BirGün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre; Sayıştay raporu, şehir hastanelerindeki bir usulsüzlüğü daha ortaya çıkardı. Buna göre, kamu özel işbirliği modeli ile inşa edilen hastane projelerinde çok sayıda müşavir firma, daha arsa tahsisi ile ruhsat süreçleri tamamlanmadan ve yüklenicilere yer teslimi yapılmadan yıllar önce işe başlatıldı ve bu firmalara milyonlarca liralık fazla ödeme yapıldı.
ÖNCE MÜŞAVİRLER
Sayıştay denetçilerinin Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri’nde yaptığı incelemelerin sonucunda hazırladığı rapora göre, şehir hastaneleri modelinde rant aktarma sistemi şöyle kuruldu:
Müşavir firmalarla yapılan sözleşmelerde “İşe Başlama Tarihi”; “danışmanın idareden işe başlama talimatını aldığı; işyeri teslimi gereken işlerde ise işyerinin danışmana teslim edildiği tarih” olarak tanımlandı. Sözleşme süreleri ise işe başlama tarihinden itibaren başlatıldı.
Müşavir firmalarla imzalanan sözleşmelerde, şehir hastanelerinin yapım sürecine ilişkin yatırım dönemi ve hastanelerin hizmete açılmasından itibaren iki yıl olarak belirlenen işletme dönemi olmak üzere sözleşme süreleri belirlendi. İşyeri teslimi ile birlikte müşavir firmalar, yüklenicilerin arsa tahsis ve ruhsat süreçleri tamamlanmadan ve dolayısıyla yer teslimi yapılmadan işe başlatıldı ve bu da sözleşme sürelerinin bir kısmının tükenmesine sebep oldu. Bu durum, görevli şirket işe başlamadan müşavir firmaların yatırım dönemine ait sözleşme sürelerinin atıl olarak tükenmesine yol açtı.
İNŞAAT BİTMEDEN SÜRE BİTTİ
Müşavirlik sözleşmelerinin süresi iş tamamlanmadan bittiği için süre uzatımlarına gidildi ve fiyat farkı ödemeleri yapıldı. Bu nedenle sözleşme imza süreci ile işe başlama tarihleri arasında 28 günden başlayarak bin 471 güne kadar uzayan atıl süreçler doğdu, müşavirlere bin 850 güne kadar uzayan süre uzatımları verilmek zorunda kalındı. Raporda yer alan örneklerden bazıları şöyle:
•11 ay yattılar: Konya Şehir Hastanesi’nin müşavir firması, görevli şirkete yer tesliminden 616 gün önce işe başlatıldı; bu sürenin yaklaşık 11 ayında proje ve imalat sürecinde hiçbir ilerleme sağlanmadı.
•Süre uzatımı da yetmedi: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’ne ilişkin müşavirlik hizmet alımında; görevli şirkete yer teslimi yapılmadan 965 gün önce müşavir firma işe başlatıldı, bir kez süre uzatımı verildi, ancak bu da yetmedi. Hastanenin dört aşamalı olarak hizmete açılmasının müşavirlik hizmeti yönünden nasıl yönetileceği öngörülmedi ve herhangi bir düzenleme de yapılmadı.
•Parasını alıp sahadan çekildi: Ankara Etlik Şehir Hastanesi’nde bin 348 gün önce müşavir firma işe başlatıldı. Ek protokolle süre uzatımı yapıldı. Şirketin inşaatı zamanında tamamlayamaması sebebiyle 2019 yılı Haziran ayında müşavirin sözleşme süresi bitti ve sahadan çekildi. Götürü bedel olarak sözleşme imzalandığı için inşaatın yüzde 60-70’i tamamlanmasına karşın tam ödeme yapıldı.