ABD merkezli ilaç firması Pfizer'in, Kovid-19 salgınının kısa sürede kontrol altına alınacağını düşünerek, BioNTech'in kurucuları Uğur Şahin ile Özlem Türeci'den gelen ortak aşı üretme teklifini ilk başta reddettiği ortaya çıktı.
Pfizer firmasının başkan yardımcısı ve viral aşılardan sorumlu yetkilisi Phil Dormitzer, Şahin'le ilk telefon konuşmasında Covid-19 aşısı üretme önerisine açıkça 'Hayır' cevabını vermiş.
İngiliz gazetesi Telegraph'ın yeni yayımlanacak The Vaccine (Aşı) isimli kitaptan aktardığına göre Dormitzer, Şahin'le Ocak 2020'de yaptığı konuşmada 'Arkadaşlar, bu iş yürümeyecek' diyerek işbirliği teklifini geri çevirdi. Kitap için bir mülakat veren Dormitzer, hem BioNTech aşısında kullanılan mRNA teknolojisini o tarihte fazla deneysel bulduğunu, hem de salgının durdurulacağına inandığını söyledi. Dormitzer, Mers ve Sars virüsleri için de aşı üretilip üretilmemesine ilişkin tartışmalara dahil olmuş bir isim olarak, 'Varsayımım, Covid-19'un Sars veya Mers salgınları gibi kontrol altına alınacağı yönündeydi' itirafında bulundu.
Uğur Şahin ise Dormitzer'le yaptığı telefon konuşması sırasında pandeminin nasıl ilerleyebileceğine dair kafasında ayrıntılı bir resim olduğunu ama aynı zamanda da Pfizer yöneticisinin o tarihteki değerlendirmesini 'tamamen mantıklı' bulduğunu belirtti. Şahin, 'Phil'le yaptığımız telefon konuşmasından sonra bir saniyeliğine düşündüm ve 'Birkaç haftaya onu yeniden ararız' dedim' ifadelerini kullandı. Şahin, bu sırada ilaç devinin fikrini çok kısa süre içinde değiştireceğini düşündüklerini de ekledi. Telegraph'a göre, iki firma arasındaki anlaşma da bu tarihten bir ay sonra imzalandı.
Kitaba göre, Uğur Şahin ve Özlem Türeci'yi 'bir pandeminin gelmekte olduğuna' ve harekete geçmeye ikna eden şey, saygın tıp dergisi Lancet'te 24 Ocak 2020 gününde Çinli akademisyenlerce yayımlanan bir makale oldu. Söz konusu makalede Covid-19'un insandan insana bulaştığına dair ilk kez güçlü kanıtlar sunulurken, Şahin'in dikkatini en çok çeken şey semptom göstermemesine rağmen pozitif çıkan yedi yaşındaki bir kız çocuktan söz edilmesi oldu. Şahin, bu çocuk hakkındaki bilgileri okuduğunda, virüsü yaydıklarından habersiz asemptomatik yolcuların Wuhan'dan dünya çapındaki kentlere uçuşunu kafasında canlandırabildiğini anlattı.
Yaklaşan krizin boyutunu görebildiğini söyleyen Şahin, 'Virüsün çoktan kanser gibi metastaz yaptığını hesapladım. Ve ilk aşamasında kanseri de görmezsiniz, ne olduğunu ancak sonra görürsünüz' ifadelerini kullandı.
