Çin, Doğu Türkistan’daki Uygur baskısına “kültür katliamı” ile devam ediyor. Aralarında Kaşgarlı Mahmud’un da bulunduğu ünlü üç büyük Türk şahsiyetine ait heykellerin yok edilmesinin üzerinden haftalar geçmesine rağmen başta Türkiye olmak üzere hiçbir ülke olanlara tepki göstermedi.
ÜÇ TARİHİ ŞAHSİYET HARİTADAN SİLİNDİ
Özgür Asya Radyosu'nda yer alan habere göre, 'Türkolojinin dedesi' olarak bilinen Kaşgarlı Mahmut'un Kaşgar'daki heykeli, tıp bilgini Gaziabi'nin Urumçi'deki heykeli ve şair ve tıp bilgini Hüseyin Han'ın Tajalli'deki heykeli, Pekin yönetimi tarafından yok edildi.
“TÜRK DÜNYASINA KARŞI MEYDAN OKUMA”
Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Merkezi'nde profesör olan Alimcan İnayet, Türk dünyasının, Kaşgarlı Mahmud’u ve onun ünlü eseri Dîvânu Lugâti't-Türk’ü milli kültürün ayrılmaz bir parçası olarak kabul ettiğini hatırlatarak, Çin komünist partisinin heykeli yıkmasının tüm Türk dünyasına bir meydan okuma olduğunu ve buna bir tepki gösterilmesi gerektiğini söyledi.
‘MÜSLÜMAN ÜLKELER PEKİN’İN YANINDA’
Çin’in oluşturduğu diplomatik kuşatmanın etkisi öne çıktı. Bildiriyi imzalamayan Türkiye ise Birleşmiş Milletler İnsani İşler Komitesi’nde Uygurların kimliklerine saygı gösterilmesi beklentisini iletmekle yetindi. TÜRKİSTANDER Başkanı Burhan Kavuncu dikkat çeken paylaşım yaptı: BM’de Çin’i suçlayan iki bildiriyi 22 ve 39 ülke, destekleyen diğer iki bildiriyi 55 ve 47 ülke destekledi. Müslüman ülkelerin çoğu Pekin’in yanında yer aldı. Türkiye son bildiride seyirci.
KAŞGARLI MAHMUD KİMDİR?
Kaşgarlı Mahmud 1008 yılında Türkistan'da doğdu. Saciye ve Hamidiye medreselerinde öğrenim gördü. Eğitim hayatından sonra kendisini Orta Asya’yı gezmeye ve Türk dilini incelemeye verdi. Anadolu’ya da gelerek çeşitli lehçe ve dil üzerine çalışmalarda bulundu. 1072-1073 yılları arasında hazırladığı ünlü eseri “Divanü Lügati’i Türk“ü Abbasi halifesine armağan etti. Bu kitabın asıl nüshası günümüzde halen Ayasofya Müzesi‘nde muhafaza edilmektedir. Kaşgarlı Mahmut kitabını tamamladıktan kısa bir süre sonra Kaşgar’a dönerek burada vefat etti.
