Türkiye'de elektrik, doğal gaz ve akaryakıt zamları başta olmak üzere tüm ürünlerde yaşanan fiyat artışı esnafın belini büktü. Pandemi sürecinde zor günler geçiren, elektrikte 'kademeli tarife' uygulamasıyla faturaları katlanan esnaf, artık kepenk kapatmaya başladı.
İzmir'in Gaziemir ilçesinde yaklaşık 3 yıldır kafe işleten Muhammet Yılmaz ve Dilek Korkmaz, 14 günlük elektrik faturası bin 720 lira gelince kafelerini kapatma kararı aldı. İşlettikleri kafenin camına 'Covid-19'a değil elektrik faturasına yenildik. Devren kiralık' yazısı asan Muhammet Yılmaz ile Dilek Korkmaz, yaşadıkları sıkıntıları ANKA Haber Ajansı'na anlattı.
'YETERLİ DESTEĞİ ALAMADIK'
Pandemi sürecinde yeterli destek alamadıklarını söyleyen Muhammet Yılmaz, şöyle konuştu:
'Pandemide işletmemiz bir yıl kapalı kaldı, sadece paket servis ile götürmeye çalıştık. Bu süreçte sadece 3 bin lira hibe, 500'er lira da 3 kez olmak üzere toplam 4 bin 500 lira destek aldık. Bu destek hiçbir şeye yetmedi. Atlatmaya çalıştık ama olmadı. En son böyle bir fatura ile karşılaşınca devretme kararı aldık. 14 günlük fatura tutarı bin 719 lira 70 kuruş geldi. Bu fatura bizi dükkanı kapatmaya sevk etti. 4 dolabımız var, ikisinin fişini çektik. Klimayı hiç çalıştırmadık ama yine de böyle bir fatura geldi, biz de kapatma kararı aldık. İki yıl boyunca pandemi ile savaştık, galip geldiğimizi düşünüyorduk ama son elektrik faturasını görünce şok olduk. Biz de 'Covid-19'a yenilmedik, elektrik faturasına yenildik' diye yazı yazdık. Her ay, her gün gelen toptancılar, hepsi en az yüzde 20-40-80-90'lara varan zamlar yaptılar. Her gün artıyor, takip edemiyoruz. Haftada bir menüyü değiştiriyoruz. Vatandaşı da düşünmek zorundayız. Biz zam yapamıyoruz ama toptancılar yapıyor. Çaresiz kaldık.'
'KİMSE BU YÜKÜN ALTINDAN KALKAMAZ'
Sadece elektrik faturasının değil tüm girdi maliyetlerinin arttığını dile getiren Yılmaz, 'Elektrik, maliyetlerin en büyüğü. Yüzde 150 zam nedir, kim karşılayabilir bunu? Kontrol lazım. Destek çıkılması lazım. Kimse bizim halimizi görmüyor. Birçok arkadaşımız var. Elektrikçi arkadaş var, tek çubuk soba yakıyor, bir de lambası var. Bununla bile 720 lira faturası gelmiş. Şimdi o da kara kara düşünüyor. Elektrik, kira, stopaj, vergi... Bunların hepsini üst üste koyunca kimsenin bu yükün altından kalkacağını düşünmüyorum. Bu sene sonuna kadar belki de ülkenin yarısı, esnaf olanlar kapatır' dedi.
'FATURA SONUMUZ OLDU'
Kafenin diğer ortağı Dilek Korkmaz ise şöyle konuştu:
'İki ortak çalışıyorduk ama artık olmuyor. Pandemi dönemini bile zar zor atlattık. Erken kapattık, yasaklar geldi. Daha bunları atlatamazken gelen bu son fatura bizim de sonumuz oldu. İki kişi daha çalışıyordu. Gittiler, kendimize kalmıyordu çünkü. Biz geçinemezken çalışanların maliyetini karşılayamazdık. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Bu saatten sonra nasıl bir işe gireriz bir fikrimiz yok.'
'ZAM, ZAM NEREYE KADAR, SONUMUZ İYİ DEĞİL'
Yeni Gaziemir'de 13 yıllık restoran işletmecisi olan Gülperi Görnük de zamlardan dert yandı. Görnük, şöyle konuştu:
'Her gün zam var. Una, ete, her şeye zam geliyor ama biz yapamıyoruz. Zam yapsak zaten müşterilerin alacak durumu yok. Esnaf olarak zor durumdayız. Öğlen saatinde iş yok. Dün elektrik faturam geldi, 4 bin lira. O kadar kısıyorum ki birçok şeyi kapatıyorum ama yine de 4 bin lira geliyor. 3 dolap açık. Klimayı açmıyoruz, üşüyoruz ama fırın olduğu için idare ediyoruz. Bu böyle gitmez. Hepimiz kapatacağız, sonumuz iyi değil. Bunların bir yoluna girmesi lazım. Zam, zam böyle yaşanmaz.'
