Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bugün Ankara’da, elektrik dağıtım şirketlerinin yetkilileri ile bir araya geldi. Bakan Dönmez, toplantının ardından açıklama yaptı. Dönmez, şunları söyledi:
“Küresel iklim değişikliğiyle birlikte ne yazık ki doğal afetler artık, dünyanın gündeminde daha sıkça yer alıyor. Bizler de bakanlık olarak afet yönetimi çalışmalarımızı özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve diğer kamu kurumlarını da içine alacak şekilde revize ettik. Bakanlık bünyesinde kriz yönetim merkezi kurduk. Bütün planlarımızı her bir afet senaryosuna göre ayrı ayrı oluşturduk. Bugün de elektrik dağıtım şirketlerimizle bir araya gelerek onların kriz yönetim planlarını ele aldık. Her bir şirketimizle ayrı ayrı bu çalışmaları değerlendirdik. Uyarılarımızı yaptık ve yapılması gerekenleri detaylı bir şekilde paylaştık. Güçlü ve zayıf olduğumuz noktaları, fırsatları ve tehditleri de yine bu toplantıda birlikte değerlendirdik. Bizim açımızdan oldukça verimli bir toplantı oldu.
“ELEKTRİK ÜRETİM, İLETİM VE DAĞITIM ALANLARINDA SON 20 YILDA YAKLAŞIK 100 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM YAPILDI”
Türkiye’nin son 20 yılda gösterdiği yüksek performanslı büyümenin temel dinamiklerinden birisi de hiç şüphesiz ki enerji sektörüdür. Enerji sektörünün serbest piyasa kuralları ve uluslararası eğilimler göz önüne alınarak üretim, iletim ve dağıtım şeklinde yeniden düzenlenmesi sektörün büyümesinde büyük bir ivme kazandırmıştır. Geçtiğimiz dönem yani 2016-2020 yatırım döneminde dağıtım şirketleri tarafından yaklaşık 40 milyar liralık yatırım yapıldı. Şu anda içinde bulunduğumuz dönem, 2021-2025 uygulama dönemi bu rakam 66,7 milyar liraya yükselecek. İletim ve dağıtım ağlarımızı da ihtiyaçlar doğrultusunda yeniliyoruz. Yeni yatırımlarla şebeke ağımızı her yıl daha da genişletiyoruz. Elektrik üretim, iletim ve dağıtım alanlarında son 20 yılda yaklaşık 100 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Bu sayede son 20 yılda elektrikteki toplam kurulu gücümüzü tam 3,5 kat artırarak 100 bin megavat seviyesine ulaştırdık.
“PROVOKASYONDAN MEDET UMANLARIN DA HER ZAMAN KARŞISINDA OLACAĞIZ”
Enerji sektörü her gün kendini yenilerken gerek altyapı yatırımları gerekse de serbest piyasa atılımlarıyla örnek gösterilirken muhalefetini Türkiye’nin tökezlemesi üzerine kuran bir siyasetin adeta freni boşalmış bir kamyon gibi her gün yalanlarla dolu bir yokuştan aşağı doğru indiğini görüyoruz. Hiçbir ahlaki ve insani değerden nasibini almayan bu tarz bir siyasetin önüne ne gelirse sürüklediğini, halkı kışkırtmaya yönelik attığı adımların sonuncusuna da geçtiğimiz günlerde şahit olduk. Sorumlu siyasetin öznesi olması gerekenler, sorumsuzluklarıyla nasıl bir hezeyanın içerisinde olduğunun farkında olmalılar. Demokratik sınır ve nezaket içerisinde her türlü eleştiriye, görüşe sonuna kadar açığız. Ancak, provokasyondan medet umanların da her zaman karşısında olacağız. Biz konuyu tüm şeffaflığıyla, kamuoyumuzla sürekli paylaştık. Çözüm yollarını da en uygun şekilde belirlemeye çalıştık. Halktan ve tüm paydaşlarımızdan gelen önerilere göre de çalışmalarımıza devam edeceğiz. İftira ve yalanların başrolde olduğu kirli bir siyaset var malesef. Her şey bu yalan siyasetinden nasibini alıyor. Enerji sektörü olarak biz de bu siyasetle karşı karşıya kalıyoruz.
