CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Koordinatörü Veli Ağbaba, pandemi döneminde esnafın durumunu gözler önüne seren bir rapor hazırladı.
Birgün'den Mahir Bağış'ın haberine göre; 16 Mart tarihinden sonra pandemi nedeniyle en az 252 bin 690 işyerinin kapatıldığını hatırlatan Ağbaba, “Bu süreç içerisinde devlet esnafa sadece 25 bin TL’lik kredi vermiş, karşılıksız nakdi destek sağlamamıştır” dedi.
17 Kasım'da Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde alınan kararlardan sonra kapananlarla birlikte işyerlerinin sayısının 383 bine yükseldiğini bildiren Ağbaba, 'Yaklaşık 2 milyon çalışan ve ailesi açlığa terk edilmiştir” dedi.
Esnafın ve çalışanların ihtiyaçlarının giderilmesi gerektiğini vurgulayan Ağbaba, “Gelir Kaybını Destekleme ve İşsizliğe Karşı Koruma Paketi hayata geçirilmeli ve esnaflar aylık nakdi destekle maaş koruma programına alınmalıdır” önerisinde bulundu. Ağbaba, bu işyerlerinde çalışanların gelir kaybına karşı korunması için ücretsiz izin uygulaması yerine kısa çalışma ödeneğinin kullanılması gerektiğini de ifade etti.
AVRUPA VE ABD’YE GÖRE DEVEDE KULAK
Raporda, Almanya’da 750 milyar Avro'luk yardım paketinin 50 Milyar Avro'sunun bir ile dört çalışanı olan küçük esnaf için 9 bin Avro, beş ile dokuz çalışanı bulunanlar için ise 15 bin Avro olmak üzere karşılıksız bir şekilde dağıtıldığı belirtildi. ABD’de küçük esnafın korunması amacıyla 349 milyar Dolar tutarında Maaş Koruma Programı uygulandığı, İspanya’da ise 850 bin kişiye geri ödemesiz ve karşılıksız yardım yapıldığı bildirildi.
GELİR GÜVENCESİ HAYATA GEÇİRİLMELİDİR
Faaliyetlerine ara verilen esnafa gelir güvencesi sağlanması gerektiği vurgulanan raporda şu öneriler yer aldı:
► Günlük cirosunda yüzde 30 kayba uğrayan esnafa aylık 2 bin 500 TL, yüzde 30 ile yüzde 50 arasında kayıp yaşayanlara aylık 3 bin TL, yüzde 50 ve üzeri kayıp yaşayanlara ise 3 bin 500 TL gelir koruma güvencesi getirilmelidir.
► Esnafın yanında istihdam edilen çalışanların günlük 39 lira 24 kuruş ücretsiz izne ayrılmaları ortadan kaldırılmalıdır. Kısa çalışma ödeneği hak ediş şartı olan son 450 gün prim ödeme ve 60 gün kesintisiz çalışma şartı kaldırılmalıdır. Kısa çalışma ödeneği kapsamında brüt ücretlerin yüzde 60’lık kısmını alacak olan çalışanların ücretlerinin geri kalan kısmı hazine tarafından karşılamalı ve uzun dönemli sigorta primleri devlet tarafından ödenmelidir.
► Sosyal Güvenlik ve Bağ-Kur prim borçları, vergi, harç ve stopaj ödemeleri devlet tarafından karşılanmalıdır. Su, elektrik, telefon, doğalgaz gibi kira ödemeleri yine hazine tarafından karşılanmalıdır. Esnafa yönelik icra işlemleri durdurulmalı, esnafın kullandığı krediler faizsiz ve ödeme gücüne göre pandemi sonrasına ertelenmelidir.
