Merkez Bankası (TCMB) dün bankalara ATM'lerdeki banknotların kupür kompozisyonu’ konulu bir yazı gönderdi.
Sözcü'de yer alan haberde TCMB, bankalardan “ATM'lerde 200 TL'lik kupürlere yer verilmemesini ve küçük kupürlü banknotların ulaşılabilirliği için bu banknotlara daha fazla yer verilmesini” istedi.
Yazıda, söz konusu talep, enflasyonla ilişkilendirilerek şu ifadelere yer verildi:
“Bilindiği üzere dolaşımdaki Türk lirası banknotların temiz ve dengeli bir kompozisyon içinde tedavülünün sağlanması Bankamızın asli görevleri arasında yer almaktadır. Bununla birlikte enflasyonla mücadele kapsamında fiyat istikrarını etkileyen tüm unsurlar ve bu unsurların etkileşimini temel alan bir analiz çerçevesinde emisyon politikasının şekillendirilmesi önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, piyasadaki kupür dağılımı dengesinin enflasyon beklentisine etkisi de dikkatle takip edilmektedir.
Nakit para ile yapılan alışveriş ve ödemelerin kolay, hızlı ve kesintisiz olarak sürdürülebilmesi için düşük kupürlü banknotların (5 TL, 10 TL, 20 TL) yeterli miktarda dolaşıma verilmesi gerekmekte olup, bu hususların sağlanması ise ancak bankacılık sisteminin katkısı ve işbirliği ile mümkün olmaktadır. Bu kapsamda Bankamızdan yapılacak nakit çekilişlerinde; küçük kupürlü banknot talebinin artırılması, hanehalkının doğrudan nakde ulaşım kanallarından olan ATM'lerde 200 TL'lik kupürlere yer verilmemesi ve küçük kupürlü banknotların ulaşılabilirliği için bu banknotlara daha fazla yer verilmesi Bankamız politikalarına katkı sağlayacaktır.
Bu konuda gerekli hassasiyetin gösterilerek konunun bankanızın nakit operasyon birimleri ve şubelerine iletilmesi hususunda gereğini rica ederiz.”
200 TL BANKNOT NE ZAMAN TEDAVÜLE ÇIKTI?200 TL banknotlar, 1 Ocak 2009 tarihinde tedavüle çıktı. TCMB enflasyon hesaplayıcısı programına göre, o dönem 200 TL’ye alınabilen mal sepeti bugün 638,04 TL’ye alınabiliyor.
200 TL’nin Ocak 2009 fiyatlarıyla değeri 62,7 TL seviyesinde bulunuyor. Başka bir ifadeyle, bugün 200 TL’ye alınabilen mal ve hizmet sepeti, Ocak 2009’da 62,7 TL’ye alınabiliyordu.
Ocak 2009’da 8,9 milyon adet tedavüle sokulan 200 TL banknottan Ocak 2021 itibarıyla piyasada 306,5 milyon adet bulunuyor.
Ocak 2009’da 23 milyon adet olan 5 TL banknottan ise bugün piyasada 296,4 milyon adet bulunuyor.
Ocak 2021 itibarıyla 182,5 milyar TL tutarındaki tedavüldeki toplam banknot tutarının 61,3 milyar TL ile yüzde yüzde 33,6’sı 200 TL banknotlardan oluşuyor.