Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi arasında yürütülen Türkiye Çevre Etiket Sistemi Projesi kapsamında, turistik konaklama tesisleri için uymaları zorunlu ve isteğe bağlı çevre etiketi kriterleri oluşturuldu. Zorunlu kriterler arasında enerji ve su tasarrufu, atıkların geri kazandırılması gibi maddeler var.
'Türkiye Çevre Etiket Sisteminin Sürdürülebilir Uygulaması ve Farkındalığın Artırılması Kapsamında Turistik Konaklama Tesisleri Hizmet Grubunda Çevre Etiketi Kriterlerinin Oluşturulması Projesi' kapsamında taslak çevre etiketi kriterleri belli oldu. Avrupa Komisyonu kararına uygun olarak Çevre Etiketi Yönetmeliği kapsamında düzenlenen kriterler zorunlu ve isteğe bağlı olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Yemek hizmetleri, eğlence veya spor tesisleri, yeşil alanlar, konferans, toplantı veya eğitim etkinlikleri için tesisler, yıkama ve yemek pişirme tesisleri veya kamp alanı turistleri, gezginler ve toplu kullanım için toplu taşıma kurumlarına sunulan bilgi tesisleri olarak kriterler belirlendi.
Turistik konaklama tesisinin 'çevre etiketi' almaya hak kazanabilmesi için öncelikle turist konaklama hizmet grubuna uyması ve tüm gereklilikleri yerine getirmesi gerektiğine işaret edilerek, tesislerin zorunlu kriterlerin her birine uyacağı vurgulandı. İsteğe bağlı kriterler için de turistik konaklama tesislerinin en az 20 puan alması gerektiği de kararda yer aldı.
ENERJİDE VERİMLİLİK ZORUNLU
Enerji kriterlerinde zorunlu uyulması gerekenler şöyle: 'Enerji verimli ortam ısıtma ve su ısıtma cihazları. Enerji verimli klima ve hava bazlı ısı pompası cihazları. Enerji verimli aydınlatma. Termoregülasyon. HVAC ve aydınlatmanın otomatik olarak kapatılması. Dış ısıtma ve klima cihazları. Elektrik temininin yenilenebilir elektrik üreticisinden temin edilmesi. Kömür ve ısı iletim yağları'
İsteğe bağlı enerji kriterleri arasında ise enerji verimli ortam ısıtma ve su ısıtma, klima ve hava bazlı ısı pompası cihazları, enerji tasarruflu ev aletleri ve aydınlatma, ısı geri kazanımı, pencere yalıtımı, otomatik kapatma cihazları, bölgesel ısıtma ve soğutma, yenilenebilir elektrik tedarikçisinden elektrik tedariki, tesiste yenilenebilir enerji kaynakları ile kendiliğinden elektrik üretimi ve ısıtma enerjisi gibi maddeler var. Bu uygulamaların her biri ise 1 puanla 4 puan arasında değişiyor.
SU TASARRUFU DA ZORUNLU
Su kriterlerinde zorunlu maddelerin ise verimli su armatürleri, banyo muslukları ve duşları, tuvaletler ve pisuvarlar olduğu belirtildi. Çamaşır miktarının azaltılması amacıyla havluların ve yatak örtülerinin yeniden kullanılması da yer alıyor. İsteğe bağlı kriterlerde verimli su armatürleri, bulaşık ve çamaşır makinelerinin su tüketimi, su sertliği ile ilgili göstergeler, optimize edilmiş havuz yönetimi, yağmur suyu ve gri su geri kazanımı, verimli sulama, dış mekan bitkilerinde kullanılan yerli veya istilacı olmayan yabancı türler de her biri ayrı puanlandırılacak.
ATIK AYIRMA VE GERİ KAZANIM ZORUNLU
Atık önleme için gıda atığı azaltma planı ve tek kullanımlık ürünler ile atık ayırma ve geri kazanım için transfer edilmesi zorunlu hale geldi. İsteğe bağlı kriterlerde ise kağıt ürünleri, dayanıklı tüketim malları, içeceklerin sağlanması, deterjan ve banyo malzemeleri tedariki, temizlik ürünlerinin kullanımının en aza indirilmesi, buz çözme, kullanılmış tekstil ve mobilya, kompostlama ve atık su arıtma bulunuyor.
ORTAK ALANLARDA SİGARA YASAK
Enerji, su, atık ve atık su kriterleri dışında diğer zorunlu ve isteğe bağlı kriterler de belirlendi. Diğer kriterlerde ortak alanlarda sigara içilmemesi zorunlu oldu. Çevreye duyarlı ulaşım araçlarının teşvik edilmesi ve AB Eko etiket bilgilerinin gösterilmesi de zorunlu hale geldi.
Odalarda sigara içilmemesi isteğe bağlı kriterler arasında yer alırken, uygulayanlar artı bir puan kazanacak. Enerji, su, atık ve atık su da olduğu gibi diğer alanlarda da isteğe bağlı kriterleri uygulayan oteller ayrıca puan kazanacak. Ayrıca sosyal politika, bakım araçları, çevre açısından tercih edilebilir ulaşım teklifi sunulması, sıkıştırılmamış yüzey kullanımı, yerel ve organik ürünler, böcek ilacı kullanılmaması ile çevresel ve sosyal eylemler de artı puanlar kazandıracak. Enerji, su, atık ve atık su konularında zorunlu kriterlerin yanı sıra isteğe bağlı kriterlerde ise en az 20 puan alma şartı olduğundan birçok tesis bazı isteğe bağlı kriterleri de zorunlu olarak uygulaması gerekecek.