Kurban Bayramı'na sayılı günler kala Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kurbanlık fiyatlarının ortalama değerlerini paylaştı. Fiyatların illere ve canlı ağırlığa göre farklılık gösterebileceğini belirten Bayraktar, ortalama rakamlar için büyükbaşta 6 bin lira ile 35 bin lira, küçükbaşta ise 1300 lira ile 5 bin lira arasında değişeceğini, canlı ağırlıklı fiyatının da kilogram başına büyükbaşta 24-35 lira, küçükbaşta 24-40 lira olacağını duyurdu.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, ziraat odalarından aldıkları bilgilere göre, kurbanlık fiyatlarının illere, canlı ağırlığa, ırkına ve büyükbaşta inek, düve, tosun, küçükbaşta ise koyun, koç, toklu ve keçi olmasına göre değiştiğini ifade etti.
BAYRAM YAKLAŞTIKÇA DURUM DEĞİŞEBİLİR
Söz konusu fiyatların bayram yaklaştıkça ve talebin durumuna göre de değişeceğine dikkati çeken Bayraktar, Türkiye ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı ağırlık kilogram fiyatının 29 lira 46 kuruş, küçükbaş canlı ağırlık kilogram fiyatının ise 33 lira 36 kuruş olduğunu kaydetti.
Bayraktar, canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatlarının, satışların en fazla olduğu üç ilden İstanbul'un Avrupa ve Anadolu yakalarında 32-35 lira, Ankara'da 26-30 lira, İzmir'de ise 24-35 lira, küçükbaş hayvan fiyatlarının da bu illerde sırasıyla 35-40 lira, 30-36 lira ve 25-40 lira düzeyinde seyrettiğini ifade etti.
TOPLAM 3,5 MİLYONUN ÜZERİNDE KESİM YAPILACAĞI TAHMİN EDİLİYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın, bu yıl için kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 350 bin büyükbaş, 3 milyon 700 bin küçükbaş olmak üzere toplam 5 milyon civarında kurbanlık bulunduğunu açıkladığını hatırlatan Bayraktar, 'Son yıllardaki kurban satışları göz önüne alındığında, bu yıl geçen yıla yakın bir oranla 960 bin büyükbaş ve 2 milyon 800 bin küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 760 bin kesim yapılacağı tahmin ediliyor' ifadesini kullandı.
SATILAMAYAN HAYVANLAR İÇİN DE ÖNERİDE BULUNDU
Bayraktar, satılamayan hayvanların Et ve Süt Kurumu tarafından üreticilerin yaptığı ek masraflar da dikkate alınarak uygun fiyattan satın alınması önerisinde bulundu. Besicilik maliyetlerine de değinen Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın kurbanlık fiyatlarını da etkilediğine dikkati çekti.
Bayraktar, Kurban Bayramı için milyonlarca hayvanın besiye alındığını, uzun süre beslendiğini ve 4 gün gibi kısa bir sürede kesildiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
'Bu süreç ekonomik olarak ciddi bir hareketlenmeye de yol açmaktadır. Üreticilerin besi amaçlı hayvan alımları, beslenen kurbanlıkların satışları, yem, veteriner hizmetleri, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yeri kiraları, kişisel masraflar, kasap kesim ücretleri, sakatat ve derilerin satılmasına kadar birçok ticari faaliyet bu dönemde yapılmaktadır.'
'TAHMİNİ DERİ SATIŞ DEĞERİ 142.1 MİLYON LİRA'
Bu süreçte bir diğer önemli konunun da kurban derileri olduğunu ifade eden Bayraktar, kurbanların işin ehli kişiler tarafından kesilmesi durumunda deriden ekonomiye kazandırılacak gelirde kayıp yaşanmayacağını bildirdi.
Bayraktar, standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin adetinin ortalama 12 liraya satıldığını belirterek şunları kaydetti:
'2 milyon 800 bin küçükbaş hayvan kesileceği düşünüldüğünde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik değeri yaklaşık olarak 33 milyon 600 bin lirayı bulmaktadır. Diğer taraftan 400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun, tuzlanmış sığır derisinin kilosunun 5 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 960 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin değeri 144 milyon liraya ulaşacaktır. Böylece kurbanlıklardan toplam 177 milyon 600 bin liralık deri geliri elde edilecektir. Fakat kurbanlıklar çoğu yerde ehil olmayan kişiler tarafından kesildiği için maalesef deride yüzde 20 civarında ekonomik kayıp oluşmaktadır. Toplam kaybın 35.5 milyon lirayı bulduğu tahmin edilmektedir. Buna göre, kayıplar nedeniyle Kurban Bayramı'nda ekonomiye kazandırılan deri satış değeri 142.1 milyon lira civarındadır.'
ÇADIR KİRALARI YÜKSEK
Kurbanlık satmak isteyen yetiştiricilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ödediğini, fiyatların illere ve ilçelere göre farklılık gösterdiğini belirten Bayraktar, şunları ifade etti:
'Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları sürede Ankara'da 4 bin lira ile 6 bin 500 lira, İstanbul'da 16 bin lira ile 22 bin lira, İzmir'de 5 bin lira ile 7 bin 500 lira arasında çadır kirası ödemektedirler. Hayvan satış yerleriyle ilgili olarak belediye başkanlarımız mümkünse buralardan ücret almasınlar ya da uygun fiyattan kiralasınlar.'
Bayraktar, kurbanlıkların nakliye giderlerinin de önemli bir masraf kalemi oluşturduğuna dikkati çekerek, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına etkisini azaltabilmek için mutlaka denetimlerin yapılması ve fırsatçılığa müsaade edilmemesi gerektiğini vurguladı.
KASAPLAR TAHMİNİ 664 MİLYON LİRA KAZANÇ ELDE EDECEK
Kurban Bayramı'nın kasaplar için önemli bir gelir kapısı olduğuna işaret eden Bayraktar, 'Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta ortalama 200 lira, büyükbaşta ise ortalama 800 lira civarında ücret almaktadır. Kurbanlıkların yarısının kasaplar tarafından ücreti mukabilinde kesileceği tahminiyle bu bayram kasapların kazancının toplamda 664 milyon lirayı bulması beklenmektedir' ifadelerini kullandı.
Bayraktar, birçok dernek ve vakfın, vekaletle kurban kesme faaliyetinde bulunduğunu hatırlatarak, kurban kesimi yurt içinde yapılıp, etler yurt dışındaki Müslümanlara gönderilirse üreticinin ve hayvancılığın korunmuş olacağını vurguladı.
Bayraktar, Kurban Bayramı'nın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele sürerken kutlanacağına işaret ederek şu uyarılarda bulundu:
'Üreticilerimiz ve vatandaşlarımız sosyal mesafe kurallarına uymalı, maskelerini mutlaka takmalı ve kişisel hijyene dikkat etmelidir. Bu yıl da pazarlığımızı birbirimize dokunmadan, sözlerimizle ve gözlerimizle yapalım. Kendimizin ve sevdiklerimizin sağlığını tehlikeye atmayalım.'
