Uluslararası Af Örgütü, Çin'in Doğu Türkistan bölgesinde ülkeden ayrılmak zorunda kalan Uygur Türklerinin çocuklarının, devlet tarafından işletilen yetimhanelerde tutulduğunu bildirdi. Örgüt, Çin'de ailelerinin rızası olmadan yetimhanelerde tutulan çocukların serbest bırakılması istendi.
Çocukları yetimhanelere gönderilen ebeveynler, Uluslararası Af Örgütüne açıklamalarda bulundu.
'KAMPLARA GÖNDERİLMEKTEN KORKTU'
Mihriban Kader ve Ablikim Memtinin, 2016'da Sincan'dan İtalya'ya kaçtıklarını ve çocuklarını geçici olarak büyükannelerine bıraktıklarını anlattı. Mihriban, büyükannenin gözaltı kampına gönderildiğini belirterek, 'Çocuklarımıza diğer akrabalarımız bakmaya cesaret edemedi. Onlar da kamplara gönderilmekten korktu' dedi.
'YETİMHANEYE GÖNDERİLDİ'
Kasım 2019'da çocuklarını yanlarına alabilmeleri için İtalyan hükümetinden izin aldıklarını belirten Mihriban, ancak çocukların yolda Çin polisi tarafından alıkonularak devlet tarafından işletilen bir yetimhaneye gönderildiğini söyledi.
Mihriban, 'Çocuklarım şimdi Çin hükümetinin elinde ve bir daha onları görebileceğimden emin değilim' ifadesini kullandı.
ÇOCUKLARINDAN HABER ALAMIYORLAR
Türkiye'ye 2016 yılının sonlarında kaçtıklarını anlatan Ömer ve Meryem Faruh, seyahat belgeleri olmadığı için beş ve altı yaşlarındaki iki çocuğunu büyükanne ve büyükbabalarına bırakmak zorunda kaldıklarını söyledi. Ömer, daha sonra büyükanne ve büyükbabaların tutuklanıp bir kampa gönderildiğini ve o zamandan beri çocuklarından haber almadıklarını ifade etti.
Af Örgütünden araştırmacı Alkan Akad, Çin'in Doğu Türkistan'da uyguladığı acımasız kampanyasının, çocuklarından ayrılmak zorunda kalan aileleri çok zor bir duruma soktuğunu belirterek, çocukları için geri dönmeye çalışan ebeveynlerin zulüm ve keyfi gözaltı ile karşı karşıya kaldığını kaydetti.
ÇİN'DE NELER OLUYOR?
Çin'de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin'in 'mesleki eğitim merkezleri' olarak adlandırdığı, uluslararası kamuoyunun ise 'yeniden eğitim kampları' diye tanımladığı yerlerde, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor. Pekin yönetimi, Doğu Türkistan'da kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerden ne kadarının sosyal hayata döndüğüne ilişkin bilgi vermiyor.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken, Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi.
Çin makamları zorla çalıştırma iddialarını reddederken, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
