Çoğu kişi, 15 yıl ve 3600 gün prim şartıyla iş yerinden istifa ederek kıdem tazminatını alabileceğini düşünüyor. Ancak bu hata yılların birikimini alıp götürebilir. Bu konuda çok ince bir nokta ve 4500 gün şartı var...
İŞ KANUNU BELİRLİYOR
Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle iş yerinden ayrılırken işveren tarafından iş kanunu gereğince vermiş olduğu bir tazminat. Kıdem aynı zamanda işçinin güvencesi niteliğinde. Kendi isteğiyle işten ayrılan işçinin de bazı şartlarda kıdem tazminatı alma hakları bulunuyor. Bunların da başında emeklilik hakkıyla istifalar geliyor.
KRİTİK TARİH
1999 burada kritik tarih 8 Eylül 1999. Bu tarihten önce ilk kez sigortalı olup da 15 yıl 3600 gün sigortalılık süresini dolduran yani yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, SGK'dan 'Emeklilik hakkı elde etmiştir' yazısı alarak işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999'dan sonra işe başlayanlar için aynı şartlar maalesef geçerli değil. Bu konuda hata yapılıyor.
3600 GÜN DIŞINDA
15 yıl ve 3600 günün dışındaki istisna 25 yıl ve 4500 gün şartıdır. Bir başka deyişle 8 Eylül 1999'dan sonra ilk kez sigorta girişi olanların en az 4500 gün primi olacak ve ilk sigorta tarihinden sonra 25 yıl geçmiş olacak (bu süreyi aynı iş yerinde tamamlamak gerekmiyor). Bu durumdaki işçiler, çalıştıkları yerde 1 yılı tamamladıysa istifa etmeleri halinde kıdem tazminatına kavuşur. İşveren bu işçiye kıdemi ödemek zorunda.
SGK'DAN YAZI ŞART
15 yıl ve 3600 gün veya 25 yıl 4500 gün şartına tabi olanların öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) yaş dışındaki şartların yerine getirildiğiyle ilgili bir yazı alması gerekiyor. Tabi kıdem tazminatı alabilmek için aynı iş yerinde en az 1 yıldır çalışıyor olmanız gerekiyor. Bu şartları taşıyanlar söz konusu SGK belgesiyle birlikte istifa etse dahi tazminatlarını talep edebilir. Bu durumda istifa edip kıdem tazminatını alanlar ihbar tazminatı alamazlar.
İŞ YERİ SATILIR VEYA TAŞINIRSA
İş yerinin tamamı veya bir bölümü hukuki bir işleme dayanılarak bir başka işverene devredildiğinde, mevcut iş sözleşmeleri tüm hak ve borçları ile birlikte devralana geçer. Dolayısıyla devri gerekçe göstererek hizmet akdinizi feshedemez ve kıdem tazminatı talep edemezsiniz. İş yeri, bir belediye (büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi) sınırını aşacak şekilde taşınırsa, işçi ile işveren arasında var olan hizmet sözleşmesinde aksi yazmıyorsa işçi yeni adrese gitmek zorunda değil. Bu durumda da hizmet sözleşmesinin esaslı unsurlarından biri değiştirildiği için işveren, işçilerine kıdem tazminatı ödemek zorunda. Başvuru 6 iş günü içinde yapılmalı.
ASKERE GİDEN, EVLENEN
Kıdem için aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışmış olmak ve sözleşmenin işveren tarafından feshedilmesi gerekiyor. Buna karşılık askere gidecek olan kişi ve evlendikten sonra 1 yıl içinde işinden ayrılan kadın kıdem tazminatı alabiliyor.
DOĞUM NEDENİYLE AYRILAN ALAMAZ
İşten kendi isteğiyle (istifa) ayrılan işçinin tazminat hakkı yok. Yasal düzenleme açısından hamilelik veya doğum nedenine dayalı işten ayrılmalar istifa olarak değerlendirildiğinden, bu nedenlerle işten ayrılan işçi tazminat haklarından vazgeçmiş sayılıyor. Diğer yandan malullük aylığı almak amacıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerden sayılıyor.
kaynak: posta