Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'faiz sebep enflasyon netice' teziyle savunduğu 'yeni ekonomik model', Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son üç ayda verdiği toplam 400 baz puan faiz indirimi kararı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndaki görev değişimiyle 'resmen hayata geçirildi.'
Atılan adımlar ve hükümet kanadından yapılan açıklamalarla birlikte eylülde 8.30 seviyelerinde olan doların kasımda 13 liranın üzerine yerleşmesiyle, TL'nin üç ayda değer kaybı yüzde 57'yi aştı.
Yeni ekonomik modelde cari dengenin sağlanmasıyla enflasyonun düşeceğine inanılıyor. Ayrıca değersizleşen TL’nin ihracatı destekleyeceği, düşük faiz ortamının da yatırımları yukarı taşıyarak istihdamı artıracağı savunuluyor.
Ancak ekonomistler söz konusu modelin altını 'bilimsel gerçekliliklerle' doldurmakta zorlanıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, piyasaları yangın yerine çeviren gelişmelerle ilgili Habertürk gazetesi yazarı Sevilay Yılman'a konuştu.
(Nebati'nin bu söyleşisinin yayınladığı dakikalarda, dolar 14.75, euro 16.65 lira seviyesini aşmıştı.)
'ÇİN MODELİ DEĞİL, TÜRKİYE MODELİ'
Uyguladıkları modelin 'Çin modeli' veya 'Güney Kore' modeli olmadığını savunan Nebati, 'Bu, Türkiye modeli. Türkiye çok güçlü bir ülke. Konjonktürel yapısı, jeopolitik yapısı, iyi ilişkileri, geçmişte edindiği ilişkilerden gelen gücü. Medeniyeti. Şu anda kimse Türkiye’yi taşımıyor. Türkiye kendi kendini taşıyor. Böyle bir şey olabilir mi? Çin kendi modeliyle var olabilir ama bizim modelimiz farklı. Bize özgü bir model. Dün toplantıda bunları anlattım gelen işadamlarına. O yüzden de çok mutlu ayrıldılar. Altyapısını tamamlamış. Çok güçlü bir şekilde bu modeli hayata geçirmek üzere yola çıkıyor Türkiye' diye konuştu.
Nebati, 'Siz gerçekten bu modelin başarıya ulaşabileceğine inanıyor musunuz?' sorusuna da şu yanıtı verdi:'Evet. Tabii ki! Göreceksiniz. Çok hızlı bir şekilde düzelecek ekonomi. Yeter ki bize güvenilsin. Dün toplantıda bankacılar da vardı. 'Güvenin, inanının bize' dedim. Faiz artırmayacağız. Bu işi faiz artırmadan da yapabildiğimizi göreceksiniz. Sadece güven.'
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz indirimine devam edip etmeyeceğine dair soru üzerine de 'Onu bilmem ama artırmama konusunda kesin kararlıyız. Ve bu işi biz oturtacağız Allah'ın izniyle' ifadesini kullandı.
Devamında Yılman'ın yönelttiği sorular ve Nebati'nin bunlara verdiği yanıtlar şöyle:
'DIŞARIDAN BİR SALDIRI YOK'
- Kur artışı bırakılmıştı ama Merkez Bankası birkaç kez müdahale etti. Bu sizin modele uygun mu?
Tabii… Çünkü dışarıdan herhangi bir saldırı yok! Çok net olarak söylüyorum. İçeride birkaç manipülatif, spekülatif işlemeler var. Merkez Bankası da onların bu hamlelerine karşı hamle yapıyor.
ASGARİ ÜCRET YORUMU: 2800 TL İLE ADAM GEÇİNEBİLİR Mİ?
- Asgari ücret ile ilgili fikriniz?
