Dünya genelindeki bütün Uygur sivil toplum kuruluşlarının çatı organizasyonu Dünya Uygur Kurultayı’nın Başkanı Dolkun İsa’nın Türkiye’ye giriş yapıp yapamayacağına dair karar 8 Haziran 2021’de yapılacak mahkemede karara bağlanacak. Türkiye’ye girişi 2008’de yasaklanan Dolkun İsa’nın bu yasağa yaptığı yasal itirazın sonucu bu mahkemede alınacak kararla belirlenecek. Dünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa’nın giriş yasağının kalkıp kalkmayacağı, Türkiye’nin Doğu Türkistan davasına verdiği değeri göstermesi açısından kritik öneme sahip olarak değerlendiriliyor.
2008’DEN BUGÜNE DOLKUN İSA’NIN HUKUK MÜCADELESİDolkun İsa, Doğu Türkistan’da üniversite okurken Uygurların haklarına sahip çıktığı için okuldan uzaklaştırılmış ve memleketinden ayrılmak zorunda kalmıştı. O dönemden beri Uygur davasının öncülüğünü yapan isimlerden Dolkun İsa’ya 2008 yılında Türkiye’nin “milli güvenliğini tehlikeye düşürme” gerekçesi ile İçişleri Bakanlığı’nca yasak konulmuştu. Türkiye’de Anayasa’nın 16. Maddesinde yer alan “yabancıların haklarının uluslararası hukuk standartlarına aykırı olmamak şartıyla sınırlanabileceği” ifadesi bu yasağın savunmasına gerekçe olarak gösteriliyor.
Dolkun İsa’nın bu yasağa ilişkin uzun süredir devam eden mücadelesi 2020 yılının Aralık ayında duruşmalı mahkemeye dönüşerek devam etmişti. İsa’nın avukatları bu konunun çok önemli bir dava olduğu gerekçesiyle duruşma talep etmiş, mahkeme bu talebi yerinde görerek kamuoyunun da önem verdiği bir husus olmasını göz önünde bulundurmuştu. Mahkeme 25 Mayıs’ta ara bir karar açıklayarak devlet makamlarının Dünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa için yasak koyma sebeplerinin mahkeme huzurunda açıklanmasını istedi.
DOLKUN İSA’NIN AVUKATLARI: UMUT VERİCİDünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa’nın avukatları mahkemenin bu adımının karar adına ümit verici olduğu görüşünde. Avukatlar Dünya Uygur Kurultayı Başkanı’na Türkiye’ye girişin önünü açacak ilk adımın atılabileceğini düşünüyor, aleyhte karar çıkması durumunda konuyu önce istinaf mahkemesine sonra gerekirse sırasıyla Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşımayı planlıyorlar. Avukatlar çıkacak karar sonucunun Türk kamuoyunu Doğu Türkistan davasını daha yakından ve duyarlı takip etmeye vesile olacağı görüşünü dile getiriyor. Dünya’da en çok Uygur Türkü’nün yaşadığı Türkiye’de Doğu Türkistanlıların lideri konumundaki Dolkun İsa’ya “milli güvenliği tehlikeye sokma” gerekçesi ile Türkiye’ye giriş yasağının konulması dikkat çekiyor. Bu mahkemenin sonucu, Türkiye’nin Uygurlara ne kadar sahip çıktığının bir göstergesi olarak takip ediliyor.
Xinjiang (Sincan) Üniversitesi’nde eğitim gördüğü dönemde Uygur toplumunun haklarını savunmak için aktiviteler organize eden Dolkun İsa, aynı zamanda Çin hükumetine karşı, Tiananmen’den bir yıl önce 15 Haziran 1988’de, gerçekleşen dev öğrenci eylemine liderlik etmiş bir insan hakları savunucusu olarak tanınıyor. Çin hükumetine karşı en büyük insan hakları eylemlerinden birini organize ettiği için üniversiteden atılan, sonrasında bir süre hapis cezasına çarptırılan Dolkun İsa, hapisten çıktıktan sonra memleketini terk etmek zorunda kaldı. İsa, daha sonra Almanya’ya yerleşti. Orada hem 1996’da Dünya Uygur Gençler Kurultayı hem de 2004’te Dünya Uygur Kurultayı’nın kurulmasında önemli görevler üstlendi. Dolkun İsa, 2017 yılında Dünya Uygur Kurultayı Başkanlığı’na seçildi ve halen bu görevi yürütüyor.
