Bugün 5 Temmuz 1993’de yaşanılan Başbağlar katliamının 27. yıldönümü. 33 Başbağlarlı, PKK’lı teröristler tarafından, “Sizleri Sivas’ın intikamını almak amacı ile öldürüyoruz” açıklaması ile katledildiler..
2 Temmuz 1993 yılında Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında planlanan provokasyon sonucu Madımak Oteli yakılmış, 33 insan bu provokasyonda yaşamını yitirmişti. O günden sonra Sivas'ta ve Türkiye'de bir iç savaşın fitili ateşlenmiş Alevi ve Sunni halkının bir arada kardeşçe yaşadığı Sivas'ta tarihin en korkunç katliamlarından biri gerçekleşmişti: 33 masum insanın, masumiyetin öldüğü Başbağlar Katliamı...
Başbağlar-Sivas ve derin devlet
2 Temmuz 1993 Sivas olaylarından hemen sonra, 5 Temmuz 1993’te, Erzincan’ın Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar Köyü’nü basan PKK'lı katiller, 33 sivili katledip köyü ateşe verdiler. Katiller, bu katliamı “Sivas’ın intikamı” için işlediklerini hem köylülere sözlü olarak anlattılar, hem de bıraktıkları bildiride bunu açıkça ilan ettiler. 100’e yakın katilin işlediği bu cinayet sonucu yapılan yargılamada sadece bir kişi mahkum oldu.
'Madıkmak'ın intikamı'
Köyü basan katiller tarafından köylülere tam 1.5 saat propaganda yapıldı ve öldürülmek için seçilen erkeklere neden öldürülecekleri anlatıldı. 2 Temmuz’da Sivas’ta çıkan olaylarda hayatını kaybedenlere karşılık katledilecekleri ifade edildi. Propagandadan sonra ise köyün erkekleri kurşuna dizildi ve 28 kişi hayatını kaybetti. Olaydan sonra bölgede yapılan incelemede, yüzlerce boş kovan bulundu. Daha sonra köy ateşe verildi ve 214 ev, köy okulu ve köy camii yakıldı. Bu yangınlar sırasında da 1’i çocuk, 4’ü kadın, 5 kişi öldü. O gün Başbağlar’da toplam 33 kişi can verdi. Katliamın ve kundaklamanın ardından köye bırakılan bildiride, “Sivas’ın intikamı alındı” deniliyordu.
Sadece 1 kişi mahkum oldu
Bütün görgü tanıklarının ifadesine göre eli silahlı yaklaşık 100 kişi tarafından işlenen bu katliamdan sonra başlayan yargılamalarda toplam 20 kişi gözaltına alındı. Yargılama sonunda sadece bir kişi mahkûm edilirken, geri kalanlar serbest bırakıldı.
Katliamın acısının aradan geçen süreye rağmen ilk günkü gibi taze olduğu köyde yaşayan vatandaşlar, çeyrek asır önce yaşadıkları ve halen dinmeyen acılarını hafızalarından silemiyor. Köyde, şehit edilenler her yıl olayın yaşandığı tarihte törenle anılıyor. Özellikle yaz aylarında köylerine gelen vatandaşlar, Başpınar köyünde bulunan şehitlik ve köydeki şehitlik anıtında dua ediyor.
Katliamı yaşayan yaralı olarak kurtulan Başbağlar Köyü Muhtarı Ali Akarpınar, yaptığı açıklamada, katliamın üzerinden 27 yıl geçtiğini ama olayın faillerine ilişkin sonuca bir türlü ulaşılamadığını söylüyor.
Katliama 'takipsizlik' verildi
Adalet için yoğun çaba sarf ettiklerini dile getiren Akarpınar, şöyle konuştu:
'Başbağlar 27 yıldır adalet arıyor. Çalmadığımız kapı, gitmediğimiz makam kalmadı ama bu güne kadar sonuç alamadık. 1994 yılında Devlet Güvenlik Mahkemesinde (DGM) başlayan davanın 4 duruşması Erzincan, 24 duruşması İzmir DGM'de görüşüldü. 1998 yılında Başbağlar olayı takipsizlikle kapandı. Daha sonra sivil ve yargı önünde bir çok denemelerimiz oldu. 2013 yılında 23. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonuna da davamızı anlattık. Oradan da sonuç alamadık.'
'Başbağlar görünmez oldu'
Muhtar Akarpınar, olaya ilişkin Devlet Denetleme Kurulu'nca Ankara'ya çağrılarak dinlenildiklerini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: 'Devlet Denetleme Kurulu'na elimizdeki bilgi, belge ve dokümanlarla gidip 7 saat açıklama yaptık. Dava dosyası Sivas olayı ile birleştirildi ancak Sivas olayıyla ilgili rapor hazırlandı, Başbağlar'la ilgili hazırlanmadı. O dosya içinde Başbağlar'a tek satır yer verilmedi. Sivas olaylarının intikamının alınması amacıyla Başbağlar katliamının yapıldığına ilişkin buraya bir bildiri bırakılmıştı. Buna rağmen maalesef Başbağlar olayı görünmez oldu.'
Gözyaşları içinde anlatıyor
Katliamda eşi, oğlu ve yakınlarını kaybeden Elif Akpınar, gözyaşları içinde katliamı şöyle anlatıyor:
'Olay öncesi torunum köyün basıldığını söyledi. Gelip kapıyı kırıp 'Kocalarınızı evden çıkarın' dediler. Evimden ayakkabılarımı giymeden beni çıkardılar. Biri kadın 3 terörist bizi dere kenarına götürdü. Altınlarımızı, bileziklerimizi elimizden aldılar. Komşum teröristlere 'Neyimiz varsa evde altın, para ne isterseniz alın, bizi bırakın' dedi. Erkek terörist elindeki silahı komşumun ağzına sokarak susturmaya çalıştı. Katliamda oğlumu, kocamı, yeğenimi, kardeşimi, tüm köylülerimi, bütün komşularımı kaybettim. Bizi evden çıkarıp derenin içerisine topladılar orada bizi öldürseler bundan iyiydi. Benim 27 senedir ne acı çektiğimi bir Allah biliyor. Tek dileğim bu katillerin bulunması' şeklinde konuştu.
'Sanıklar sahteydi...'
Başbağlar Katliamı sonrası açılan davaya bakan hakime göre sanıkların hepsi sahteydi. Davanın hakimlerinden Şakir Kadıoğlu, 'Katliamdan dolayı tutuklananların olayla hiçbir ilgisi yoktu' dedi. Geçtiğimiz yıllarda basına konuşan Kadıoğlu, 'O davada hiçbir sanık suçlu değildi. Olay yeri incelemelerini savcı değil, oradaki görevli bir asker yaptı. O kimin adını yazdıysa, mahkeme karşısına da o çıkarıldı. Başbağlar Türkiye'nin hukuk tarihinde bir yüz karasıdır. Yazıktır, günahtır' diye konuşmuştu.
Türkiye yakın tarihinin en acı katliamlarından biri olan Başbağlar, dava süreçlerinin düzmece sanıklarla kapatılmasına rağmen unutulmuyor. Her sene yapılan anma törenleri ile Başbağlarda cami çıkışı kurşuna dizilen masum vatandaşlar yeniden yad ediliyor.
kaynak: resmitarihyalanlari.com/karar.com
haber: enpolitik.com/Melek S. Tunç