TBMM'de Bakanlıkların 2021 bütçelerinin görüşülmesine devam ediliyor. CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Çalışma, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bütçesi üzerine konuştu. Emecan, işçi sağlığı ve iş güvenliğine dikkat çekti. Emecan, '18 yıllık AKP iktidarı döneminde 24 binden fazla işçi, iş cinayetlerine kurban gitmiş. Son altı yılda işçi intiharları 5 katına çıktı. 2013 yılında 15 iken, 2018 yılında 73 işçi intihar etmiş.' dedi.
'İŞÇİ İNTİHARLARI 5 KATINA ÇIKTI'
Emecan, “Pandemi sürecinde de çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında. 18 yıllık AKP iktidarı döneminde 24 binden fazla işçi, iş cinayetlerine kurban gitmiş. Bu alanda 2012’de çıkan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ilk çıktığı zamanlarda uygulanırken sonradan aslında hiç de ilgilenilmeyen, aslında biraz da Bakanlığınız döneminde atıl bir alana dönüştürülmüş. Son altı yılda işçi intiharları 5 katına çıktı. 2013 yılında 15 iken, 2018 yılında 73 işçi intihar etmiş.” ifadelerini kullandı.
Emecan, Çalışma, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bütçesi'nin toplam bütçe içinde ayrılan en büyük bütçelerden biri olduğunu vurguladı. Emecan, “Bakanlığınızın 2021 bütçesi 155 milyar 11 milyon 61 bin TL olarak ayrılmış ama bu 155 milyar, programlar dâhilinde bölündüğünde; ailenin korunması ve güçlendirilmesine 1 milyar 455 milyon 560 bin TL, kadının güçlendirilmesine 424 milyon 983 bin TL ayrılmış. Kadının güçlendirilmesine ayrılan payın yüzde 1’in çok altında olduğunu görüyoruz. Aslında bu bütçelerin, ayrılan rakamların, hazırlanan rakamların ne kadar büyük olduğundan ziyade nasıl kullanıldığı, nasıl harcandığı, hakkının verilip verilmediği hakikaten çok daha önemli.” diye konuştu.
Emine Gülizar Emecan'ın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki konuşması şöyle:
'OECD ÜLKELERİ ARASINDA EN DÜŞÜK SENDİKALAŞMA ORANI TÜRKİYE’DE'
'2019 bütçesi görüşülürken yapmış olduğunuz sunum üzerinden biraz değerlendirme yapmak istiyorum. Evet, bugün gelecekle ilgili planlarınızı açıkladınız ama acaba o gün neler demişsiniz, bugün hangi noktadayız. Bunları da bir değerlendirmek lazım diye düşünüyorum çok hızlıca. Örneğin, sunumunuzda “Çalışma hayatıyla ilgili Ulusal İstihdam Stratejisi kapsamında, istihdama ilişkin strateji hedeflerimizi gerçekleştiriyoruz.” demişsiniz ve sendika verileri vermişsiniz. Kamu görevlileri sendikaları verilerinde sendikalaşma oranı iki yıl önceye kadar bu yıl düşmüş. İki yıl önce yüzde 67,65 iken 65,44’e düşmüş. OECD ülkeleri arasında, bugün, sendikalaşma oranı en düşük ülkeyiz. 12 Eylül’de bile bu yoğunlukta grev ertelemesi yokken, sizin döneminizde 193 bin işçinin grevi ertelenmiş. 14,2 milyon işçinin de sadece 1,9 milyonu sendikalı. Hakikaten bu rakamlar çok çarpıcı.”
'2 MİLYON ÇOCUK İŞÇİNİN YÜZDE 80’İ KAYITDIŞI'
'‘Çocuk işçiliğine hayır.’ demişsiniz ve bu konuda hakikaten bazı hedefler koymuşsunuz. Bugünkü sunumunuzda da 5-17 yaş grubunda bu işçilik oranını 4,4’e düşürdüğünüzü söylediniz. Fakat bu sayılar kanunen uygun görülen çocuklar üzerine. 15 yaş altında olan çocuk işçiler göz önünde bulundurulduğunda Türkiye'de var olan çocuk işçilerin sayısı 2 milyona ulaştı. Bu çocuk işçilerin yüzde 80'i kayıt dışı çalıştırılıyor. Türkiye’de çocuk işçiliği sayılarına baktığımız zaman, 2 milyonun üzerinde çocuk işçi olduğunu çocukların yüzde 80’i kayıtdışı çalışıyor. Çalışma ve kayıtdışı çalışma yüzünden iş cinayetlerine kurban gidiyor bu çocuklar. Bu çocuklar bizim geleceğimiz, bu çocuklar bizim sayılarla ifade edebileceğimiz çocuklar değil, bu çocukların hakikaten kurtarılması gerekiyor. Bu çocuklarla ilgili acaba ne yapıyorsunuz? Çocukların korunması ve gelişimi için yatırımlar bütçesinde 39 milyon TL bütçe ayırmışsınız, ne yapacaksınız mesela bu bütçeyle?”