İyi olacak. Çok iyi olacak. Olması gerektiğini söyledim. Bizde de çalışan var. Biz daha üç ay önceden zam yapmaya başladık maaşlara. Birçok firma fiilen de başladı zam yapmaya. Zam olacak tabii. 2800 TL ile bir adam geçinebilir mi? Öyle şey olur mu? Olmaz! Vereceğiz. Asgari ücretin olabilecek en doğru rakamda olması konusunda en büyük destekçilerden biriyim. Bırakın bakan olarak desteklemeyi. Patron olarak destekliyorum.
'DEMOKRATİK VE SERBEST PİYASAYA İNANIYORUM'
- Kamuoyu sizden daha fazla açıklama bekliyor. Daha çok anlatmanız gerekiyor modelinizi…
Anlatacağız. Yavaş yavaş. Hazırlıklarımı tamamlıyorum. Önce MYK’ya sonra kabineye sunacağım ve sonra da kamuoyunun karşısına geçip anlatacağım. “Buyrun sorun. Neyi düzeltmemiz gerekiyor söyleyin” diyeceğiz. Despotik bir yönetim anlayışım yok benim. Demokratik ve serbest piyasaya inanan bir kişiyim. Bir defa ben patronum. Ama aynı zamanda da çiftçiyim.
Bakın Sevilay Hanım…
Kamuyla iş yapmayan, kamu kurum ve kuruluşlarının önünden bile geçmemiş bir işadamıyım ben! Hayatında ilk defa kamudan maaş alan ve bu maaşı da kendi için harcamayan bir kişiyimdir.
'LİDERİMİZE BAĞLIYIZ, ERDOĞAN'A RAĞMEN ASLA BİR ŞEY YAPMAM'
Yemeyiz, yedirmeyiz! Bunu net söylüyorum. Kimseye eyvallahımız yoktur. Liderimize bağlıyız. Tayyip Erdoğan’a rağmen asla bir şey yapmam! Bunu da net söylüyorum. Herkes bilsin.
- O zaman Sayın Cumhurbaşkanı’nın iki hafta evvel TÜSİAD ile ilgili yaptığı yorumlara da katılıyor musunuz?
O ifadeler, yorumlar Sayın Cumhurbaşkanımızın kendisinindir. O benim liderim. Genel Başkanım. Aynı zamanda Cumhurbaşkanım. Üç açıdan bağlıyımdır kendisine. Kabinenin de bir üyesiyim.Ama benim tarzımı, düşüncelerimi, tutumumu, olaylara karşı bakış açımı herkes bilir.
'VAKTİ GELDİĞİNDE TÜSİAD'LA DA GÖRÜŞECEĞİM'
Vakti geldiğinde TÜSİAD’la da görüşeceğim elbette. Ben şu anda Türkiye ekonomisinin başına getirildim mi? Getirildim! O halde işime bakıyorum. İşimi çözeceğim. Ulusal çıkarlar neyi gerektiriyorsa, sokaktaki vatandaşımın ihtiyacı ne ise ona ilişkin olarak hareket etmek zorundayım. Patronun da patronluğunu anlamalıyım. Gazetecinin de gazeteciliğini, çalışanın da çalışanlığını anlayacak empatik davranışlarda bulunmalıyım. Çünkü ancak o şekilde başarılı olabilirim.
'O LAİKMİŞ, BU DİNDARMIŞ, BENİM İÇİN HİÇBİR FARKI YOK'
- Böyle bakıyorsanız bravo!
Böyle bakıyorum evet. O laikmiş, bu dindarmış! Yok kardeşim. Benim için hiçbir farkı yoktur. Benim duruşum belli. Ben dindar Müslüman bir adamım. Senin yaşamın sana. Benim yaşamım bana. Hiç ilgilendirmiyor. Kimse beni yaşam tarzımdan dolayı zorlayamaz. Niye Müslümansın, niye dindarsın diyemez. Ben de kimsenin yaşam tarzına karışmam. Beni ilgilendirmez. Müslüman bir adamın ağzından çıkan ile kalbinden geçen aynı olmalıdır. Aksi halde ben münafık olurum. Ya da sizin deyişinizle ikili oynuyor olurum. Niye ikili oynayayım. Ben buyum!
