Ünlü, Yeni Şafak'ta yayınlanan köşe yazısında, KHK'lar ile çift maaş almanın kısıtlandığını hatırlatarak belediye başkanlarının bu kısıtlamaya tabi olup olmadığını anlattı. 'Bu konuda kapsamlı ve ciddi bir çalışma yapılmasının kaçınılmaz olduğunda fikir birliği oluşmuştur' diyen Ünlü, 'Bu ücretlere çeki düzen verilmesi kaçınılmaz hale gelmiştir' ifadesini kullandı.
Ünlü'nün Yeni Şafak'ta yayımlanan bugünkü (5 Ağustos 2019) ' Kamuda birden fazla maaş alanların durumu yeniden değerlendirilmelidir' başlıklı yazısının tamamı şöyle:
'Bugünlerin revaçtaki konusu kamu görevlilerinin özellikle de belediye başkanlarının birden fazla yerden maaş almasıdır. 631 sayılı KHK?de değişiklik yapılana kadar birçok kamu kurumu ve iştiraklerinden değişik adlar altında ücret alınabilmekteydi. 631 sayılı KHK?de yapılan değişiklikle önce bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilmesi sağlandı. 666 sayılı KHK ile de 15.01.2012 tarihinden itibaren de çift maaş alma daha da kısıtlandı. Belediye başkanlarının bu kısıtlamalara tabi olup olmadıklarını, bu durumun istisnalarını ve konunun inceliklerini örneklerle izah etmeye çalışacağız.
666 SAYILI KHK SONRASINDA ÇİFT MAAŞ ALANLARIN DURUMU DEĞİŞTİ Mİ?
666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin 5?inci maddesinin 15/1/2012 tarihinde yürürlüğe giren (s) fıkrası ile memurlar ve diğer kamu görevlilerinden, kurum ve kuruluşların yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hükmün neleri kapsadığı 162 Seri No?lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği?nde açıklanmıştır. Buna göre; 1- Memurlar ve diğer kamu görevlilerinden kurum ve kuruluşların; yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda görev alanlara, aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenecektir.
2- Maddede geçen ?kurum ve kuruluşların? ibaresinden, memur veya diğer kamu görevlilerinin memur veya diğer kamu görevlisi sıfatı nedeniyle ilgili mevzuatı uyarınca belirtilen görevleri alabilecekleri, asli görevli bulundukları kurum da dahil olmak üzere her statüdeki kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir.
3- 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin 12?nci maddesi yeni bir ödeme veya mali hak getirmemekte, söz konusu görevler karşılığında memurlar ve diğer kamu görevlilerine ilgili mevzuatında öngörülmüş olan ödemelerden sadece birinin yapılabilmesine yönelik hüküm içermektedir. Dolayısıyla, ilgili mevzuatında ücret ödenmesi öngörülmeyen görevler için bu maddeye dayanılarak herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
4- 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin 12?nci maddesi kapsamında birden fazla görev alanlar, bu görevlerin hangisinden ücret alacağını belirleyerek asli görevli bulunduğu kurumun merkez teşkilatı personel birimi ile görev yaptığı birime on gün içerisinde bildirecektir.
5- Anılan maddede belirtilen görevler karşılığında ödeme yapacak kurum tarafından, ödeme yapılmadan önce ilgiliden kurumundan veya başka kurumlardan bu kapsamda kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyan alınacaktır. Bu beyanda bulunmayanlara herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
ÖRNEK 1- Bir kuruluşun ilgili mevzuat hükümleri uyarınca sermayesine iştirak ettiği anonim şirketlerden birinde yönetim kurulu üyesi, bir diğerinde denetim kurulu üyesi olarak kuruluşu temsilen görevlendirilen ve bu görevleri karşılığında ücret öngörülen bir memura, bu görevlendirmelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin 12?nci maddesi kapsamında bulunması nedeniyle 15/1/2012 tarihinden itibaren söz konusu iki görevden sadece biri için ödeme yapılabilecektir.
ÖRNEK 2- Kurumunda ücret öngörülen bir komisyon üyeliği görevini yürüten ve aynı zamanda başka bir kurum veya kuruluşta ücret öngörülen bir yönetim kurulu üyeliği de bulunan memur, 15/1/2012 tarihinden itibaren bu iki görevden biri için öngörülen ödemenin yapılması hususunda tercihte bulunacak ve bu ödemelerden sadece birini alabilecektir.
ÖRNEK 3- Bir KİT?te yönetim kurulu üyesi olan bir memur, kendi kurumunda Genel Müdürlüğe vekalet etmesinden dolayı vekalet ücreti alabilir ve bu durum 631 sayılı KHK?ye aykırı değildir.
