluklar Avrupa ile de sınırlı değil.'' ifadesini kullandı.
Alman Dışişleri Bakanı ayrıca açıklamasında, Çin gibi nükleer bir gücün de artık silahlanmanın kontrolü alanında daha fazla yükümlülük altına girmesi gerektiğine dikkati çekerek, bu ülkenin artık Soğuk Savaş döneminden farklı olarak dünyada daha fazla ağırlığı olduğunu vurguladı.
Anlaşma neden önemli?
INF Anlaşması, 1987 yılında dönemin Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov ile ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından imzalandı.
Anlaşma, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve karadan havaya atılabilen orta menzilli tüm nükleer ve konvansiyonel balistik füzelerin yasaklanmasını öngörüyordu.
Denizden ateşlenen füzeleri ise kapsamıyordu.
Nükleer savaş tehdidini ortadan kaldırmayı hedefleyen anlaşma kapsamında 4 yılda yaklaşık 2 bin 691 füze imha edilmişti.
INF Anlaşması, nükleer başlık takılan füzelerin 30 yılı aşkın süredir Avrupa topraklarından uzak tutulmasını sağlamıştı.
Anlaşma, Soğuk Savaş'ın son dönemlerinde iki süper gücün nükleer savaş tehdidini azaltmak amacıyla başlattığı üç ayaklı silahsızlanma sürecinin parçasıydı.
Bu sürecin diğer ayağını 1991'de imzalanan Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Anlaşması (START), diğerini de uzay silahları konusundaki müzakereler oluşturmuştu.
INF Anlaşması, 1 Haziran 1988'de yürürlüğe girdi.
Başta sadece Amerikan ve Sovyet füzeleri için geçerliydi.
1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya, Belaruz, Kazakistan, Ukrayna, Almanya, Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya ve Bulgaristan da anlaşma kapsamına aldı.
kaynak: reuters/euronews/bbctürkçe