BASIN AÇIKLAMASISayın Milletvekillerim, Değerli basın mensupları, hemşerilerim hepinizi saygıyla selamlıyorum, Çin devletinin talebiyle Türkiye Hükümeti’nin 2008 yılında Dolkun İsa hakkında verdiği Türkiye’ye giriş yasağı kararı Türk toplumunda Uygurların maruz kaldıkları soykırımın yaşandığı ve tartışıldığı bir ortamda kamu vicdanını yaralayıcı olmuştur. Türkiye Cumhuriyetinin Türk Dünyasındaki imajına da olumsuz etki yapmaktadır. Ayrıca bu giriş yasağı ve bu yasağın kaldırılması talebinin reddedilmeside hukuka aykırıdır ve bu durum Türkiye’ye derin bir sevgi besleyen Üniversiteyi Türkiye’de okuyan Dünya Uygur Kurultayı Genel Başkanı Dolkun İsa’da telafi edilmez manevi acılara yol açmaktadır. Bugün bu dava için buradayız. Bizi desteklemek için buraya kadar gelen herkese şükranlarımızı sunarız.
Sayın Milletvekilleri, değerli basın mensupları, bilindiği üzere Dolkun İSA Bey 1995’te Doğu Türkistan Vakfı kontenjanından YÖK tarafından sağlanan burs çerçevesinde önce TÖMER’de Türkiye Türkçesi öğrenmiş ve daha sonra 1995’te Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset ve Uluslararası İlişkiler bölümünde yüksek lisans programına başlamıştır. Türkiye’de bulunduğu sürece hiçbir adli olaya karışmamıştır. Türkiye’de Türk Dünyası Dostluk ve Kardeşlik Kurultayına katılmış, heyecanlı konuşmalar yapmıştır. O, 1996’da Almanya’dan siyasi sığınma talebinde bulunmuş ve bu isteği kabul edilmiştir. Çin devleti 1997’de onun tutuklanması için Interpol’de hakkında süreç başlatmıştır. Dolkun İSA 2004’te Münih’te Dünya Uygur Kongresi’nin kuruluşunda aktif görev almıştır.
Dolkun İsa Bey Almanya vatandaşı olduktan sonra da ikinci vatanı olarak gördüğü Türkiye’ye ailesiyle birlikte yaz tatillerinde bir veya iki defa turist olarak gelmekteydi. Ancak 22 Ağustos 2008’de Antalya havaalanına giriş yaparken gözaltına alınmış ve giriş yasağı olduğu gerekçesiyle 23 Ağustos 2008’de Almanya’ya geri gönderilmiştir. Aynı işlem 11.10.2016 tarihinde de tekrar edilmiştir.
Türklerin ata yurduDoğu Türkistan’daki Uygur, Kazak ve Kırgızlara karşı yoğun bir soykırım uygulamakta olan Çin devletinin baskı ve iftiraları sonucu Dolkun İsa hakkında 1997’de İnterpol araması başlatılmış olsa da bu talebin mesnetsiz olduğu ortaya çıkmış ve tutuklama talimatı 2018’de kaldırılmıştır.Dolkun İsa Bey şu an Çin ile Türkiye dışındaki ülkelere gidebilmektedir. Dolkun İsa Bey başkanlığını yaptığı Dünya Uygur Kurultayı da Alman Yasalarına göre kurulmuş sivil toplum kuruluşu olarak, dünya ülkeleri tarafından kabul görmektedir.
Dolkun İsa Bey’e “Türkiye’nin güvenliğine tehdit unsuru oluşturur” diye Giriş yasağı konulmuştur.Ancak böyle somut bir sebebin mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Zira Türkiye devleti Dolkunİsa’yı çok iyi tanımaktadır ve o, Uluslararası Platformlarda Türk soylu bir STK başkanı olarak elinde geldiği kadarıyla Türkiye’nın yüksek çıkarını korumaya çalışmaktadır. Ayrıca her zaman Türkiye’yi ikinci vatanı olarak gören biridir. Diğer yandan Dolkun İsa Beyin Türk kamu düzeni için bir tehdit oluşturacağından hareket etmek eşyanın doğasına aykırıdır.
Doğu Türkistanlı Sivil Toplum Kuruluşlarının Talebi
Yukarıda açıklandığı üzere hukuka açıkça aykırı olan ve telefi edilmez sonuçlara yol açan, 12 yıldan beri Türkiye’ye girişine izin verilmemeye neden olan 5.10.2020 tarihli idari işlem hakkında öncelikle YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA, Türk Adaletinin tecelli etmesini, Dünya Uygur Kurultayı Reisi Dolkun İsa Beyinbiran önce Türk kardeşleriyle hasret giderebilmesi için Türkiye’ye girişine izin verilmesini, talep ederiz.
Dünya Uygur Kurultayı Vakfı
Doğu Türkistan Araştırmaları Vakfı
Doğu Türkistan Vakfı