ÖRNEK 4- Birçok kurumun yönetim kurulu başkanı veya üyesi olanların kendi kurumunda veya başka bir kurumda aldığı görev nedeniyle ücret almaları mümkün değildir. Örneğin Genel Müdür Yardımcısı ve yönetim kurulu üyesi olan birisi kurumunun iştirakinde yönetim kurulu üyesi veya başkanı olursa ücret alamaz. Konuyu daha da somutlaştırmak gerekirse, SGK Başkan Yardımcısı ve yönetim kurulu üyesi olan bir memur, SGK?nın iştiraklerinde görev alırsa 15.01.2012 tarihinden itibaren ücret alamayacaktır. 666 sayılı KHK öncesinde ücret alabilmekteydi.
ÖDENEN HUZUR HAKLARI BU KAPSAMDA MIDIR?
Devlet Personel Başkanlığı bu konuyu Maliye Bakanlığı?na sorarak görüş istemiş ve alınan görüş yazısında şu ifadelere yer verilmiştir; İdarenin tasarrufuna bağlı olmaksızın mevzuat gereği yürütülmesi zorunlu olan görevler de 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin 12?nci maddesi ile buna istinaden yayımlanan (162) Seri No?lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği kapsamında değerlendirilmektedir. Bu itibarla; kamu görevlilerinin kendi tercihi veya takdirinin olup olmadığına bakılmaksızın, asli görevli bulundukları kurum da dahil olmak üzere her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenmesi gerekmektedir.
MAHALLİ İDARELERDE ÇALIŞANLARIN BİRDEN FAZLA MAAŞ ALMA DURUMU
Son günlerde bazı belediye başkanlarının yönetim kurulu üyelik ve başkanlıklarından çok yüksek ücretler alması tartışma konusu oluşturmuştur. Bu konularla ilgili olarak Maliye ve Hazine Bakanlığı?nın 08.08.12 tarihli ve 8674 sayılı görüş yazısına göre mahalli idarelerin karşılaştığı birçok sorunun çözümü açıklanmıştır. Buna göre;
1- İl genel meclisi üyelerinin 5302 sayılı Kanun kapsamındaki ödemelerden yararlandıkları ve bu görev dışında uhdelerinde başka bir kamu görevi bulunmadığı hususları göz önüne alınarak, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin anılan 12?nci maddesi il genel meclisi üyelerini kapsamaz.
2- Büyükşehir belediye meclisi ile belediye meclis üyelerinin 5216 ve 5393 sayılı Kanun kapsamındaki ödemelerden yararlandıkları ve bu görevleri dışında uhdelerinde başka bir kamu görevi bulunmadığı hususları göz önüne alınarak, 631 sayılı KHK?nın anılan 12?nci maddesi büyükşehir belediye meclisi ile belediye meclisinin seçilmiş üyelerini kapsamaz.
3- Belediye başkanları da 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname?nin anılan 12?nci maddesi kapsamında değildir. İşte tartışma da burada çıkmaktadır. Özellikle bazı belediye başkanları bu konuda sınıfta kalmıştır. Yapılacak bir değişiklikle hem ödenecek ücretlere tavan getirilmeli hem de birden fazla yerden ücret alınmasının önüne geçilmelidir. Tavan olarak da KİT yönetim kurulu üyelerine yapılan ödeme esas alınmalıdır. Yoksa tartışmaların arkası önü alınamaz.
4- Köy muhtarlarının muhtarlık görevinden dolayı 2108 sayılı Kanun?a göre aylık ödemeden yararlandıkları ve bu görevleri dışında uhdelerinde başka bir kamu görevi bulunmadığı hususları göz önüne alındığında muhtarlar da 631 sayılı KHK kapsamına girmemektedir.
5- Vali, vali yardımcısı ve kaymakamlar da dahil olmak üzere, 657 sayılı Kanun ile diğer personel kanunlarına göre istihdam edilenlere kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın uhdelerinde bulunan kamu görevi dolayısıyla verilen meclis, encümen, yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlardaki görevlerden sadece biri için ücret ödenebilir.
6- 5355 sayılı Kanun?un 17?nci maddesinin üçüncü ve 18?inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca yapılan ödemeler, geçici olarak görevlendirme dolayısıyla ödendiğinden, bu ödemeler de 631 sayılı KHK?nin anılan 12?nci maddesi kapsamına girmemektedir.
Sonuç olarak bu konuda kapsamlı ve ciddi bir çalışma yapılmasının kaçınılmaz olduğunda fikir birliği oluşmuştur. Milyonlarca asgari ücretlinin çalıştığı bir ülkede vicdanları yaralayacak şekilde alınan yüksek ücretlerin yanında bir de birden fazla yerden yüksek tutarlı yönetim kurulu ücreti alınması iyice rahatsızlık oluşturmaya başlamıştır. Hem bu ücretlere çeki düzen verilmesi hem de bu ücretlere tavan konulması kaçınılmaz hale gelmiştir.'