'SON 6 YILDA İŞÇİ İNTİHARLARI 5 KATINA ÇIKTI'
“Pandemi sürecinde de çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında. 18 yıllık AKP iktidarı döneminde 24 binden fazla işçi, iş cinayetlerine kurban gitmiş. Bu alanda 2012’de çıkan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ilk çıktığı zamanlarda uygulanırken sonradan aslında hiç de ilgilenilmeyen, aslında biraz da Bakanlığınız döneminde atıl bir alana dönüştürülmüş. Son altı yılda işçi intiharları 5 katına çıktı. 2013 yılında 15 iken, 2018 yılında 73 işçi intihar etmiş.”
'AK PARTİ DÖNEMİNDE KADIN CİNAYETLERİ 7 KAT ARTIŞ GÖSTERDİ'
“Bir kadın milletvekili olarak şu anda kadının korunmasıyla ilgili, kadının güçlendirilmesiyle ilgili ayrılan bütçeye baktığımız zaman hiç de ölçülü olmadığını görüyoruz. Onuncu Kalkınma Planı’nda “toplumsal cinsiyet eşitliği” kavramı ve toplumsal cinsiyete dayalı bütçeleme varken On Birinci Kalkınma Planı’nda bu kaldırıldı. Sonra İstanbul Sözleşmesi tartışmaya açıldı, bunun arkasından nafaka tartışması başladı. Kadınla mücadele, kadının güçlendirilmesini biz bu şekilde mi yürüteceğiz? Kadınları erkek şiddetinin farklı biçimlerinin hedefi hâline getiren en önemli nedenler kadınların ekonomik olarak güçlendirilmemeleri ve ekonomik olarak erkeklere bağlı olarak kalmaları. Bugün hâlâ biz bu sorunları konuşuyorsak eğer demek ki bir yerlerde yanlış yapılıyor, bu bütçeler yanlış yerlere harcanıyor, doğru işler yapılmıyor. Kadın işsizliği 2014’ten 2019 yılına kadar yüzde 52 artış göstermiş. Kadın, iş hayatında hâlâ dezavantajlı grup olma özelliğini koruyor. Covid-19 döneminde de, daha önceki dönemlerde de eğer bir işveren iş yerinde bir sıkıntıya düşüyorsa ilk önce kadın çalışanlarını işten çıkarıyor.
Kadın cinayetlerine baktığımız zaman da 2009 yılında 109 kadın öldürülmüş, 2019 yılına geliyoruz -on yıl sonra- bir yılda 474 kadının canı alınmış.
Bir konuşmanızda “Şüpheli ölümlerin de kadın cinayeti olarak anıldığını” söylemiştiniz. Hatta buna isyan etmiştiniz, kadın örgütlerini bu şekilde suçlamıştınız. Bu “şüpheli” diye tanımladığınız ölümler hangileridir, nedir? Kadın cinayetlerindeki artışı görmezden gelemezsiniz çünkü sizin iktidarınız döneminde 7 kat artış olmuş.”
'SOSYAL YARDIMLARI ARTTIRMAKLA ÖVÜNEMEZSİNİZ'
“Sosyal yardımları artırmakla övünemezsiniz. Benim bir hayalim var: “Bu ülkede artık sosyal yardımları azalttık çünkü ülkemizde sosyal refah arttı, adil bir paylaşım var, biz de artık sosyal yardım miktarını düşürdük.” diyen bir Bakanla karşılaşmak istiyorum. Böyle bir yönetim hayalim var, böyle bir Türkiye hayalim var. O yüzden lütfen sosyal yardım rakamlarının artışıyla övünmeyin, bunu azaltmakla övünmeye çalışın.”
