25. ve 26. Dönem İzmir Ak Parti Milletvekili, ekonomist, Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı, Borsa İstanbul eski Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. İbrahim Mustafa Turhan Hazine Bakanı Berat Albayrak'ın bugün açıkladığı yeni ekonomi programı hakkında ilginç bir değerlendirmede bulundu.
Eski Borsa İstanbul Başkanı İbrahim Turhan, Berat Albayrak?ın ekonomi paketindeki ihtimaller hiyerarşisine vurgu yaparak şunları söyledi:
Her yıl yeniden yenilenme arayışında olan ekonomi yönetimimiz adını ?Orta Vadeli?den ?Yeni?ye değiştirdiği 3 yıllık projeksiyonlarını kamuoyuyla paylaştı.
Ayrıntılı olarak inceledikten sonra değerlendirmelerimi paylaşacağım ama ilk izlenimlerim şöyle:
Programda eksik olan makro- ekonomik sistem yaklaşımı. Bu da normal aslında; finansal mühendislikle temayüz etmiş ?dealer? bakış açısıyla makroekonomik genel denge kurmak kolay değil. Yanlış anlaşılmasın, baştan ?bunlar olmaz? diye kestirip atmak, karamsar hava yaratmak istemem.
Başlangıç koşulları göz önüne alındığında, tek tek belki gerçekleşebilecek 4 hedefi aynı anda sağlamanın açık ekonomi-piyasa ekonomisi varsayımı altında mümkün olamayacağını algılayabilmek için makroekonomi bakışı gerekiyor. Hedge fund yöneten ?dealer?ların hepsinde olmayabiliyor
Büyüme gelecek yıl 5 olur mu? Kamu bankaları aracılığıyla yürütülen kredi genişlemesi ivmelenerek sürdürülürse, özel bankalar da ?ikna? edilirse, hatta Merkez Bankası devreye alınırsa neden olmasın? Hem büyüme sayesinde vergi gelirleri artar, maliye de iyileşmiş olur, değil mi?
Tabii bankacılık sektörünün zaten sorunlu varlıkları ne olur, bu parasal genişleme fiyatlar üzerinde ne gibi etkilere yol açar, küresel talebin düşük seyrettiği bir ortamda dış denge nasıl etkilenir gibi sorular teferruattır. Zaten açık ekonomi-serbest piyasa da öyle değil mi?
Zaten; ?mal-hizmet fiyatlarındaki kur geçişkenliğini azaltmak için bazı ithal ürünlerin yerlileştirilmesi, alım garantili enerji kontratlarının yerlilik oranı da dikkate alınarak TL bazlı olması sağlanacak?mış.
Acaba yükümlülüklerde TL?ye dönme geriye dönük de olur mu? Kim bilir?
Enflasyon biraz daha zor tabii. Bu yılki aylık verilere bakıldığında 2020?de Nisan?a kadar yıllık enflasyon yatay seyredecek gibi. Nisan-Ağustos arasında da en iyi ihtimalle 2 puan aşağı gelse bile, talep 2019?daki koşullarında kalsa, kur artmasa yine de enflasyon 10?un üstünde.
Her yıl Merkez Bankasından hesapta olmayan ilave 80 milyar bulursak, her yıl Fed politikasını 50 puan faiz artırımından 75 puan faiz indirimine değiştirirse işimiz kolay gerçekten. Cari dengeyi ve bütçeyi bozmadan, kuru zıplatmadan finansman sorunumuzu halleder idare edip gideriz
Benimki de laf tabii..
Sevgili bir dostum sık sık uyarır;
?aklını kullanmaktan vazgeçmiyorsun, oysa bizi bitiren hep bu ?yapamayız-edemeyiz? zihniyeti oldu? diye...
Edebiyatta ?İkinci Yeni? seçkin bir yere sahiptir. İkinci Yeni Ekonomik Program?ı da edebî biçimde yorumlayalım:
Hasan dağı arpalıktır, eğer saban yürür ise
Her dereye bir değirmen, eğer suyu gelir ise
Her köylüden birer tavuk, eğer köylü verir ise
İyi düzen bu düzen, eğer sonu gelir ise...'
kaynak: medyanotu
