Benzine, dizele, LPG'ye zam haberi, son günlerde haber bültenlerinin en sık yer verdiği son dakika haberleri arasında yer alıyor. Son 1 ayda güncel akaryakıt fiyatlarında yaşanan artış devam edecek gibi görünüyor. Zira, AK Parti hükümeti, Eşel Mobil Sistemi (EMS) nedeniyle ekim ayından beri 1 kuruş dahi alamadığı akaryakıt ÖTV'si için 2022 bütçesine 32.1 milyar lira gelir hedefi koydu. Bu durum, akaryakıta ilave olarak ÖTV zamlarının da geleceği olarak yorumlandı.
BENZİNE NE ZAMAN ZAM YAPILACAK?
Dolar/TL kuru ile petrol fiyatlarındaki artış, akaryakıt fiyatlarında da zamları beraberinde getiriyor. Akaryakıt sektörü kaynaklarından gelen bilgiye göre, benzinin litresi 25 Ekim 2021 Pazartesi gününü 26 Ekim 2021 Salı gününe bağlayan geceden itibaren geçerli olmak üzere 44 kuruş zamlanacak.
AKARYAKIT FİYATLARI NEDEN YÜKSELİYOR, ÖTV YÜZDE KAÇ?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Yasası'na göre, litre başına benzin satışlarından 2 lira 53 kuruş, motorinden 2 lira 5 kuruş ve LPG'den de 1 lira ÖTV kesilmesi gerekiyor.
Hükümet 2019 yılında Eşel Mobil Sistemi'ne geçerek, uluslararası piyasalardan kaynaklı akaryakıta gelecek zamları pompaya yansıtmak yerine bu tutarlardan karşılamaya, böylece vergi gelirinin azalması pahasına akaryakıtın pahalanmamasına karar verdi. Böylece dışarıda petrol fiyatları artsa da, döviz içeride yükselse de akaryakıt fiyatları hep sabit kaldı. Fakat bu durum Temmuz 2021'de değişti...
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre, LPG'deki 1 liralık ÖTV, temmuz başında tamamen sıfırlandı. 2 Temmuz 2021'den itibaren Maliye LPG satışlarından 1 kuruş bile ÖTV geliri elde edemez hale geldi. ÖTV sıfırlandığı için LPG'ye gelen her zam pompaya yansıdı. O günden bugüne LPG'nin satış fiyatına 1 lira 25 kuruş zam geldi.
BENZİNE, MOTORİNE, LPG'YE NE KADAR ZAM GELECEK?
16 Ekim 2021 itibarıyla artık bütçeye akaryakıt satışlarından 1 kuruş bile ÖTV girmiyor. Hükümet gelecek yıl için 32.1 milyar liralık akaryakıt ÖTV gelirini ya Eşel Mobil Sistemi'ni sonlandırarak ya da ÖTV'ye en az 1 lira zam yaparak sağlayabilecek.
Eşel Mobil Sistemi sona ererse, benzine bugünden itibaren otomatik olarak KDV dahil 2.98 lira, motorine 2.42 lira ve LPG'ye 1.18 lira zam gelecek. Benzin 10.9, motorin 10.6, LPG 7.36 liraya çıkacak.
1 liralık ÖTV artışıyla yetinilirse zamlı fiyatlar daha aşağıda olacak. Akaryakıta kur ve petrol fiyatlarının yanı sıra bir de ÖTV zammı gelirse iğneden ipliğe her ürüne adeta zam yağacak.
AKARYAKIT FİYATLARINDAKİ SON ZAMLAR
Eşel Mobil Sistemi'nin etkisiz kalmasıyla birlikte motorindeki (dizel) 2 lira 5 kuruşluk ÖTV 7 Ekim 2021'de, benzindeki 2 lira 53 kuruşluk ÖTV de 16 Ekim 2021'de bitti. Pompa fiyatları savunmasız kalınca, o günden bu yana motorine 87 kuruş, benzine de 14 kuruş zam geldi.
BENZİN, MAZOT (MOTORİN), LPG (OTOGAZ) FİYATLARI (23 EKİM 2021)
* İstanbul'da benzinin litresi 7 lira 91 kuruştan, motorinin litresi 8 lira 15 kuruştan, LPG'nin litresi 6 lira 14 kuruştan satılıyor.
* Ankara'da benzinin litresi 7 lira 99 kuruştan, motorinin litresi 8 lira 23 kuruştan, LPG'nin litresi 6 lira 15 kuruştan satılıyor.
* İzmir'de benzinin litresi 8 liradan, motorinin litresi 8 lira 26 kuruştan, LPG'nin litresi 6 lira 03 kuruştan satılıyor.
AKARYAKIT FİYATLARI NASIL BELİRLENİYOR?
Petrol Piyasası Kanunu gereği 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla Serbest Fiyatlandırma Sistemi'ne geçildi.
Bu sistem ile sektördeki akaryakıt dağıtım şirketleri, farklı fiyat politikalarına göre depo satış fiyatını belirlemekte serbest olduğu gibi, bayiler de dağıtım şirketleri tarafından kendilerine tavsiye edilen tavan pompa satış fiyatlarını uyguluyor veya bulundukları bölgenin rekabet koşullarına göre kendi pompa satış fiyatlarını uygulamakta serbest.
Türkiye'de akaryakıt pompa fiyatları, rekabet koşulları göz önünde bulundurularak oluşturuluyor.
Rafineri fiyat oluşumu şöyle:
Gümrüksüz rafineri fiyatı + ÖTV + EPDK payı = Rafineri Satış Fiyatı (KDV hariç)
GÜMRÜKSÜZ RAFİNERİ FİYATI NE DEMEK?
Akdeniz-İtalyan piyasasında yayınlanan CIF Akdeniz ürün fiyatları, 'gümrüksüz rafineri fiyatı' anlamına gelir.
Türkiye'de bu piyasa izlenir, son fiyat değişiminden itibaren, günlük CIF Akdeniz ürün fiyatları ve günlük dolar kuru takip edilerek belli bir fiyat değişim farkında gümrüksüz rafineri tavan satış fiyatı oluşur.
kaynak: karar