'BAKIRKÖY'DE İLK DEFA ERMENİ MECLİS ÜYESİNİ GETİREN BENİM'
- İnşallah bu duruşunuz değişmez!
Değişmez. Fazilet Partisi’nde ilçe başkanlığı yaptım. Refah Partisi’nde ilçe başkanlığı yaptım. Bakırköy beni çok iyi bilir. Bakırköy’de ilk defa Ermeni meclis üyesini getiren benim. Süryanilerle de ilişkisi olan benimdir. Yezidilerle de ilişki kurarım. Benim yaklaşımım belli! Siz sizsiniz. Ben de benim. Ben Nureddin Nebati’yim. Nureddin Nebati gibi konuşmak zorundayım. Nureddin Nebati gibi yaşamak zorundayım. Nureddin Nebati gibi davranmak zorundayım.
- Peki Sayın Cumhurbaşkanı 5/6 ayda düzelecek dedi. Nasıl olacak bu?
Bize güvendiğiniz anda. İnandığınız anda bu iş çözülür. Sıkıntı yok. Türkiye'nin makro ekonomik göstergesinde hiçbir şekilde hiçbir sorun yok. Güven tesis edelim. Sorunlar var ama bunun üstesinden gelebilecek de çok güçlü bir altyapımız var. Sadece ve sadece insanları inandırmamız, geri adım atıp atmayacağımızı bilmeleri, kararlılığımızı anlamaları, samimiyetimize inanmaları gerekiyor. Bu kadar!
'EVE BOYNU BÜKÜK DÖNEMEM'
- Peki bu modeliniz ya tutmazsa?
Üzülürüm. Çünkü ya kahramanı olacağım çocuklarımın. Ya da boynu bükük bir şekilde eve döneceğim ve onların da boynunu bükmüş olacağım. Ben eve boynu bükük dönemem. Çünkü eğer öyle dönersem bilirim ki sokaktaki vatandaş, Dicle’deki çoban artık benden umudunu kesmiştir. Boynum bükülürse işçilerin artık mutlu olmadığını, patronların benden nefret ettiğini, siyasete ve Türkiye’ye zarar verdiğimi düşünür, üzülürüm.
Bakın… Türkiye’ye iyi bir şekilde bakan İslam Ümmeti var. Onlara ya da Güney Amerika’dan gelen ve sizi merak ediyorum diyenlere; “Türkiye diye bir yer varmış. Merak ediyoruz. Recep Tayyip Erdoğan diye bir lider varmış. Görmeye geldik' diyenlere hayal kırıklığı yaratacak bir duruma gelmek istemem ve bu yüzden de Allah’a sığınırım. Ona göre de elimden gelen her türlü gayreti ortaya koyacağım. Bu işi samimiyetle çözeceğiz Allah'ın izniyle Sevilay Hanım. Yeter ki siz bize güvenin ve arkamızda durun. Düzelecek…
'BU İŞ DÜZELMEZSE BÜTÜN VARLIĞIMI KAYBEDERİM'
- Umarım düzelir Sayın Bakan. Nihayetinde hepimiz bu gemideyiz!
Bravo! Öyleyiz işte. Bitersek hep beraber biteceğiz. Kazanırsak hep beraber. Karamsar tablo çizenler var. Hiçbir şekilde bize inanmayanlar. Onlara diyorum ki; “Sen maaş alıyorsun. En fazla neyini kaybedersin? Enflasyonun altında ezilirsin. Ama ben bütün varlığımı kaybederim bu iş düzelmezse eğer. 1000 çalışanımız var. 1000 kişiyle beraber bütün varlığımı kaybederim. Ben babadan görme bir insanım. Babamın bana bıraktıklarını kaybederim. Ben bunu göze alır mıyım Sevilay Hanım? Bu işi ya düzelecek ya düzelecek! Yeter ki bize güvenilsin, inanılsın!