Dün de ifade ettiğimiz gibi özellikle dünyada son zamanlarda ciddi bir enerji darboğazı söz konusu. Enerji fiyatları küresel bir sorun haline geldi. 2021 yılından itibaren elektrik üretiminin ana hammaddelerinden olan kömür fiyatları, beş kat arttı. Yaklaşık geçtiğimiz yıl, tonu 50 dolar olan kömür, 200-250 dolarlara geldi. Doğal gaz fiyatları 10 kat arttı. Bildiğiniz gibi doğalgazı yüzde 99’unu yurtdışından ithal ediyoruz. Petrolün yüzde 92’sini ithal ediyoruz. Elektrik üretiminde ise ithal kaynaklara bağımlılığımız, yüzde 50. Çünkü, kömürden ve doğal gazdan ciddi bir elektrik üretimi var. Burada asıl, temel sorun elektrik, enerji üretim maliyetleri… Tedarik sürecindeki diğer unsurların etkisi, bu kadar değil. Elektrik altyapımızı güçlendirirken, bir taraftan da dünyada hızla artan enerji fiyatlarından da vatandaşlarımızı korumak için her türlü tedbiri aldık ve destek mekanizmalarımızı hayata geçirdik.
“100 LİRALIK ELEKTRİK MALİYETİNİN 50 LİRASINI DEVLETİMİZ KARŞILIYOR”
2021 yılında elektrik ve doğal gaz faturalarında hükümetimiz yaklaşık 100 milyar liralık bir destekte bulundu. Bu destek, hane halkına böldüğümüzde yıllık 5 bin liraya tekabül ediyor. Ayrıca, bildiğiniz gibi geçtiğimiz yıl özellikle pandemi dolayısıyla akaryakıttan alınan ÖTV’de alınmamıştı ki bunun tutarı da 65 milyar liraya tekabül ediyor. Yani toplamda geçtiğimiz yıl, enerji üretimine devletimizin doğrudan ve dolaylı olarak verdiği desteklerin tutarı, 165 milyar lira. Bu yıl, elektrikte birinci kademede özellikle dar gelirli vatandaşlarımızı korumaya yönelik düzenlediğimiz indirimli tarifede yüzde 50’lik desteğimiz devam ediyor. Doğal gazda ise bu destek oranı yüzde 75’ler seviyesinde başka bir ifadeyle 100 liralık elektrik maliyetinin 50 lirasını devletimiz, hükümetimiz karşılıyor. Doğal gazda ise 100 liralık maliyetin neredeyse 75 lirası hükümetimiz tarafından karşılanmaktadır. Buna ek olarak bu süreçte enerji sektöründen de özellikle sürece daha fazla katkı sağlamalarını beklediğimizi de ifade ettik. Öte yandan tarifelerin dışında sosyal destek kapsamındaki son 3 yıldır elektrik tüketim desteği veriyoruz. 2.1 milyon hane bu destekten yaralanıyor. Toplamda verilen destek tutarı, 6,4 milyar liraya ulaştı. Yine geçmişte ısınma yardımı olarak sadece kömür yardımı yapıyorduk. Bu yıldan itibaren Aile Bakanlığımızla birlikte çalışarak ısınma yardımı kapsamına doğal gazı da dahil ettik. Bu kapsamda yararlanacak olan hane sayısı da 4 milyon haneye kadar çıkartıldı.
Dün de ifade ettiğimiz gibi yine küçük ölçekli işletmelerden ve sivil toplum kuruluşlarından gelen öneriler var. Onları da değerlendiriyoruz. Özetle kim ne derse desin, kim neyi söylerse söylesin biz her zaman doğruları söyleyeceğiz ve her zaman hakkın ve hakikatin yanında yer alacağız.”